കേലാകെക്കുവ ഉൾക്കടൽ
ഹവായ് ദ്വീപിലെ കോന തീരത്താണ് കീലാകെക്കുവ ബേ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കൈലുവ-കോണയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 12 മൈൽ (19 കിലോമീറ്റർ) തെക്കായി ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ആയിരം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് സ്ഥിരതാമസമാക്കിയ, ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശം മതപരമായ ക്ഷേത്രങ്ങൾ പോലുള്ള നിരവധി പുരാവസ്തു, ചരിത്ര സ്ഥലങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു, കൂടാതെ ഹവായിയൻ ദ്വീപുകളിൽ എത്തിയ ആദ്യത്തെ ഡോക്യുമെൻ്റഡ് യൂറോപ്യൻ സ്ഥലവും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ കൊല്ലപ്പെട്ട ആദ്യത്തെ യൂറോപ്യൻ നാവിഗേറ്റർ ക്യാപ്റ്റൻ ജെയിംസ് കുക്ക് ആയിരുന്നു. 1973-ൽ ഹവായ് ദ്വീപിലെ ചരിത്രപരമായ സ്ഥലങ്ങളുടെ ദേശീയ രജിസ്റ്ററിൽ ഇത് പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇത് കീലാകെക്കുവ ബേ ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ ഡിസ്ട്രിക്റ്റ്.[1]എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. കയാക്കിംഗ്, സ്‌കൂബ ഡൈവിംഗ്, സ്‌നോർക്കെല്ലിംഗ് എന്നിവയ്‌ക്കുള്ള ഒരു ജനപ്രിയ സ്ഥലമായ ഒരു സമുദ്ര സംരക്ഷണ ജില്ലയാണ് ബേ.[2][3]
പുരാതന ചരിത്രം
തിരുത്തുകകേലാകെക്കുവ ഉൾക്കടലിന് ഒരു നീണ്ട ചരിത്രമുണ്ട്. 19°28′31″N 155°55′9″W കോർഡിനേറ്റുകളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന, ഉൾക്കടലിൻ്റെ തെക്കേ അറ്റത്തുള്ള ഒരു പുരാതന ഹവായിയൻ ക്ഷേത്രമാണ് Hikiau Heiau.[4] പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിന് 16 അടി ഉയരവും 250 അടി നീളവും 100 അടി വീതിയുമുണ്ടെന്ന് ജെയിംസ് കുക്ക് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. കാ-പാലി-പോക്കോ-എ-മനുവാഹി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന കുത്തനെയുള്ള പാറക്കെട്ടിൽ, ഹവായിയൻ രാജകുടുംബത്തിൻ്റെയും അവരുടെ കൂട്ടാളികളുടെയും ശ്മശാന വസ്തുക്കളുടെയും ശവക്കുഴികൾ സൂക്ഷിക്കുന്നു. മലഞ്ചെരിവിൻ്റെ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്തിന് ക-പാലി-കപു-ഒ-ക്യോവ "[5]എന്നാണ് പേര് നൽകിയിരിക്കുന്നത്, ക്യൂവ നൂയിയുടെ ബഹുമാനാർത്ഥം "കിയുവയിലെ വിശുദ്ധ പാറക്കെട്ടുകൾ" എന്നാണ് അർത്ഥമാക്കുന്നത്. .[6][7] പല ഭരണാധികാരികളും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പിൻഗാമികളായതിനാൽ അദ്ദേഹത്തെ "രാജാക്കന്മാരുടെ പിതാവ്" എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു.