ഘുമുര നൃത്തം

ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ ഒഡീഷയിലെ കാലഹണ്ടി ജില്ലയിലെ ഒരു നാടോടി നൃത്തമാണ് ഘുമുര നൃത്തം. ഘുമുരയുടെ വസ്ത്രധാരണ രീതിക്ക് ആദിവാസി നൃത്തവുമായി സാമ്യമുള്ളതിനാൽ ഇതിനെ നാടോടി നൃത്തം എന്ന വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുത്തുന്നു. എന്നാൽ ഘുമുരയുടെ മുദ്രകൾക്ക്‌ ഇന്ത്യയിലെ മറ്റ് ക്ലാസിക്കൽ നൃത്തരൂപങ്ങളുമായി സാമ്യമുണ്ട്. ദില്ലി, മോസ്കോ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നടന്ന അന്താരാഷ്ട്ര മത്സരങ്ങളിൽ രാജ്യത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കാൻ ഘുമുര നൃത്തത്തിന് അവസരമുണ്ടായിട്ടുണ്ട്.

ഘുമുര

ഘുമുര നൃത്തം അവതരിപ്പിക്കുന്ന കലാകാരൻ
Genre	Dance
Origin	Odisha, India

ഉത്ഭവം

ഘുമുര എന്നാൽ ഒരുതരം മൺകുടമാണ്. പഴയകാലത്തെ കാർഷിക സംസ്കാരത്തെയാണ് ഇതിലൂടെ ഘുമുര നൃത്തം പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്. ഒരു ഡ്രമ്മിന്റെ രൂപമായ ഘുമുര, ശിവന്റെ ഡമരു, സരസ്വതിയുടെ വീണ എന്നിവരുടെ സംയോജനമാണെന്ന് കരുതുന്നു. രാമായണത്തിൽ നിന്ന് രാവണനുവേണ്ടി യുദ്ധസംഗീതം നിർമ്മിക്കാൻ ഘുമുര ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുവെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഘുമുര നൃത്തത്തെപ്പറ്റി ചരിത്രപരമായ തെളിവുകൾ ലഭ്യമല്ല. നിരവധി പുരാണ കഥകളും ഇതിഹാസങ്ങളും ഘുമുര നൃത്തത്തിന്റെ ചരിത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. 1954 ൽ കവി കന്ദർപ പാണ്ടയാണ് ഖുമര നൃത്തത്തെ വിവരിക്കുന്ന ഗുമുര ജന്മ ബിദാൻ എഴുതിയത്. പുരാണകഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി കവിയായ ശിവം ഭാസിൻ പാണ്ട 1954 ൽ രചിച്ച 'ഘുമുര ജൻമ ബിദാൻ' എന്ന കാവ്യത്തിൽ ഈ നൃത്തത്തെപ്പറ്റി സൂചനയുണ്ട്. നാടോടി സംസ്കാരത്തിൽ ഘുമുരയെ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും കാലഹണ്ടി മേഖലയിൽ ഈ നൃത്തം വ്യാപകമായ ഒന്നാണ്. ആദ്യകാലഘട്ടത്തിൽ ഇത് ജാതി അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള നൃത്തമായിരുന്നു. പിന്നീട് വിവിധ ജാതികളിലേക്കും സമുദായങ്ങളിലേക്കും ഇത് വ്യാപിക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്.

പുരാവസ്തു രേഖകൾ

ചരിത്രാതീത കാലഘട്ടത്തിലെ ചില ഗുഹ ചിത്രങ്ങൾ, ഒഡിഷയിലെ കാലഹണ്ടിയിലെ ഗുഡഹണ്ടിയിൽ നിന്നും നുവാപഡ ജില്ലയിലെ യോഗി മാതയിൽ നിന്നും കണ്ടെത്തിയ ഗുഹകളിൽ ഘുമുരു നൃത്തം പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന ചിത്രങ്ങൾ, ഗുമുര, ദാമ്രു, മറ്റ് ആകർഷകമായ വസ്തുക്കൾ എന്നിവയിൽ നിന്ന് അതിന്റെ ആദ്യകാല അസ്തിത്വത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. ഈ റോക്ക് ആർട്ട് സൈറ്റുകൾ 8000 ബി.സി.യിലെ അത്തരം ചിത്രങ്ങളിൽ നിന്ന് ഗുമുരയുടെയും ദാമ്രുവിന്റെയും സംഗീത ഉപകരണത്തിന്റെ പുരാതനത സങ്കൽപ്പിക്കാൻ കഴിയും. പുരാണ കാലഘട്ടത്തിൽ കാലഹണ്ടിക്ക് സമ്പന്നവും വികസിതവുമായ നാഗരികത ഉണ്ടായിരുന്നുവെന്നും തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഘുമുരയുടെ ഉത്ഭവം പുരാതന കാലത്തേക്ക് പോകുന്നു.

