"മസാദ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
വരി 55:
==ഭൂമിശാസ്ത്രം ==
ഭൗമശാസ്ത്രപരമായി പറഞ്ഞാൽ മസാദയുടെ മലഞ്ചെരുവ് ഒരു ശോഭയുണ്ട്.<ref name="NatGen2">{{cite journal |title=Genomic analysis of 6,000-year-old cultivated grain illuminates the domestication history of barley: Supplementary Text and Figures |author=Martin Mascher et al. |journal=[[Nature Genetics]] |date=18 July 2016 |volume= |publisher=Macmillan Publishers |location= |doi=10.1038/ng.3611 |issn=1061-4036 |url= http://www.nature.com/ng/journal/vaop/ncurrent/extref/ng.3611-S1.pdf |accessdate=12 August 2016}}</ref>മസാദയുടെ കിഴക്ക് ഭാഗത്തെ ചുരം ഏതാണ്ട് 400 മീറ്റർ (1,300 അടി) ഉയരമുണ്ട്. റോബോയിഡ് രൂപമാണ് ഇതിനുള്ളത്. പടിഞ്ഞാറ് ഉയരമുള്ള പാറകൾക്ക് 90 മീ. (300 അടി) ഉയരമുണ്ട്. മലഞ്ചെരിവുകളിലൂടെ സ്വാഭാവിക രീതിയിൽ സഞ്ചാരം ചെയ്യാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. മേസ പോലെയുള്ള പീഠഭൂമിയിലെ മുകളിലത്തെ നില ഏതാണ്ട് 550 മീറ്റർ (1,800 അടി), 270 മീറ്റർ (890 അടി) ആണ്. ധാരാളം ഭൂഖണ്ഡങ്ങളുള്ള ഒരു പീഠഭൂമിയുടെ മുകളിൽ ഏതാണ്ട് 1,300 മീറ്റർ (4,300 അടി) നീളവും 4 മീറ്റർ (13 അടി) ഉയരവുമുള്ള ഇവിടം കോട്ടകൾ, ബാരക്കുകൾ, ആയുധപ്പുര, കൊട്ടാരം, മഴവെള്ളം താഴെയുള്ള ജലസംഭരണിയിൽ എന്നീ സംവിധാനങ്ങൾ ഉണ്ട്.
==ചരിത്രം ==
മസാദയെക്കുറിച്ചുള്ള മിക്കവാറും എല്ലാ വിവരവും ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ യഹൂദ റോമൻ ചരിത്രകാരൻ ജോസഫസിന്റേതാണ്.<ref name=THL>{{cite book |pages=378–381 |title=The Holy Land |series=Oxford Archaeological Guides |first1=Jerome |last1=Murphy-O'Connor |first2=Barry |last2=Cunliffe |edition=5th |publisher=Oxford University Press}}</ref>
==ഹസ്മോണിയൽ കോട്ട ==
[[File:Termas en Masada.JPG|thumb|A '' ക്ലാഡാറിയം'' (ഹോട്ട് റൂം) വടക്കൻ റോമൻ ശൈലിയിലുള്ള പൊതു കുളിസ്ഥലം ]]
ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഹസ്മോനിയൻ ഭരണാധികാരി അലക്സാണ്ടർ ജാനേയൂസ് ഈ കോട്ട കെട്ടിയതായി ജോസഫ് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name=THL/> എന്നാൽ, പുരാവസ്തു ഗവേഷണത്തിൽ നിന്ന് ഹസ്മോണിയൻ കോട്ടയുടെ അവശിഷ്ടം ലഭിച്ചിട്ടില്ല.<ref>Avraham Negev and Shimon Gibson (2001). Masada. Archaeological Encyclopedia of the Holy Land. New York and London: Continuum. p. 322. ISBN 0-8264-1316-1.</ref> [5]
തന്റെ പിതാവ് ആന്റിപാതറുടെ മരണശേഷം പിന്തുടർന്ന അധികാരത്തിൽ ഹെരോദാവ് മഹാരാജാവിനെ ഈ കോട്ട പിടിച്ചതായി ജോസഫ് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട് [<ref name=THL/> പാർഥിയൻ പിന്തുണയോടെ ഭരിച്ചിരുന്ന അവസാനത്തെ ഹസ്മോണിയൻ രാജാവായ ആൻറിഗോണസ് രണ്ടാമൻ മട്ടിയാസ് ഉപരോധത്തെ അതിജീവിച്ചു. <ref name=THL/>
==ഹെറോഡിയൻ കൊട്ടാരം കോട്ട==
ജോസഫസ് പറയുന്നതനുസരിച്ച്,ബി.സി. 37-നും 31-നും ഇടക്ക് കലാപമുണ്ടാകുമ്പോൾ, ഹെരോദാവ് മഹാരാജാവ് സ്വയം രക്ഷക്കായി ഒരു വലിയ കോട്ട പണിയുകയും അവിടെ രണ്ട് കൊട്ടാരങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു <ref name=THL>{{cite book |pages=378–381 |title=The Holy Land |series=Oxford Archaeological Guides |first1=Jerome |last1=Murphy-O'Connor |first2=Barry |last2=Cunliffe |edition=5th |publisher=Oxford University Press}}</ref>