ശ്മശാന സ്ഥലങ്ങൾ രഹസ്യമാക്കി വച്ചിരുന്ന പാറയിലേക്ക് എത്തിച്ചേരാൻ പ്രയാസമായിരുന്നു. വളരെക്കാലം മുമ്പ്, കവാലോവ ഗ്രാമം ഉൾക്കടലിൻ്റെ വടക്കേ അറ്റത്തായിരുന്നു. പുഹിന ഒ ലോനോ ഹെയാവു എന്ന ക്ഷേത്രവും ഹവായിയൻ രാജകുടുംബത്തിൻ്റെ ഭവനങ്ങളും പോലെയുള്ള പ്രത്യേക സ്ഥലങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു. "കാവലോവ" എന്ന പേരിൻ്റെ അർത്ഥം "വിദൂര കാവ" എന്നാണ്, പ്രധാന ചടങ്ങുകളിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഒരു ചെടിയുടെ പേരിലാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഉൾക്കടലിൻ്റെ പേര്, "കീലകെക്കുവ", ഹവായിയൻ ഭാഷയിൽ "ദൈവത്തിൻ്റെ പാത" എന്നാണ്. ഈ പ്രദേശത്തെ ആളുകൾ എല്ലാ വർഷവും മകാഹിക്കി എന്ന പേരിൽ വലിയ ആഘോഷങ്ങൾ നടത്തി.[8][9]
ജെയിംസ് കുക്കിന്റെ വരവും ദീപും
തിരുത്തുകവളരെക്കാലം മുമ്പ്, സ്പാനിഷ് അല്ലെങ്കിൽ ഡച്ച് നാവികർ സന്ദർശിച്ചിരിക്കാമെന്ന് ചിലർ കരുതുന്നു, എന്നാൽ ആദ്യമായി എത്തിയ യൂറോപ്യൻ ക്യാപ്റ്റൻ ജെയിംസ് കുക്ക് ആയിരുന്നു. 1779 ജനുവരി 17-ന് റെസലൂഷൻ, ഡിസ്‌കവറി എന്നീ രണ്ട് കപ്പലുകളിലുള്ള കുക്കും സംഘവും കീലാകെക്കുവ ബേ കണ്ടു. ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകൾ ഗ്രാമങ്ങളിലും അതിലും കൂടുതൽ സമീപ പ്രദേശങ്ങളിലും താമസിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം കരുതി. ജനുവരി 28 ന്, അന്തരിച്ച ഒരു നാവികനായി കുക്ക് ദ്വീപുകളിൽ ആദ്യത്തെ ക്രിസ്ത്യൻ സേവനം നടത്തി.[10]
സമാധാനത്തിൻ്റെയും ആഘോഷത്തിൻ്റെയും സമയമായ മകാഹിക്കിയിലാണ് കുക്ക് എത്തിയത്. ധാരാളം ഭക്ഷണവും സമ്മാനങ്ങളും ദയയും നൽകി ആളുകൾ അദ്ദേഹത്തെയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സംഘത്തെയും സ്വീകരിച്ചു. കുക്കിൻ്റെ യാത്രയിലെ ഏക അമേരിക്കക്കാരനായ ജോൺ ലെഡ്യാർഡ് ഈ സംഭവങ്ങളെക്കുറിച്ച് തൻ്റെ ജേണലിൽ എഴുതി. കുക്കിൻ്റെ സംഘം ആഴ്ചകളോളം താമസിച്ചു, ഉത്സവം കഴിഞ്ഞ് പോയി. എന്നാൽ ഒരു കൊടുങ്കാറ്റിൽ അവരുടെ കപ്പൽ കേടായപ്പോൾ, ഫെബ്രുവരി 12 ന് അവർ തിരിച്ചെത്തി. ഇത്തവണ, സന്ദർശകരും ഗ്രാമവാസികളും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷം കൂടുതൽ വഷളായി.[11]
ക്യാപ്റ്റൻ കുക്കിൻ്റെ ഓഫീസർമാരിൽ ഒരാൾ ഹവായിയൻ മേധാവി പ്രമേയത്തിൽ നിന്ന് ഒരു ചെറിയ ബോട്ട് മോഷ്ടിച്ചതായി ആരോപിച്ചു. പിന്നീട്, ബോട്ട് മോഷ്ടിക്കപ്പെട്ടിട്ടില്ലെന്ന് അവർ കണ്ടെത്തി, പക്ഷേ തെറ്റായ ആരോപണത്തിൽ ചീഫ് അസ്വസ്ഥനായിരുന്നു. കുക്ക് തൻ്റെ കപ്പൽ ശരിയാക്കാൻ "മൊറായി" എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു വിശുദ്ധ ശ്മശാനത്തിൽ നിന്ന് തടി ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഹവായിയൻ മേധാവികൾ ഞെട്ടി വിസമ്മതിച്ചു, പക്ഷേ കുക്ക് എന്തായാലും മരം എടുക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതോടെ ബന്ധങ്ങൾ വഷളായി. ഹവായിക്കാരെ സമാധാനപരമായി പെരുമാറാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതിനായി ചീഫ് കലാനി ഒപുവിനെ തൻ്റെ കപ്പലിൽ കയറ്റാൻ കുക്ക് ശ്രമിച്ചു. ഇത് ഗ്രാമവാസികളെ രോഷാകുലരാക്കി, പലരും കടൽത്തീരത്ത് തടിച്ചുകൂടി. കുക്ക് ഒരു വെടിയുതിർത്തു, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആളുകൾ കൂടുതൽ വെടിയുതിർത്തു, നിരവധി ഗ്രാമീണർക്ക് പരിക്കേറ്റു. കുക്ക് പിൻവാങ്ങാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ, ഒരു ഹവായിയൻ തലവൻ കുക്കിൻ്റെ ആളുകൾ മുമ്പ് കച്ചവടം ചെയ്തിരുന്ന ഇരുമ്പ് കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച ഒരു കഠാര കൊണ്ട് അവൻ്റെ നെഞ്ചിൽ കുത്തി. കുക്കിൻ്റെ ശരീരത്തിൻ്റെ ഭൂരിഭാഗവും വീണ്ടെടുത്തിട്ടില്ല. കുക്കിൻ്റെ മരണശേഷം, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ആളുകൾ ഗ്രാമവാസികളുമായി യുദ്ധം ചെയ്തു, കൂടുതൽ മരണങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ഗ്രാമത്തിൻ്റെ ഒരു ഭാഗം കത്തിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ന്, ഒരു സ്മാരകം ഈ സ്ഥലത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു, അവിടെ നിങ്ങൾക്ക് കാൽനടയായോ ബോട്ടിംഗ് നടത്തിയോ ഉൾക്കടലിലൂടെ എത്തിച്ചേരാനാകും.
കലുഷിതം
തിരുത്തുക1782-ൽ ചീഫ് കലാനി ഒപു മരിച്ചപ്പോൾ, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മൂത്ത മകൻ കിവാലാവോ രാജാവായി, എന്നാൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അനന്തരവൻ കമേഹമേഹ ഒന്നാമന് കുകലിമോകു ദേവൻ്റെ രക്ഷാധികാരിയുടെ പ്രത്യേക റോൾ ലഭിച്ചു. കിവാലാവോയുടെ ഇളയ സഹോദരൻ ക്യൂവ കുവാഹുല ഇതിൽ അസന്തുഷ്ടനാകുകയും കമേഹമേഹയുമായി സംഘർഷം ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു.[12] അവരുടെ സൈന്യം മൊകുഅയ് യുദ്ധത്തിൽ ഉൾക്കടലിനടുത്ത് യുദ്ധം ചെയ്തു. ദ്വീപിൻ്റെ ഭൂരിഭാഗവും കമേഹമേഹ പിടിച്ചെടുത്തു, പക്ഷേ ക്യൂവ രക്ഷപ്പെട്ടു. ദ്വീപിനെ പൂർണ്ണമായി ഏകീകരിക്കാൻ കമേഹമേഹയ്ക്ക് 10 വർഷമെടുത്തു.
1786-ൽ, വ്യാപാരികളായ നഥാനിയൽ പോർട്ട്‌ലോക്കിൻ്റെയും ജോർജ്ജ് ഡിക്‌സണിൻ്റെയും നേതൃത്വത്തിൽ രണ്ട് കപ്പലുകൾ ഉൾക്കടലിൽ നങ്കൂരമിട്ടെങ്കിലും കരയിൽ എത്തിയില്ല. ക്യാപ്റ്റൻ കുക്ക് കൊല്ലപ്പെടുമ്പോൾ അവരോടൊപ്പം ഉണ്ടായിരുന്നു. പിന്നീട്, 1788-ൽ ചൈനയിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്‌ത ചീഫ് കയാനയെ കൊണ്ടുവന്ന് ഇഫിജീനിയ എന്ന മറ്റൊരു കപ്പൽ എത്തി.[10] 1790 മാർച്ചിൽ, എലനോറ എന്ന അമേരിക്കൻ കപ്പൽ കീലാകെക്കുവ ബേയിൽ എത്തി. ഫെയർ അമേരിക്കൻ എന്ന മറ്റൊരു കപ്പൽ എത്തിയിട്ടുണ്ടോ എന്നറിയാൻ ക്യാപ്റ്റൻ ജോൺ യങ് എന്ന ബ്രിട്ടീഷ് നാവികനെ കരയിലേക്ക് അയച്ചു. എന്താണ് സംഭവിച്ചതെന്ന് എലനോറയുടെ ക്യാപ്റ്റനോട് പറയുന്നതിൽ നിന്ന് തടയാൻ കമേഹമേഹയുടെ ആളുകൾ യംഗിനെ ദ്വീപിൽ നിർത്തി: ഫെയർ അമേരിക്കൻ ആക്രമിക്കപ്പെട്ടു, ഒലോവാലുവിലെ കൂട്ടക്കൊലയ്ക്കിടെ ക്യാപ്റ്റൻ്റെ മകൻ തോമസ് മെറ്റ്കാൾഫ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള അതിൻ്റെ ജീവനക്കാർ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
