ഹൊയ്സാലഹൊയ്സള സാമ്രാജ്യം (കന്നഡ: ಹೊಯ್ಸಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ) (ഉച്ചാരണം: [hojsəɭə saːmraːdʒjə]) ഒരു പ്രധാന [[തെക്കേ ഇന്ത്യ|തെക്കേ ഇന്ത്യൻ]] സാമ്രാജ്യം ആയിരുന്നു. ഇന്നത്തെ [[കർണ്ണാടക]] സംസ്ഥാനത്തിൽ 10 - 14 നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് ഇടയ്ക്കാണ് ഹൊയ്സാലഹൊയ്സള സാമ്രാജ്യം നിലനിന്നത്. ആദ്യകാലത്ത് ഈ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനം [[ബേലൂർ]] ആയിരുന്നു. പിന്നീട് തലസ്ഥാനം [[ഹലെബീഡു|ഹലെബീഡുവിലേക്ക്]] മാറി.
[[ഹൊയ്സാലഹൊയ്സള രാജാക്കന്മാര്രാജാക്കന്മാർ]] ആദ്യം [[മൽനാട് കർണ്ണാടക|മൽനാട് കർണ്ണാടകയിൽ]] നിന്നുള്ള [[ഗോത്രവർഗ്ഗം|ഗോത്രവർഗ്ഗക്കാർ]] ആയിരുന്നു. (പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഒരു ഉയർന്ന പ്രദേശമാണ് മൽനാട് കർണ്ണാടക). 12-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ അന്നത്തെ രാജാക്കന്മാരായിരുന്ന [[പശ്ചിമ ചാലൂക്യർ|പശ്ചിമ ചാലൂക്യരും]] [[കലചൂരി രാജവംശം|കലചൂരി രാജവംശവുമായുള്ള]] യുദ്ധം മുതലെടുത്ത് ഇവർ ഇന്നത്തെ കർണ്ണാടക സംസ്ഥാനത്തിലെ പ്രദേശങ്ങളും [[തമിഴ്‌നാട്|തമിഴ്‌നാട്ടിലെ]] [[കാവേരി നദി|കാവേരി നദീതടത്തിനു]] വടക്കുള്ള ഫലഭൂയിഷ്ഠ പ്രദേശവും പിടിച്ചെടുത്തു. 13-ആം നൂറ്റാണ്ടോടെ ഇവർ ഇന്നത്തെ കർണ്ണാടകത്തിലെ ഭൂരിഭാഗം പ്രദേശവും തമിഴ്‌നാട്ടിന്റെ കുറച്ച് ഭാഗവും [[ഡെക്കാൻ]] പ്രദേശത്തെ [[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്|ആന്ധ്രാ പ്രദേശിന്റെ]] കുറച്ച് ഭാഗവും ഭരിച്ചു.