==ആദ്യ ജൂത-റോമൻ യുദ്ധം ==
ക്രി.വ.66-ൽ, യഹൂദയിലെ ഒരു വിമതസമൂഹമായ സികാരി, മസാദയുടെ റോമൻ സൈനികത്താവളത്തെ തുരത്തുന്നതിനു സഹായിച്ചു. <ref name=THL/>
ക്രി.വ. 70 ലെ രണ്ടാം ക്ഷേത്രം നശിപ്പിച്ചശേഷം സികാരി അംഗങ്ങൾ ജറുസലേമിൽ നിന്ന് ഓടി, റോമാ സൈന്യത്തെ വെടിവച്ച് കൊന്നശേഷം മലമുകളിൽ താമസിച്ചു. <ref name=THL/> ജോസഫസ് പറയുന്നതനുസരിച്ച്, സിഖാരിയിലെ വിപ്ലവകാരിയിലെ പിളർപ്പ് ഉണ്ടാവുകയും യഹൂദന്മാരുടെ ഒരു വലിയ കൂട്ടം സിയോലെറ്റുകൾ എന്നു വിളിക്കപ്പെട്ടു. അവർ കലാപത്തിന്റെ മുഖ്യഭാരം വഹിച്ചു. എയ്ൻ ഗെദി ഉൾപ്പെടെയുള്ള യഹൂദ ഗ്രാമങ്ങളിൽ സിഖാരി കവർച്ച നടത്തിയതായും അവിടെ 700 വനിതകളെയും കുട്ടികളെയും കൂട്ടക്കൊല ചെയ്തതായും ജോസീഫസ് പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.<ref>[http://www.gutenberg.org/files/2850/2850-h/2850-h.htm#link42HCH0007 The Wars of the Jews, or History of the Destruction of Jerusalem, by Flavius Josephus], translated by William Whiston, Project Gutenberg, Book IV, Chapter 7, Paragraph 2.</ref><ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0147%3Abook%3D4%3Awhiston+chapter%3D7%3Awhiston+section%3D2 Flavius Josephus, De bello Judaico libri vii], B. Niese, Ed. J. BJ 4.7.2</ref><ref>[https://www.independent.co.uk/news/world/ancient-battle-divides-israel-as-masada-myth-unravels-1275878.html Ancient battle divides Israel as Masada 'myth' unravels; Was the siege really so heroic, asks Patrick Cockburn in Jerusalem], The Independent, 30 March 1997</ref>
73-ൽ ലുഡിയയിലെ റോമൻ ഗവർണർ ലൂസിയസ് ഫ്ളേവിയസ് സിൽവ ''റോമാൻ ലീജിയൺ X ഫ്രെറ്റ്സെൻസി"ക്ക് നേതൃത്വം നൽകുകയും മസദയിലേക്ക് ഉപരോധിക്കുകയും ചെയ്തു. റോമൻ പട്ടാളം മസഡയെ ചുറ്റി ഒരു മതിൽ നിർമ്മിച്ചു, അതിനുശേഷം പീഠഭൂമിയുടെ പടിഞ്ഞാറൻ മുഖത്തിനെതിരെ ഉപരോധത്താൽ വളഞ്ഞു.<ref name=THL/> ഡാൻ ഗിൽ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, <ref>Gill, Dan. [http://www.nature.com/nature/journal/v364/n6438/abs/364569a0.html "A natural spur at Masada"], ''Nature'' '''364''', pp. 569–570 (12 August 1993); DOI 10.1038/364569a0</ref> 1990 കളുടെ ആദ്യത്തിൽ നടന്ന ഭൗമശാസ്ത്രപരമായ അന്വേഷണത്തിൽ 114 മീറ്റർ (375 അടി) ഉയരത്തിൽ റാംപ് ഭൂരിഭാഗം പ്രകൃതിദത്തമായുണ്ടായിരുന്നു. 73-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ റോമിന് ഏകദേശം രണ്ടോ മൂന്നോ മാസം ഉപരോധം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ, റോഡിന്റെ മതിൽ ഏപ്രിൽ 16 നു പൊട്ടിച്ചടുത്തു. <ref>Duncan B. Campbell, "Capturing a desert fortress: Flavius Silva and the siege of Masada", [[Ancient Warfare (magazine)|''Ancient Warfare'']] Vol. IV, no. 2 (Spring 2010), pp. 28–35. The dating is explained on pp. 29 and 32.</ref><ref>{{cite web|author=UNESCO World Heritage Centre |url=http://whc.unesco.org/en/list/1040 |title=Masada – UNESCO World Heritage Centre |publisher=Whc.unesco.org |date=2001-12-13 |access-date=2013-07-20}}</ref>യഹൂദസമൂഹത്തെ 15,000-ഓളം (8,000 മുതൽ 9,000 വരെ) യുദ്ധത്തിനിറക്കി,<ref>{{cite book|last1=Sheppard|first1=Si|title=The Jewish revolt, AD 66-73|date=2013|publisher=Osprey Publishing Ltd.