യംഗും ഐസക് ഡേവിസും, ഫെയർ അമേരിക്കയുടെ അതിജീവിച്ച ഒരേയൊരു വ്യക്തി, ഒടുവിൽ ദ്വീപിലെ ജീവിതവുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടു. പീരങ്കികളും മസ്കറ്റുകളും എങ്ങനെ ഉപയോഗിക്കാമെന്ന് അവർ ഹവായിയക്കാരെ പഠിപ്പിച്ചു, കമേഹമേഹയുടെ വിശ്വസ്ത ഉപദേശകരായി. 1791-ൽ മാനുവൽ ക്വിമ്പർ എന്ന സ്പാനിഷ് പര്യവേക്ഷകനും പ്രിൻസസ് റോയൽ എന്ന കപ്പലിൽ ഉൾക്കടൽ സന്ദർശിച്ചു..[13]
കുടുതൽ സന്ദർശകർ
തിരുത്തുക1792 മാർച്ചിൽ ജോർജ്ജ് വാൻകൂവർ ഒരു കൂട്ടം ബ്രിട്ടീഷ് കപ്പലുകളുമായി ഹവായിയൻ ദ്വീപുകളിൽ എത്തി. 13 വർഷം മുമ്പ് ക്യാപ്റ്റൻ കുക്കിൻ്റെ ക്രൂവിൻ്റെ ഭാഗമായിരുന്ന അദ്ദേഹം മരണശേഷം കുക്കിൻ്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ വീണ്ടെടുക്കാൻ ശ്രമിച്ചിരുന്നു. വാൻകൂവർ കീലാകെക്കുവ ബേയിൽ നിർത്തുന്നത് ഒഴിവാക്കി, പക്ഷേ തോണികളിൽ തുഴയുന്ന ഹവായിക്കാരുമായി വ്യാപാരം നടത്തി. പലർക്കും തോക്കുകൾ വേണം, പക്ഷേ വാൻകൂവർ നിരസിച്ചു. കച്ചവടക്കാരിൽ ഒരാൾ ചീഫ് കയാന ആയിരുന്നു, പിന്നീട് കമേഹമേഹയുടെ എതിരാളിയായി.[14]
കയാന തൻ്റെ കപ്പലുകൾ ഏറ്റെടുക്കാൻ ശ്രമിച്ചേക്കാമെന്ന് വാൻകൂവർ സംശയിച്ചു, അതിനാൽ അദ്ദേഹം അവിടെ നിന്ന് പോയി തീരത്തേക്ക് കയറി. അവിടെ, "ജാക്ക്" എന്ന് പേരുള്ള ഒരു ഹവായിക്കാരനെ അദ്ദേഹം കണ്ടുമുട്ടി, അയാൾ കുറച്ച് ഇംഗ്ലീഷ് സംസാരിക്കുകയും ഒരു രോമക്കപ്പലിൽ അമേരിക്കയിലേക്ക് യാത്ര ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ജാക്കിലൂടെ വാൻകൂവർ രാജാവിനെക്കുറിച്ച് നന്നായി സംസാരിച്ച കമേഹമേഹയുടെ അമ്മായിയപ്പനായ കീയുമോക്കുവിനെ കണ്ടുമുട്ടി. വാൻകൂവർ ഓഹുവിൽ ശീതകാലം ചെലവഴിച്ചു.[14]
1793 ഫെബ്രുവരിയിൽ, വാൻകൂവർ മടങ്ങിയെത്തി കീലാകെക്കുവ ബേയിൽ നങ്കൂരമിട്ടു. ഇത്തവണ ജോൺ യങ്ങിനെ പരിഭാഷകനായി കൊണ്ടുവന്ന് കമേഹമേഹ അദ്ദേഹത്തെ അഭിവാദ്യം ചെയ്തു. ഇത് വിശ്വാസം വളർത്താനും വ്യാപാരം മെച്ചപ്പെടുത്താനും സഹായിച്ചു. മകാഹിക്കി ഫെസ്റ്റിവലിൻ്റെ ഭാഗമായ ഒരു യുദ്ധ ഗെയിമിലൂടെ ഹവായിക്കാർ തങ്ങളുടെ കഴിവുകൾ പ്രകടിപ്പിച്ചു, രാത്രിയിൽ പടക്കം പൊട്ടിച്ച് വാൻകൂവർ അവരെ ആകർഷിച്ചു. വാൻകൂവർ കാലിഫോർണിയയിൽ നിന്ന് കന്നുകാലികളെ കൊണ്ടുവന്നു, പക്ഷേ അവ ദുർബലമായിരുന്നു. ഹവായിയിൽ കന്നുകാലികളെ വളർത്തുന്ന ഒരു പുതിയ പാരമ്പര്യത്തിന് തുടക്കമിട്ട് പത്ത് വർഷത്തേക്ക് അവയെ വേട്ടയാടരുതെന്നും അവരെ വളരാൻ അനുവദിക്കണമെന്നും അദ്ദേഹം കമേഹമേഹയെ പ്രേരിപ്പിച്ചു.