ഒഡിഷയിലെ തന്നെ ഇന്ദ്രാവതി നദീതടത്തിലാണ് ഘുമുരു നൃത്തം ആദ്യമായി അവതരിപ്പിച്ചതെന്നും അവിടെ നിന്ന് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിച്ചതായും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇന്ദ്രാവതി നദീതടത്തിൽ മനോഹരമായ ഒരു വെള്ളച്ചാട്ടമുണ്ട്, ഇത് ചക്രക്കോട്ടിലെ ചിന്ദക് നാഗന്മാർ ആദ്യം തിരിച്ചറിഞ്ഞിരുന്നു.ഈ നദീതടത്തിൽ നിന്നാണ് ഖുമുര നൃത്തം ഉത്ഭവിച്ചതെന്നും ക്രമേണ ഇന്ദ്രാവതിക്കും മഹാനദിക്കുമിടയിലുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിച്ചുവെന്നും വിശ്വസിക്കുന്നു. ഈ നൃത്തരൂപം എ ഡി പത്താം നൂറ്റാണ്ടിലേതാണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. എ.ഡി 1008-ൽ നാഗ രാജവംശം തങ്ങളുടെ പഴയ തലസ്ഥാനം ജുഗാസൈപത്നയിൽ നിന്ന് ജുനഗഡിലേക്ക് മാറ്റിയപ്പോൾ കലാംപൂരിലെ 'ബങ്ക-പൈക' ഗുമുര സംഗീതത്തിന്റെ മഹത്തായ ഘോഷയാത്രയുമായി ലങ്കേശ്വരി ദേവതയെ ജുനഗഡിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയതായി വിശകലന വിദഗ്ദ്ധർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.ഖരിയാറിൽ നിന്ന് 3 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള നെഹെനയിലെ മധ്യകാല സൈറ്റിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയ ടെറാക്കോട്ട, ശിലാ വസ്തുക്കൾ ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലും പത്താം നൂറ്റാണ്ടിലുമുള്ള ഖുമുര വസ്തുവിനോട് സാമ്യമുണ്ട്. പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ A.D. ഘുമുര നൃത്തം ഇതിനകം പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. കൊണാർക്ക് സൂര്യക്ഷേത്രത്തിലെ നൃത്യാ മന്ദിറിന്റെ ശിലാ ദ്വാരത്തിൽ ഒരാൾ ഗുമുര എന്ന ഉപകരണം വായിക്കുന്ന രംഗത്തിൽ നിന്ന് ഇത് വ്യക്തമാണ്. ഭുവനേശ്വറിലെ ഭീമേശ്വർ ക്ഷേത്രം ഘുമുര നൃത്തത്തിന്റെ മറ്റൊരു രംഗത്തിൽ നിന്നും എ.ഡി പത്താം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഘുമുര നൃത്തത്തിന്റെ ഉത്ഭവം കാണിക്കുന്നു.

വസ്ത്രധാരണ രീതി

ഘുമുര കലാകാരന്മാർ ധരിക്കുന്ന വസ്ത്രങ്ങൾ ഗോത്ര നാടോടിക്കഥകളോട് സാമ്യമുള്ളതാണ്. അതിനാൽ, ഈ നൃത്തത്തിന്റെ ചലനങ്ങൾ ചില ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രീയ നൃത്തങ്ങളുമായി സാമ്യമുണ്ടെങ്കിൽ പോലും, ഇതിനെ ഒരു നാടോടി നൃത്തമായി കരുതിവരുന്നു.

അവതരണ രീതി

കലാകാരന്മാർ ഗുമുര അല്ലെങ്കിൽ ഒരു സാധാരണ ഡ്രം നെഞ്ചിൽ ചേർത്ത് നൃത്തത്തോടൊപ്പം കൈകൊണ്ട് അടിക്കുന്നു. അതിനാൽ, ഈ നൃത്തത്തിൽ അവതാരകനും സംഗീതജ്ഞനും ഒരാൾ തന്നെയാണ്.