ഗാന്ധി (ചലച്ചിത്രം)

മോഹൻ‌ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയുടെ ജീവിതത്തെ ആസ്പദമാക്കി റിച്ചർഡ് ആറ്റൻബറോയുടെ സം‌വിധാനത്തിൽ 1982 ൽ ഇറങ്ങിയ ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് ചലച്ചിത്രമാണ്‌ ഗാന്ധി. ഇതു നിർമ്മിക്കാനുള്ള ശ്രമം ഏതാണ്ട് 20 കൊല്ലം മുമ്പുതന്നെ അറ്റൻബറോ ആരംഭിച്ചിരുന്നു. ജോൺ ബ്രെയ്ലി തിരക്കഥാരചനയും പണ്ഡിറ്റ് രവിശങ്കർ സംഗീത സംവിധാനവും നിർവഹിച്ച 'ഗാന്ധി'യിൽ മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ വേഷത്തിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നത് പ്രശസ്ത ബ്രിട്ടീഷ് നാടകനടനായ ബെൻ കിംഗ്സ്ലിയാണ്‌. കസ്തൂർബായെ രോഹിണി ഹാത്തങ്ങാടിയും, ജവഹർലാൽ നെഹ്റുവിനെ റോഷൻ സേത്തും, സർദാർ പട്ടേലിനെ സയ്യദ് ജാഫ്രിയും, ആസാദിനെ വീരേന്ദ്ര റസ്ദാനും അവതരിപ്പിച്ചു. 1982 നവംബർ 30 ന്‌ ഡൽഹിയിൽ പ്രാരംഭപ്രദർശനം നടന്നു. പതിനൊന്ന് അക്കാദമി അവാർഡുകൾക്ക് ഈ ചിത്രം ശുപാർശചെയ്യപ്പെട്ടു. മികച്ച ചിത്രത്തിനുൾപ്പെടെ മൊത്തം എട്ട് അക്കാദമി പുരസ്കാരം കരസ്ഥമാക്കുകയും ചെയ്തു. റിച്ചാർഡ് ആറ്റൻബറോ മികച്ച സംവിധായകനും ബെൻ കിംഗ്സ്‌ലി മികച്ച നടനുമുള്ള അക്കാദമി പുരസ്കാരം ഈ സിനിമയിലൂടെ കരസ്ഥമാക്കി. ഈ ചിത്രത്തിലെ വസ്ത്രാലങ്കാരം നിർവഹിച്ചതിലൂടെ ഭാനു അത്തയ്യ ഓസ്കാർ നേടുന്ന ആദ്യ ഇന്ത്യക്കാരിയായി.

ഗാന്ധി
സംവിധാനം	റിച്ചാർഡ് ആറ്റൻബറോ
നിർമ്മാണം	റിച്ചാർഡ് ആറ്റൻബറോ
രചന	ജോൺ ബ്രൈലി
അഭിനേതാക്കൾ	ബെൻ കിംഗ്സ്ലി രോഹിണി ഹറ്റങ്ങടി കാൻഡിസ് ബെർഗൻ മാർട്ടിൻ ഷീൻ റോഷൻ സേട്ട്
സംഗീതം	രവി ശങ്കർ ജോർജ്ജ് ഫെണ്ടൻ
ഛായാഗ്രഹണം	ബില്ലി വില്ല്യംസ് റോണി ടെയ്ലർ
ചിത്രസംയോജനം	ജോൺ ബ്ലൂം
വിതരണം	കൊളംബിയ പിക്ചേർസ്
റിലീസിങ് തീയതി	ഇന്ത്യ: 30 നവംബർ 1982 യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം: 3 ഡിസംബർ 1982 യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ്: 8 ഡിസംബർ 1982 ഓസ്ട്രേലിയ: 16 മാർച്ച് 1983
ബജറ്റ്	$22,000,000
സമയദൈർഘ്യം	188 മിനുട്ട്

ഇന്ത്യയിലേയും ബ്രിട്ടണിലേയും കമ്പനികൾ സം‌യുക്തമായി സഹകരണാടിസ്ഥാനത്തിൽ നിർമ്മിച്ച ചിത്രമായിരുന്നു ഇത്. നാഷണൽ ഫിലിം ഡെവലപ്മെന്റ് കോർപ്പറേഷൻ വഴി ആറുകോടിയോളം രൂപയാണ് ഇന്ത്യ മുതൽമുടക്കിയത്. 18 കോടി രൂപയിലേറെയാണ് 'ഗാന്ധി'യുടെ മൊത്തം നിർമ്മാണച്ചെലവ്.

1948 ജനു. 30-ന് ബിർലാ മന്ദിരത്തിൽ നടന്ന പ്രാർഥനായോഗത്തിൽ സംബന്ധിക്കാനായി പുറപ്പെട്ട ഗാന്ധിജിയുടെ നേർക്ക് ഗോഡ്സേ വെടിവയ്ക്കുന്നതും ചുണ്ടിൽ രാമമന്ത്രവുമായി അദ്ദേഹം നിലംപതിക്കുന്നതുമാണ് ചിത്രത്തിലെ ആദ്യരംഗം. തുടർന്ന് ഫ്ളാഷ് ബാക്കിലൂടെ ഗാന്ധിജിയുടെ ജീവിതത്തിലെ പ്രധാന ഘട്ടങ്ങളല്ലാം അവതരിപ്പിക്കുന്നത്.