സ്കോട്ടിഷ് ഡോക്ടർ ജെയിംസ് ലിൻഡ് ദീർഘമായ കടൽ യാത്രകളിൽ സ്കർവി തടയാൻ സിട്രസ് ജ്യൂസ് ഉപയോഗിക്കാൻ ശുപാർശ ചെയ്തിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഉപദേശം അനുസരിച്ച്, സസ്യശാസ്ത്രജ്ഞനായ ആർക്കിബാൾഡ് മെൻസീസ് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ നിന്ന് സിട്രസ് വിത്തുകൾ കൊണ്ടുവന്ന് ഹവായിയിൽ നട്ടുപിടിപ്പിച്ചു, അതിനാൽ ഭാവി കപ്പലുകൾക്ക് സ്കർവിയെ ചെറുക്കാൻ പുതിയ പഴങ്ങൾ ലഭിക്കും എന്നതായിരുന്നു കാരണം. .[15]
ജോർജ്ജ് വാൻകൂവർ മറ്റ് ദ്വീപുകൾ സന്ദർശിച്ച ശേഷം 1793 മാർച്ചിൽ ഹവായ് വിട്ടു, എന്നാൽ 1794 ജനുവരി 13-ന് മടങ്ങി. വാൻകൂവർ കാലിഫോർണിയയിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ കന്നുകാലികളെയും ആടുകളെയും കൊണ്ടുവന്നു, താൻ നേരത്തെ ഉപേക്ഷിച്ച പശു പ്രസവിച്ചതായി കണ്ടെത്തി. കാലക്രമേണ കന്നുകാലികൾ കാടുകയറി പ്രശ്നങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു. പിന്നീട് ഹവായിയൻ കൗബോയ്‌സ് അവരെ നിയന്ത്രിച്ചു, പാനിയോളോ.
കപ്പലിലെ മരപ്പണിക്കാർ ഹവായിയക്കാരെയും ബ്രിട്ടീഷ് ഉപദേശകരെയും ബ്രിട്ടാനിയ എന്ന യൂറോപ്യൻ ശൈലിയിലുള്ള ഒരു കപ്പൽ എങ്ങനെ നിർമ്മിക്കാമെന്ന് പഠിപ്പിച്ചു. 1794 ഫെബ്രുവരി 25-ന് വാൻകൂവർ ഹവായിയൻ നേതാക്കളെ ഒരു ഉടമ്പടി ചർച്ച ചെയ്യാൻ തൻ്റെ കപ്പലിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചു. ഈ ഉടമ്പടി ബ്രിട്ടന് ഹവായ് നൽകിയെന്ന് ചിലർ കരുതി, എന്നാൽ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ ഒരിക്കലും ഔദ്യോഗികമായി അംഗീകരിച്ചില്ല.
