ജോസ് ബാറ്റിൽ വൈ ഓർഡോണസ്
ജോസ് പാബ്ലോ ടോർകുവാറ്റോ ബാറ്റിൽ വൈ ഓർഡോണസ് [2] (മേയ് 23, 1856 - ഒക്ടോബർ 20, 1929) ഒരു ഉറുഗ്വായൻ രാഷ്ട്രീയക്കാരനായിരുന്നു. ഡോൺ പെപ്പെ എന്ന അപരനാമത്തിൽ അദ്ദേഹം അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. തന്റെ പരിഷ്കാരങ്ങൾ കൊണ്ട് ആധുനിക ഉറുഗ്വായൻ ക്ഷേമരാഷ്ട്രം രൂപീകരിച്ചു.1898-ൽ ഇദ്ദേഹം ഇടക്കാല പ്രസിഡന്റായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. 1911 മുതൽ 1915 വരെയും 1904 മുതൽ 1907 വരെയും പ്രസിഡന്റായി രണ്ടുപ്രാവശ്യം തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. ഒരു മുൻ പ്രസിഡന്റിന്റെ മകനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. തന്റെ രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥയായ ബാറ്റ്ലിസം തെക്കേ അമേരിക്കയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നതിനും വിപുലമായ ക്ഷേമരാഷ്ട്ര പരിഷ്കാരങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചതിലൂടെ ഉറുഗ്വേയെ ആധുനികവത്കരിക്കുന്നതിൽ അദ്ദേഹം വഹിച്ച പങ്കിനെ പ്രശംസിച്ചു.
José Batlle y Ordóñez | |
|---|---|
 José Batlle y Ordóñez | |
| 19th and 21st President of Uruguay | |
| ഓഫീസിൽ 1 March 1911 – 1 March 1915 | |
| മുൻഗാമി | Claudio Williman |
| പിൻഗാമി | Feliciano Viera |
| ഓഫീസിൽ 1 March 1903 – 1 March 1907 | |
| മുൻഗാമി | Juan Lindolfo Cuestas |
| പിൻഗാമി | Claudio Williman |
| ഓഫീസിൽ 5 February 1899 – 1 March 1899 Acting | |
| മുൻഗാമി | Juan Lindolfo Cuestas |
| പിൻഗാമി | Juan Lindolfo Cuestas |
| 2nd and 5th Prime Minister of Uruguay | |
| ഓഫീസിൽ 1 March 1921 – 1 March 1923 | |
| രാഷ്ട്രപതി | Baltasar Brum |
| മുൻഗാമി | Feliciano Viera |
| പിൻഗാമി | Julio María Sosa |
| ഓഫീസിൽ 1 March 1927 – 16 February 1928 | |
| രാഷ്ട്രപതി | Juan Campisteguy |
| മുൻഗാമി | Luis Alberto de Herrera |
| പിൻഗാമി | Luis Caviglia |
| President of the Senate of Uruguay | |
| ഓഫീസിൽ 1899–1900 | |
| മുൻഗാമി | Carlos de Castro |
| പിൻഗാമി | Juan Carlos Blanco Fernández |
| ഓഫീസിൽ 1903–1903 | |
| മുൻഗാമി | Juan Carlos Blanco Fernández |
| പിൻഗാമി | Juan P. Castro |
| Member of the Senate of Uruguay[1] | |
| ഓഫീസിൽ 9 February 1899 – 5 February 1902 | |
| മണ്ഡലം | Montevideo Department |
| ഓഫീസിൽ 8 February 1902 – 1 March 1903 | |
| മണ്ഡലം | Montevideo Department |
| Member of the Chamber of Representatives | |
| ഓഫീസിൽ 15 February 1891 – 14 February 1894 | |
| മണ്ഡലം | Salto Department |
| വ്യക്തിഗത വിവരങ്ങൾ | |
| ജനനം | മേയ് 21, 1856 Montevideo, Uruguay |
| മരണം | ഒക്ടോബർ 20, 1929 (പ്രായം 73) Montevideo, Uruguay |
| രാഷ്ട്രീയ കക്ഷി | Colorado Party |
| പങ്കാളി | Matilde Pacheco |
| Relations |
|
| കുട്ടികൾ | |
| മാതാപിതാക്കൾ |
|
| ജോലി | Journalist |
ഒരു സാമൂഹ്യ പരിഷ്കർത്താവെന്ന നിലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ പങ്ക് കാരണം ഉറുഗ്വേയിലെ ഏറ്റവും ജനപ്രീതിയുള്ള പ്രസിഡന്റുകളിൽ ഒരാളായി അദ്ദേഹം തുടരുന്നു. ക്രൗസിസ്റ്റ് ലിബറലിസത്തിൽ [3]സ്വാധീനം ചെലുത്തിയ അദ്ദേഹം, തൊഴിലില്ലായ്മ നഷ്ടപരിഹാരം, എട്ട് മണിക്കൂർ പ്രവൃത്തിദിനങ്ങൾ, സാർവത്രിക വോട്ടവകാശം, കൂടാതെ സൗജന്യ ഹൈസ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം എന്നിവ നടപ്പിലാക്കിയതിലൂടെ പ്രശസ്തനാണ്.
