വിക്കിപീഡിയ

ഇർവിൻ റോസ്

ജീവശാസ്ത്രജ്ഞന്‍

ഒരു അമേരിക്കൻ ജീവശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു ഇർവിൻ റോസ്. ആരോൺ സിചനോവർ, അവ്രാം ഹെർഷ്കോ എന്നിവർക്കൊപ്പം 2004-ലെ യൂബിക്വിറ്റിൻ-മെഡിയേറ്റഡ് പ്രോട്ടീൻ ഡീഗ്രേഡേഷൻ കണ്ടെത്തിയതിന് രസതന്ത്രത്തിനുള്ള നൊബേൽ സമ്മാനം ലഭിച്ചു.[1][2][3][4][5][6][7]

ഇർവിൻ റോസ്
Irwin Rose, c. 2000
ജനനം
ഇർവിൻ അലൻ റോസ്

(1926-07-16)ജൂലൈ 16, 1926
Brooklyn, New York, U.S.
മരണംജൂൺ 2, 2015(2015-06-02) (പ്രായം 88)
ഡീർഫീൽഡ്, മസാച്യുസെറ്റ്സ്, U.S.
ദേശീയതഅമേരിക്ക
കലാലയംചിക്കാഗോ സർവകലാശാല (BS, PhD) NYU (postdoc)
അറിയപ്പെടുന്നത്യുബിക്വിറ്റിൻ-mediated പ്രോട്ടീൻ ഡീഗ്രേഡേഷൻ
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ)സെൽ‌ഡ ബുഡെൻ‌സ്റ്റൈൻ
കുട്ടികൾ4
പുരസ്കാരങ്ങൾരസതന്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം (2004)
ശാസ്ത്രീയ ജീവിതം
പ്രവർത്തനതലംബയോളജി
സ്ഥാപനങ്ങൾ

വിദ്യാഭ്യാസവും ആദ്യകാല ജീവിതവും

തിരുത്തുക

ന്യൂയോർക്കിലെ ബ്രൂക്ലിനിൽ ഒരു മതേതര ജൂത കുടുംബത്തിലാണ് റോസ് ജനിച്ചത്. എല്ല (ഗ്രീൻവാൾഡ്), ഫ്ലോറിംഗ് സ്റ്റോർ ഉടമയായ ഹാരി റോയ്‌സ് എന്നിവരുടെ മകനാണ്.[8] അമ്മ, എല്ലാ ഗ്രീൻവാൾഡ്, ഒരു അമേരിക്കക്കാരിയായിരുന്നു. ആ കുടുംബത്തിൽ ഒരു സഹോദരിയും നാല് സഹോദരന്മാരും ഉൾപ്പെടുന്നു. എല്ലാവരും ഹംഗറിയിൽ ജനിച്ചു. പിതാവ്, ഹാരി റോയ്‌സിന് റഷ്യയിലെ ഒഡെസ എന്ന പ്രദേശത്ത് രണ്ട് സഹോദരന്മാരും ഒരു സഹോദരിയുമുണ്ടായിരുന്നു. ഗ്രീൻവാൾഡും റോസും മതേതര ജൂതന്മാരുടെ കുട്ടികളുമാണ്. അതിനാൽ ഇർവിനും ഇളയ സഹോദരനും മുത്തച്ഛൻ റോസിനെ പ്രീതിപ്പെടുത്താനായി എബ്രായ സ്കൂളിൽ കുറച്ചു സമയം ചെലവഴിച്ചു.