പുരസ്കാരങ്ങൾ

പുരസ്കാരം	വിഭാഗം	പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ	ഫലം
55th Academy Awards	മികച്ച ചലച്ചിത്രത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	റിച്ചാർഡ് ആറ്റൻബറോ	വിജയിച്ചു
	മികച്ച സംവിധായകനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	റിച്ചാർഡ് ആറ്റൻബറോ	വിജയിച്ചു
	മികച്ച നടനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	ബെൻ കിംഗ്സ്ലി	വിജയിച്ചു
	മികച്ച തിരക്കഥയ്ക്കുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	ജോൺ  ബ്രെയ്‌ലി	വിജയിച്ചു
	മികച്ച സംഗീതത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	പണ്ഡിറ്റ് രവിശങ്കർ, ജോർജ്ജ് ഫെന്റൺ	നാമനിർദ്ദേശം
	മികച്ച ശബ്ദമിശ്രണത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	Gerry Humphreys, Robin O'Donoghue, Jonathan Bates, Simon Kaye	നാമനിർദ്ദേശം
	മികച്ച കലാസംവിധാനത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	Stuart Craig, Robert W. Laing, Michael Seirton	വിജയിച്ചു
	മികച്ച ഛായാഗ്രഹണത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	Billy Williams, Ronnie Taylor	വിജയിച്ചു
	മികച്ച ചമയത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	Tom Smith	നാമനിർദ്ദേശം
	മികച്ച വസ്ത്രാലങ്കാരത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	John Mollo, Bhanu Athaiya	വിജയിച്ചു
	മികച്ച എഡിറ്റിംഗിത്തിനുള്ള അക്കാദമി അവാർഡ്	John Bloom	വിജയിച്ചു
American Cinema Editors	American Cinema Editors Award for Best Edited Feature Film – Dramatic	John Bloom	വിജയിച്ചു
36th British Academy Film Awards	BAFTA Award for Best Film	Richard Attenborough	വിജയിച്ചു
	BAFTA Award for Best Direction
	BAFTA Award for Best Actor in a Leading Role	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
	BAFTA Award for Best Original Screenplay	John Briley	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Actor in a Supporting Role	Edward Fox	നാമനിർദ്ദേശം
		Roshan Seth	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Actress in a Supporting Role	Candice Bergen	നാമനിർദ്ദേശം
		Rohini Hattangadi	വിജയിച്ചു
	BAFTA Award for Best Newcomer	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
	BAFTA Award for Best Cinematography	Billy Williams, Ronnie Taylor	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Costume Design	John Mollo, Bhanu Athaiya	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Editing	John Bloom	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Makeup	Tom Smith	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Production Design	Stuart Craig	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Film Music	Ravi Shankar, George Fenton	നാമനിർദ്ദേശം
	BAFTA Award for Best Sound	Gerry Humphreys, Robin O'Donoghue, Jonathan Bates, Simon Kaye	നാമനിർദ്ദേശം
British Society of Cinematographers		Billy Williams, Ronnie Taylor	വിജയിച്ചു
David di Donatello Awards	David di Donatello for Best Foreign Film	Richard Attenborough	വിജയിച്ചു
	David di Donatello for Best Foreign Producer
	David di Donatello European David
Directors Guild of America Award	Directors Guild of America Award for Outstanding Directing – Feature Film	Richard Attenborough	വിജയിച്ചു
Evening Standard British Film Awards	Best Actor	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
40th Golden Globe Awards	Golden Globe Award for Best Director	Richard Attenborough	വിജയിച്ചു
	Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
	Golden Globe Award for Best Foreign Film	Richard Attenborough	വിജയിച്ചു
	Golden Globe Award for Best Screenplay	John Briley	വിജയിച്ചു
	Golden Globe Award for New Star of the Year – Actor	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
26th Grammy Awards	Grammy Award for Best Score Soundtrack for Visual Media	Ravi Shankar, George Fenton	നാമനിർദ്ദേശം
Kansas City Film Critics Circle Awards 1982	Kansas City Film Critics Circle Award for Best Actor	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
London Film Critics' Circle	London Film Critics Circle Award for Actor of the Year	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
Los Angeles Film Critics Association Awards 1982	Los Angeles Film Critics Association Award for Best Film	Richard Attenborough	2nd place
	Los Angeles Film Critics Association Award for Best Director
	Los Angeles Film Critics Association Award for Best Actor	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
National Board of Review Awards 1982	National Board of Review Award for Best Film	Richard Attenborough	വിജയിച്ചു
	National Board of Review: Top Ten Films		വിജയിച്ചു
	National Board of Review Award for Best Actor	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു
	National Society of Film Critics Award for Best Actor	Ben Kingsley	2nd place
1982 New York Film Critics Circle Awards	New York Film Critics Circle Award for Best Film	Richard Attenborough	വിജയിച്ചു
	New York Film Critics Circle Award for Best Actor	Ben Kingsley	വിജയിച്ചു