ആദ്യകാല ജീവിതവും പശ്ചാത്തലവും
തിരുത്തുക1856 മെയ് 23 ന് മോണ്ടെവീഡിയോയിൽ ലോറെൻസോ ബാറ്റ്ലെ വൈ ഗ്രൗ, അമാലിയ ഓർഡോസെസ് എന്നിവരുടെ മകനായി ബാറ്റ്ലെ ജനിച്ചു. [4] ബാറ്റ്‌ലോയുടെ മുത്തച്ഛനായ ജോസ് ബാറ്റ്ലെ വൈ കാരെ, ബാഴ്‌സലോണയ്ക്കടുത്തുള്ള സിറ്റ്ജെസിൽ നിന്ന് ബാറ്റ്ലെയുടെ മുത്തശ്ശിക്കൊപ്പം സ്വന്തം കപ്പലിൽ മോണ്ടെവീഡിയോയിൽ എത്തിയിരുന്നു. ഒപ്പം ഒരു മാവ് മിൽ നിർമ്മിക്കുകയും മോണ്ടെവീഡിയോയിലെ റോയൽ സ്പാനിഷ് നേവിക്ക് ഒരു കരാർ നേടുകയും ചെയ്തു. റിവർ പ്ലേറ്റിലെ ബ്രിട്ടീഷ് അധിനിവേശത്തിലൂടെയും ജോസ് ഗെർവാസിയോ ആർട്ടിഗാസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ സ്പെയിനിൽ നിന്ന് ഉറുഗ്വേ സ്വാതന്ത്ര്യം നേടുന്നതിനുള്ള ആദ്യത്തെയും രണ്ടാമത്തെയും ശ്രമങ്ങളിലൂടെയും ബാറ്റ്ലെയുടെ മുത്തച്ഛൻ സ്പാനിഷ് ഭരണകുടത്തോട് വിശ്വസ്തനായിരുന്നു. തുടർന്ന് 1814 ൽ അദ്ദേഹം സ്പെയിനിലേക്ക് മടങ്ങി. 1818-ൽ കുടുംബത്തിലെ മറ്റുള്ളവരും സ്പെയിനിലേക്ക് മടങ്ങി. 1823-ൽ ബാറ്റ്ലെയുടെ മുത്തശ്ശി സിറ്റ്ജസിൽ വച്ച് മരിച്ചു. മുത്തച്ഛൻ 1833-ൽ മോണ്ടെവീഡിയോയിൽ തിരിച്ചെത്തി മാവ് മിൽ വീണ്ടും തുറന്നു. ബാറ്റ്ലെയുടെ പിതാവ് ലോറൻസോ 1810 ൽ ഉറുഗ്വേയിൽ ജനിച്ചു. ഫ്രാൻസിലും സ്‌പെയിനിലും വിപുലമായ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുശേഷം 1830 ൽ കുടുംബത്തിലെ ബാക്കിയുള്ളവർ മടങ്ങുന്നതിന് മൂന്ന് വർഷം മുമ്പ് അദ്ദേഹം മോണ്ടെവീഡിയോയിലേക്ക് മടങ്ങി. ബാറ്റ്ലെയുടെ പിതാവ് പെട്ടെന്നുതന്നെ കൊളറാഡോപാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. ഉറുഗ്വേ ആഭ്യന്തര യുദ്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടുകയും പ്രത്യേകിച്ച് ഫ്രക്റ്റുവോസോ റിവേറയെ വ്യക്തിപരമായി 1847 ൽ ബ്രസീലിലേക്ക് നാടുകടത്തി. ലോറൻസോ ബാറ്റ്ലെ ഉറുഗ്വേ ആഭ്യന്തര യുദ്ധത്തിൽ മറ്റൊരു കൊളറാഡോ ഗറില്ലയുടെ മകളായ ബാറ്റ്ലെയുടെ അമ്മയെ വിവാഹം കഴിച്ചു.