പതനം
തിരുത്തുക1819-ൽ കമേഹമേഹ ഒന്നാമൻ്റെ മരണശേഷം, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പിൻഗാമിയായ ലിഹോലിഹോ (കമേഹമേഹ II) രാജ്യം അവകാശമാക്കി, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ അനന്തരവൻ കിയൗവ കെകുവോകലാനി, യുദ്ധദേവനായ കുകലിമോകുവിൻ്റെ സംരക്ഷകൻ്റെ റോൾ ഏറ്റെടുത്തു. എന്നിരുന്നാലും, യഥാർത്ഥ ശക്തി കാഹുമാനു രാജ്ഞിയായിരുന്നു, അവർ യൂറോപ്യൻ ആശയങ്ങളാൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടു, ഐ നോവ വിളംബരത്തിലൂടെ പരമ്പരാഗത കാപ്പു സമ്പ്രദായം നിർത്തലാക്കി. ഇത് കെകുവോകലാനിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള പഴയ രീതികളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നവരും കഹുമാനുവിൻ്റെ സൈന്യവും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷത്തിലേക്ക് നയിച്ചു. കുവാമോ യുദ്ധത്തിൽ ഇരുപക്ഷവും ഏറ്റുമുട്ടി, അവിടെ പീരങ്കികൾ ഘടിപ്പിച്ച കലാനിമോക്കുവിൻ്റെ സൈന്യം പരമ്പരാഗത മതത്തിൻ്റെ സംരക്ഷകരെ പരാജയപ്പെടുത്തി.
ഈ സംഭവങ്ങളെത്തുടർന്ന്, ക്ഷേത്രങ്ങൾ (ഹെയൗ) ജീർണാവസ്ഥയിലായി, നിരവധി വിശുദ്ധ കൊത്തുപണികൾ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. കാഹുമാനു രാജ്ഞിയുടെ ക്രിസ്ത്യൻ വിശ്വാസം ഈ പരിവർത്തനത്തെ സ്വാധീനിച്ചു, 1824-ൽ ഒരു ചെറിയ പള്ളി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു. 1820-കളുടെ അവസാനത്തിൽ, ഒരു കഴുത വണ്ടി റോഡ് നിർമ്മിച്ചു, എന്നാൽ രോഗങ്ങളും കുടിയേറ്റവും പ്രാദേശിക ജനസംഖ്യ കുറയാൻ കാരണമായി.[16]
1825-ൽ അഡ്മിറൽ ലോർഡ് ബൈറൺ എച്ച്എംഎസ് ബ്ലോണ്ടിലെ പ്രദേശം സന്ദർശിച്ചു, ക്യാപ്റ്റൻ കുക്കിന് ഒരു സ്മാരകം സ്ഥാപിക്കുകയും നിരവധി പുണ്യവസ്തുക്കൾ നീക്കം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഒരു ക്രിസ്ത്യൻ മതപരിവർത്തകനായ ചീഫ് കപിഒലാനി, പിന്നീട് പൂഹോനുവ ഒ ഹോനൗനൗ സൈറ്റിൽ നിന്നുള്ള പൂർവ്വികരുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ പാറക്കെട്ടുകളിൽ ഒളിപ്പിച്ച് സംരക്ഷിച്ചു. കമേഹമേഹ നാലാമൻ്റെ ഉത്തരവനുസരിച്ച് 1858-ൽ രാജകീയ ശവകുടീരത്തിലേക്ക് ഇവ മാറ്റി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു.[17]
ഈ മേഖലയിലെ പിന്നീടുള്ള സംഭവവികാസങ്ങളിൽ 1839-ൽ ഒരു കല്ല് പള്ളിയും 1852-ൽ ചെറിയൊരു ബദലായി കാഹികോലു ചർച്ചും ഉൾപ്പെടുന്നു.[18] വ്യാപാരത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനായി 1894-ൽ നാപോപോ ഗ്രാമത്തിൽ ഒരു വാർഫ് നിർമ്മിച്ചു, പ്രത്യേകിച്ച് കോന കാപ്പി.[19] അതേസമയം, 1874-ൽ സ്ഥാപിച്ച ക്യാപ്റ്റൻ കുക്കിൻ്റെ ഒരു സ്മാരകം, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മരണസ്ഥലത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു, വെള്ളത്തിലൂടെയോ കുത്തനെയുള്ള പാതയിലൂടെയോ മാത്രമേ എത്തിച്ചേരാനാകൂ.