|location=Oxford|isbn=978-1-78096-183-5|pages=83}}</ref> മസാദിലെ ജൂതപ്രതിരോധം തകർക്കുന്നതിൽ റോമക്കാർ X ലെജിയോൺ, നിരവധി സഹായ ഉപാധികളും ജൂത തടവുകാരെയും ഉപയോഗിച്ചു. റോമൻ പട്ടാളക്കാർ കോട്ടയിൽ പ്രവേശിച്ചപ്പോൾ ജോസഫസ് പറയുന്നതനുസരിച്ച്. ഭക്ഷ്യശാലകളിൽ തീവെച്ച് കൂട്ടക്കൊല ചെയ്യുകയും, കൂട്ടത്തോടെ ആത്മഹത്യ ചെയ്യുകയും, 960 പുരുഷന്മാരും സ്ത്രീകളും കുട്ടികളും പരസ്പരം കൊല്ലുകയും ചെയ്തു. സിഖാരി നേതാവ് തങ്ങളെ കൊല്ലാൻ തന്റെ ആളുകളെ ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ നടത്തിയ രണ്ട് പ്രഭാഷണങ്ങളെക്കുറിച്ച് ജോസഫസ് എഴുതി. <ref name=THL/> രണ്ട് സ്ത്രീകൾക്കും അഞ്ച് കുട്ടികൾക്കും ജീവനോടെയുണ്ടായിരുന്നു. <ref name=THL/>
റോമൻ സൈനിക മേധാവികളുടെ നിലപാടിന്റെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളെക്കുറിച്ചും ജോസഫസ് പറഞ്ഞിരുന്നു..<ref>{{cite web |last=Stiebel |first=Guy D. |title=Masada |work=Encyclopaedia Judaica |publisher= Michael Berenbaum and Fred Skolnik |edition= 2nd |volume= 13 |location=Detroit: Macmillan Reference USA, 2007. 593–599. Gale Virtual Reference Library. Web. 10 July 2013 |url=http://go.galegroup.com/ps/i.do?id=GALE%7CCX2587513369&v=2.1&u=new55117&it=r&p=GVRL&sw=w}}</ref><ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=YoXUXvBUUjgC&printsec=frontcover&dq=Massada+suicide&hl=en&sa=X&ei=Nz5XUcDCEKKe0QW7z4CYDQ&redir_esc=y#v=onepage&q=Massada%20suicide&f=false |title= Masada Myth: Collective Memory and Mythmaking in Israel |last=Nachman |first=Ben-Yehuda |page= 48}}</ref>
പുരാവസ്തുഗവേഷണ പഠനങ്ങളും ജോസീഫസിന്റെ രചനകളും തമ്മിൽ സുപ്രധാന പൊരുത്തക്കേടുകൾ ഉണ്ട്. ഖനനം ചെയ്ത രണ്ട് കൊട്ടാരങ്ങളിൽ ഒന്ന് മാത്രമാണ് ജോസഫസ് പരാമർശിക്കുന്നത്, ഒരു കെട്ടിടം മാത്രമാണ് തീ പിടിച്ചതായി പരാമർശിക്കുന്നത്, എന്നാൽ പല കെട്ടിടങ്ങളും തീപിടിച്ചതായി കണ്ടെത്തിയിരുന്നു 960 പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടതായി അവകാശപ്പെടുന്നു, ഏറ്റവും കൂടുതൽ 28 മൃതദേഹങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. <ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=GkOIQ9JgR-cC&pg=PA215&dq=Massada+suicide&hl=en&sa=X&ei=_UtXUbOoDomp0QXuxYDQAg&redir_esc=y#v=onepage&q=Massada%20suicide&f=false |title= Making History: Josephus And Historical Method |publisher= Zuleika Rodgers |page= 215}}</ref><ref name=Zias2000/>
മസാദ ഉപരോധം ക്രി.വ 73 അല്ലെങ്കിൽ 74 ആയിരിക്കാം നടന്നത്. .<ref>{{cite journal | author = H. M. Cotton | year = 1989 | title = The date of the fall of Masada: the evidence of the Masada papyri | journal = Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik | volume = 78 | pages = 157–62}}</ref>
==മാർദയിലെ ബൈസന്റൈൻ മൊണാസ്ട്രി==