കൊളറാഡോ പാർട്ടിക്കുള്ളിലെ പ്രമുഖർ (പ്രമുഖ വ്യക്തികൾ) ആയിരുന്നു ബാറ്റ്ലെ കുടുംബം, ബാറ്റ്ലെയുടെ അഞ്ച് ബന്ധുക്കൾ പ്രസിഡന്റായിരുന്നു. മോണ്ടെവീഡിയോയിലെ മഹത്തായ ഉപരോധസമയത്ത് ബാറ്റ്ലെയുടെ പിതാവ് ലോറൻസോ യുദ്ധമന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിരുന്നു. 1868 ൽ ബാറ്റ്ലിക്ക് 12 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ ഉറുഗ്വേ പ്രസിഡന്റായി അദ്ദേഹം തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. ബാറ്റ്ലെയുടെ മക്കളായ സീസർ, റാഫേൽ, ലോറെൻസോ എന്നിവർ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ സജീവമായി ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു. സീസറും ലോറെൻസോയും സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിരുന്നു. അദ്ദേഹം മറ്റൊരു ഉറുഗ്വേ പ്രസിഡന്റ് ലൂയിസ് ബാറ്റിൽ ബെറസിന്റെ അമ്മാവനും പ്രസിഡന്റ് ജോർജ്ജ് ബാറ്റ്ലെയുടെ വലിയ അമ്മാവനും ആയിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അമ്മായിയപ്പൻ ഡങ്കൻ സ്റ്റുവാർട്ട് 1894 ൽ മൂന്നാഴ്ച ആക്ടിംഗ് പ്രസിഡന്റായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിരുന്നു.
മോണ്ടെവീഡിയോയിലെ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് സ്കൂളിൽ ചേർന്നതിനുശേഷം, ബാറ്റ്ലെ റിപ്പബ്ലിക് സർവകലാശാലയിൽ പഠിച്ചു. [5] യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ, അദ്ദേഹം ‘ആദർശവാദികളും’ ‘പോസിറ്റിവിസ്റ്റുകളും’ തമ്മിലുള്ള ചർച്ചകളിലും സംവാദങ്ങളിലും ഏർപ്പെട്ടു. പ്രുഡെൻസിയോ വാക്വേസ് വൈ വേഗയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ബാറ്റ്ലെ ആദർശവാദികളുടെ ഒരു പ്രധാന അംഗമായിരുന്നു. ബാറ്റ്ലെയുടെ രാഷ്ട്രീയ പ്രത്യയശാസ്ത്രത്തെ സ്വാധീനിച്ചത് തത്ത്വചിന്തകനായ ഹെൻ‌റിക് അഹ്രെൻ‌സിന്റെ രചനയാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതി ബാറ്റ്‌ലെയ്ക്ക് അവതരിപ്പിച്ചത് വാക്വെസ് വൈ വേഗയാണ്. 1880-ൽ 24 കാരനായ ബാറ്റ്ലെ തന്റെ പിതാവിനെ പാരീസിൽ ഒരു വർഷം പഠിക്കാൻ അനുവദിക്കണമെന്ന് ബോധ്യപ്പെടുത്തി, അവിടെ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഒരു കോഴ്‌സ് എടുക്കുകയും പണം തീർന്നുപോകുമ്പോൾ നാട്ടിലേക്ക് മടങ്ങുന്നതിന് മുമ്പ് തത്ത്വശാസ്ത്ര പ്രഭാഷണങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുകയും ചെയ്തു.
ഒരു പ്രമുഖ പത്രപ്രവർത്തകനായിരുന്ന ബാറ്റ്ലെ 1886 ൽ എൽ ഡിയ പത്രം സ്ഥാപിച്ചു. എതിരാളികളെ വിമർശിക്കുന്നതിനും പരിഷ്കരണവാദ അജണ്ട പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള ഒരു രാഷ്ട്രീയ വേദിയായി ബാറ്റ്ലെ തന്റെ പത്രം ഉപയോഗിച്ചു.
രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം
തിരുത്തുകസെനറ്റ്
തിരുത്തുക1899 മുതൽ 1900 വരെയും 1903 ലും ബാറ്റ്ലെ ഉറുഗ്വേ സെനറ്റിന്റെ പ്രസിഡന്റായിരുന്നു.[1]
ഫസ്റ്റ് പ്രസിഡൻസി (1903–07)
തിരുത്തുക1904 ലെ വിപ്ലവം
തിരുത്തുക1904-ൽ ബാറ്റ്ലെയുടെ സർക്കാർ സൈന്യം ഇടയ്ക്കിടെ തുടരുന്ന ഉറുഗ്വേ ആഭ്യന്തര യുദ്ധം എതിർ നാഷണൽ പാർട്ടി നേതാവ് അപാരീഷ്യോ സാരാവിയ മസോളർ യുദ്ധത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടപ്പോൾ വിജയകരമായി അവസാനിപ്പിച്ചു. നേതാവില്ലാതെ, സാരാവിയയുടെ അനുയായികൾ അവരുടെ പോരാട്ടം ഉപേക്ഷിച്ചു. ആപേക്ഷിക സമാധാനത്തിന്റെ ഒരു കാലഘട്ടം ആരംഭിച്ചു.
സാമൂഹിക പരിഷ്കാരങ്ങൾ
തിരുത്തുകബാറ്റ്ലെ വൈ ഓർഡീസിന്റെ ഭരണകാലത്ത് മതേതരവൽക്കരണം ഒരു പ്രധാന രാഷ്ട്രീയ വിഷയമായി മാറി. 1906 ഓടെ ഉറുഗ്വേ ആശുപത്രികളിൽ കുരിശിലേറ്റൽ നിരോധിക്കുകയും പൊതുപ്രതിജ്ഞകളിൽ ദൈവത്തെയും സുവിശേഷത്തെയും കുറിച്ചുള്ള പരാമർശങ്ങൾ ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്തു. വിവാഹമോചന നിയമങ്ങളും ഈ സമയത്ത് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു. രണ്ടാം ഹേഗ് സമ്മേളനത്തിലേക്ക് ഉറുഗ്വേയുടെ പ്രതിനിധി സംഘത്തെ നയിച്ച അദ്ദേഹം അവിടെ സമാധാന നിർദ്ദേശങ്ങളാൽ ശ്രദ്ധേയനായിരുന്നു. [6] തന്റെ രണ്ട് ഭരണങ്ങൾക്കിടയിലുള്ള ഭൂരിഭാഗം സമയവും യൂറോപ്പിൽ സഞ്ചരിച്ച് പുതിയ രാഷ്ട്രീയ സാമൂഹിക പരിഷ്കാരങ്ങൾക്കായി ആശയങ്ങൾ സ്വീകരിച്ചു.
രണ്ടാം പ്രസിഡന്റ് (1911–15)
തിരുത്തുകതന്റെ ആദ്യത്തെയും രണ്ടാമത്തെയും പ്രസിഡന്റ് പദവികൾക്കിടയിൽ ഫ്രഞ്ച്, സ്വിസ് രാഷ്ട്രീയം സന്ദർശിക്കുകയും പഠിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രസിഡന്റിനെ മാറ്റി സ്വിസ് ഫെഡറൽ കൗൺസിലിന് സമാനമായ ഒമ്പത് അംഗ നാഷണൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷനെ നിയമിക്കുന്ന ഒരു പുനഃസംഘടന ബാറ്റ്ലെ നിർദ്ദേശിച്ചു. ഒരു കൂട്ടായ നേതൃത്വ സമിതിക്കായുള്ള ബാറ്റ്ലെയുടെ നിർദ്ദേശം 1916 ലെ റഫറണ്ടത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ടു. 1918 ലെ ഭരണഘടനയോടുകൂടി തന്റെ നിർദ്ദേശത്തിന്റെ ഒരു വകഭേദം നടപ്പിലാക്കിയപ്പോൾ പ്രസിഡൻസി, നാഷണൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ എന്നിവ തമ്മിൽ എക്സിക്യൂട്ടീവ് അധികാരങ്ങൾ വിഭജിക്കപ്പെട്ട ഒരു മാതൃക സ്ഥാപിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞു.
സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ
തിരുത്തുകബാറ്റ്ലെയുടെ രണ്ടാം കാലയളവിൽ അദ്ദേഹം ഒരു പുതിയ പ്രസ്ഥാനം ആരംഭിച്ചു. അതിൽ വിദേശ സാമ്പത്തിക സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരായ ഏകീകൃത ഭരണകൂട നടപടി ഉൾപ്പെടുന്നു. തൊഴിലില്ലായ്മ നഷ്ടപരിഹാരം (1914), എട്ട് മണിക്കൂർ പ്രവൃത്തിദിനങ്ങൾ (1915), സാർവത്രിക വോട്ടവകാശം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾക്കായി അദ്ദേഹം പോരാടി. പ്രസിഡന്റ് എന്ന നിലയിൽ, സാമൂഹ്യ സുരക്ഷ, തൊഴിൽ സാഹചര്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയ മേഖലകളിൽ വിപുലമായ പരിഷ്കാരങ്ങൾ ബാറ്റ്ലെ അവതരിപ്പിച്ചു.
ഇതെല്ലാം സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ വലിയൊരു സർക്കാർ ഇടപെടൽ കൊണ്ടുവന്നു. സ്വകാര്യ കുത്തകകൾ സർക്കാർ കുത്തകകളാക്കി. യന്ത്രങ്ങൾ, അസംസ്കൃത വസ്തു ഇറക്കുമതി എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള വിദേശ ഉൽ‌പന്നങ്ങൾക്ക് താരിഫ് ഏർപ്പെടുത്തി. ഇറച്ചി സംസ്കരണ വ്യവസായത്തിന്റെ വളർച്ച ഉറുഗ്വേയുടെ പ്രധാന സമ്പത്തിന്റെ ഉറവിടമായ കന്നുകാലി വ്യവസായത്തെ ഉത്തേജിപ്പിച്ചു.
വിദ്യാഭ്യാസം
തിരുത്തുകപത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ പകുതി മുതൽ അവസാനം വരെ വിദ്യാഭ്യാസം വിപുലീകരണ പ്രക്രിയ ആരംഭിച്ചു. മധ്യവർഗ സമൂഹത്തിന്റെ വിജയത്തിന്റെ താക്കോലായി ഇത് മാറി. സംസ്ഥാന അംഗീകാരമുള്ള സൗജന്യ ഹൈസ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം രാജ്യത്തുടനീളം കൂടുതൽ ഹൈസ്കൂളുകൾ സൃഷ്ടിച്ചു. യൂണിവേഴ്സിറ്റി സ്ത്രീകൾക്കായി തുറന്നു. രാജ്യത്തുടനീളം പ്രവേശനം വർദ്ധിച്ചു.
ശേഷ ജീവിതം
തിരുത്തുക1920 ന്റെ തുടക്കത്തിൽ, ദേശീയ പാർട്ടി ഡെപ്യൂട്ടി ആയിരുന്ന വാഷിംഗ്ടൺ ബെൽട്രോൺ ബാർബാറ്റിനെ ബാറ്റിൽ കൊലപ്പെടുത്തി. ബാറ്റിലെയുടെ 'എൽ ഡിയ' ദിനപത്രത്തിലും ബെൽട്രോണിന്റെ 'എൽ പെയ്‌സിലും' പ്രസിദ്ധീകരിച്ച വിട്രിയോളിക് എഡിറ്റോറിയലുകളിൽ നിന്നാണ് ഇത് സംഭവിച്ചത്. [7]അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ വാഷിംഗ്ടൺ ബെൽട്രോൺ ഉറുഗ്വേയുടെ പ്രസിഡന്റാകും. നാഷണൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷന്റെ (1921-1923, 1927-1928) ചെയർമാനായും അദ്ദേഹം രണ്ടുതവണ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു.
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 Parlamentarios Uruguayos 1830-2005 2013, പുറം. 390.
- ↑ Vanger 1963, പുറം. 287.
- ↑ Coletta 2018, p. 16; Dierksmeier 2019, p. 106.
- ↑ Vanger 1963, പുറങ്ങൾ. 18–20.
- ↑ Vanger 1963, പുറങ്ങൾ. 21–22.
- ↑ The Independent 1914.
- ↑ The New York Times 1920a; The New York Times 1920b.
ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ
തിരുത്തുക