പവിഴപ്പുറ്റുകളും ഹവായിയൻ സ്പിന്നർ ഡോൾഫിനുകളും പോലുള്ള സമുദ്രജീവികളുടെ ഒരു ഹോട്ട്‌സ്‌പോട്ടായി ഇപ്പോൾ ഒരു സമുദ്ര സങ്കേതമായ കീലാകെക്കുവ ബേ നിലനിൽക്കുന്നു, ഇത് സ്‌നോർക്കെലിംഗിനും ഡൈവിംഗിനും പ്രധാന സ്ഥലമാക്കി മാറ്റുന്നു. തഴച്ചുവളരുന്ന ആവാസവ്യവസ്ഥയെ സംരക്ഷിക്കാൻ മത്സ്യബന്ധനം നിരോധിച്ചിരിക്കുന്നു. [20]ബേയുടെ ചരിത്രപരവും പാരിസ്ഥിതികവുമായ പ്രാധാന്യം 1967-ൽ സ്റ്റേറ്റ് ഹിസ്റ്റോറിക് പാർക്കായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും 1973-ൽ ചരിത്രപരമായ സ്ഥലങ്ങളുടെ ദേശീയ രജിസ്റ്ററിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. പരിസ്ഥിതിയും സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും സംരക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശം 1969-ൽ മറൈൻ ലൈഫ് കൺസർവേഷൻ ഡിസ്ട്രിക്റ്റായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. .
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ B. Jean Martin (September 30, 1971). "Kealakekua Bay Historical District nomination form". National Register of Historic Places. National Park Service. Retrieved 2009-11-23.
- ↑ "Coral Reef Network". coralreefnetwork.com.
- ↑ "Things to do in Kealakekua Bay". lovebigisland.com. Retrieved 2019-12-01.
- ↑ "Kealakekua Bay brochure at the official State Park web site" (PDF). Retrieved Sep 21, 2020.
- ↑ Lloyd J. Soehren (2010). "lookup of Palikapuokeoua". in Hawaiian Place Names. Ulukau, the Hawaiian Electronic Library. Retrieved November 17, 2010.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|work=(help) - ↑ John R. K. Clark (2004). "lookup of Kaʻawaloa". in Hawai'i Place Names: Shores, Beaches, and Surf Sites. Ulukau, the Hawaiian Electronic Library, University of Hawaii Press. Retrieved November 17, 2010.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|work=(help) - ↑ Lloyd J. Soehren (2010). "lookup of Kaʻawaloa". in Hawaiian Place Names. Ulukau, the Hawaiian Electronic Library. Retrieved November 17, 2010.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|work=(help) - ↑ John R. K. Clark (2004). "lookup of Kaʻawaloa ". in Hawai'i Place Names: Shores, Beaches, and Surf Sites. Ulukau, the Hawaiian Electronic Library, University of Hawaii Press. Retrieved November 17, 2010.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|work=(help) - ↑ Lloyd J. Soehren (2010). "lookup of Kaʻawaloa ". in Hawaiian Place Names. Ulukau, the Hawaiian Electronic Library. Retrieved November 17, 2010.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|work=(help) - ↑ 10.0 10.1 Henry B. Restarick (1928). "Historic Kealakekua Bay". Papers of the Hawaiian Historical Society. Honolulu: The Bulletin Publishing Company. hdl:10524/964.
- ↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ
<ref>ടാഗ്;vanഎന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല. - ↑ Thomas S.Dye (2003) Archaeological Survey of a Portion of Keʻei Makai
- ↑ "A Cultural History of Three Traditional Hawaiian Sites on the West Coast of Hawaiʻi Island" by Diane Lee Rhodes, on National Park Service web site
- ↑ 14.0 14.1 Cummins Speakman and Rhoda Hackler (1989). "Vancouver in Hawaii". Hawaiian Journal of History. 23. Hawaiian Historical Society, Honolulu. hdl:10524/121.
- ↑ "Early Plant Introductions in Hawaiʻi" by Kenneth M. Nagata, Hawaiian Journal of History, 1985
- ↑ Hiram Bingham I (1848). A Residence of Twenty-one Years in the Sandwich Islands. Sherman Converse, New York.
- ↑ Rowland Bloxam (1920). "Visit of H.M.S. Blonde to Hawaii in 1825". All About Hawaii: Thrum's Hawaiian Annual and Standard Guide. Thomas G. Thrum, Honolulu: 66–82.
- ↑ Rufus Anderson (1865). Hawaiian Islands:Their Progress and condition under missionary labors. Gould and Lincoln.
- ↑ Alexander, William DeWitt (1894). "The "Hale o Keawe" at Honaunau, Hawaii". Journal of the Polynesian Society. 3. London: E. A. Petherick: 159–161.
- ↑ Thomas George Thrum, ed. (1912), "Cook's Monument at Kealakekua", Hawaiian Almanac and Annual, p. 69