ബൈസന്റൈൻ കാലഘട്ടത്തിൽ മസാദ അവസാനമായി അധിനിവേശം നടത്തിയപ്പോൾ, അവിടെ ഒരു ചെറിയ പള്ളി സ്ഥാപിതമായി<ref>{{cite book |author1=Glenda W. Friend |author2=Steven Fine |lastauthoramp=yes |chapter= Masada |pages=428–430 |title= The Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Near East |publisher= Oxford University Press |volume= 1 |year= 1997}}</ref> ഹൈറോഗ്രഫിക്കൽ സാഹിത്യത്തിൽ നിന്നുള്ള അറിവ് പ്രകാരം മാർഡന്റെ ആശ്രമത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന ഒരു സന്യാസിയായ സെമിത്തേരിയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു ഇത്. <ref>Yizhar Hirschfeld. ''The Monastery of Marda: Masada in the Byzantine Period'', Bulletin of the Anglo-Israel Archaeological Society;2001/2002, Vol. 19/20, p 119, Jan. 2001 (abstract) [http://connection.ebscohost.com/c/articles/12856569/monastery-marda-masada-byzantine-period]</ref> ഈ ഐഡന്റിറ്റി ഗവേഷകർ സ്വീകരിച്ചു. <ref name="588Keel1982">{{cite book |title=Orte und Landschaften der Bibel: ein Handbuch und Studien-Reiseführer zum Heiligen Land |volume=2 |author1=Othmar Keel |author2=Max Küchler |author3=Christoph Uehlinger |year=1982 |location=Göttingen |publisher=Vandenhoeck & Ruprecht |page=588 |isbn=9783545230422 |quote= |url=https://books.google.com/books?id=j3jsKqzuP5YC&pg=PA987&lpg=PA987&dq=%22Orte+und+Landschaften+der+Bibel%22++marda&source=bl&ots=O371T-brae&sig=u2u_cyMpnD4gnxLIZtQKYAYtXKY&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwj90rqVwfDMAhXFKywKHeDDA6wQ6AEIHTAA#v=onepage&q=marda&f=false |access-date=23 May 2016 }}</ref> മാർദയുടെ അർമീനിയൻ അർഥം "കോട്ട", അക്കാലത്തെ മരുഭൂമിയെ ഗ്രീക്കു നാമമായ കസ്തല്ലിയൻ (ഗ്രീക്ക് നാമം) എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, ഇത് സബാസ്സിന്റെ ജീവചരിത്രത്തിൽ (ജീവചരിത്രം) വിവരിക്കാനുപയോഗിക്കുന്നു. മസാദയിലെ സന്യാസിമഠത്തിന്റെ ശരിയായ പേരായ സെയിന്റ് എത്തിയമ്മസിന്റെ പേര് ശവകല്ലറയിൽ കാണാൻ കഴിയും.
==ജനകീയമായ സംസ്കാരത്തിൽ==
Line 68 ⟶ 96:
{{reflist}}
==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ ==
{{Commons}}
{{Wikivoyage}}
{{Wikisource|The War of the Jews/Book VII|The War of the Jews: Book VII, Chapters 8 and 9}}
* [http://www.yadinproductions.com/yadin_archeology.html Photographs & footage of the Yadin excavations]
* [http://bibleinterp.com/articles/2000/ben258001.shtml The Bible and Interpretation: The Masada Myth]
* [http://whc.unesco.org/sites/1040.htm World Heritage Sites page]
* Stiebel, Guy D. [http://go.galegroup.com/ps/i.do?id=GALE%7CCX2587513369&v=2.1&u=new55117&it=r&p=GVRL&sw=w "Masada." Encyclopaedia Judaica.] Ed. Michael Berenbaum and Fred Skolnik. 2nd ed. Vol. 13. Detroit: Macmillan Reference USA, 2007. 593–599. Gale Virtual Reference Library.
* [http://www.kotipetripaavola.com/Bible_Masada.html Masada photos]
* [https://archive.is/20140616043337/http://old.parks.org.il/BuildaGate5/general2/data_card.php?Cat=~25~~736559308~Card12~&ru=&SiteName=parks&Clt=&Bur=19583 Masada page on Israeli National Park website]
{{World Heritage Sites in Israel}}
{{National parks of Israel}}
{{Mass suicide}}
{{Towns depopulated during the First Jewish–Roman War}}
| |||