ഇർവിന്റെ സഹോദരന് ബാധിച്ചിരുന്ന റുമാറ്റിക് പനി കാരണം കുടുംബത്തിന് വരണ്ട കാലാവസ്ഥയിലേക്ക് പോകേണ്ടിവന്നു. ഇർവിന്റെ അമ്മയുടെ സഹോദരിയുടെ വാഷിംഗ്ടണിലെ സ്പോക്കെയ്നിലെ പാർപ്പിക്കാൻ കഴിയുന്ന സുഖപ്രദമായ ഒരു വീട് ആയിരുന്നു താമസത്തിനായി തെരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നത്. ഇതുമൂലം പിതാവിന്റെ ഫ്ലോറിംഗ് ബിസിനസ്സ് പരിപാലിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് പിന്മാറേണ്ടിവന്നിരുന്നത് ഒരിക്കലും മനസ്സിലാകാത്തതും വൈരുദ്ധ്യമുള്ളതുമായ ഒരു ക്രമീകരണമായി ഇർവിന് തോന്നി. യുദ്ധം നടക്കുകയായിരുന്നതിനാൽ അതിനിടയിൽ പിതാവിന്റെ സന്ദർശനങ്ങൾ വളരെ കുറവും ആയിരുന്നു. കുട്ടികൾ സ്‌പോക്കെയ്ൻ സ്‌കൂളിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോൾ അമ്മ സ്‌പോക്കാനിലെ നേവി സപ്ലൈ ഡിപ്പോയിൽ സെക്രട്ടറിയൽ ജോലി നോക്കിയിരുന്നു.

ഒരു പ്രാദേശിക ആശുപത്രിയിൽ വേനൽക്കാലത്ത് ജോലി ചെയ്ത ഇർവിൻ പ്രധാനമായും സൈക്യാട്രിക് വാർഡിൽ സഹായിച്ചു. കാലക്രമേണ മെഡിക്കൽ പ്രശ്‌നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്ന ചില ഔദ്യോഗികജോലികൾ പിന്തുടർന്നു. തുടക്കത്തിൽ, മസ്തിഷ്കം എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ ചിന്തിച്ചു. വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റ് കോളേജിൽ പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ പ്രായോഗികവും അവ്യക്തമായ കാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കേണ്ടതിന് അവിടെ ന്യൂറോബയോളജിയിൽ കോഴ്സുകളൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. എന്നിരുന്നാലും, പ്രൊഫ. ഹെർബർട്ട് ഈസ്റ്റ്ലിക്ക് ശക്തമായി സ്വാധീനിക്കാൻ കഴിഞ്ഞു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സുവോളജി വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സ്വയം ഉയർന്ന നിലവാരത്തിലെത്താൻ അദ്ദേഹം പ്രേരിപ്പിച്ചു.

നാവികസേനയിൽ കുറച്ചു കാലം തുടർന്നതിനുശേഷം ചിക്കാഗോ സർവകലാശാലയിലേക്ക് പോയി. ഭക്ഷണത്തിൽ ബി 12 ഉണ്ടെങ്കിൽ എലികളുടെ ടിഷ്യൂവിൽ നിന്നും ഡിഎൻ‌എ ഉള്ളടക്കം വർദ്ധിച്ചിട്ടുണ്ടോ എന്ന് നിർണ്ണയിക്കുകയായിരുന്നു പിഎച്ച്ഡി തീസിസ് വിഷയം. ലാക്ടോബാസിലസിൽ വിറ്റാമിൻ ബി 12 മാറ്റിസ്ഥാപിക്കാൻ തൈമിന് കഴിയുമെന്ന നിരീക്ഷണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി എലികളുടെ ടിഷ്യൂകളുടെ ഡി‌എൻ‌എ വിശകലനം ചെയ്തു. ഡി‌എൻ‌എയുടെ ജനിതക സ്വഭാവം വെളിപ്പെടുത്തിയപ്പോൾ ഈ പ്രോജക്റ്റ് പരാജയപ്പെട്ടെങ്കിലും കരളിന്റെ ഓരോ സെല്ലിലെയും ഡി‌എൻ‌എ ഉള്ളടക്കം ഡയറ്റ് 1 ൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണെന്ന് അദ്ദേഹം കണ്ടെത്തി.

പിഎച്ച്ഡി പ്രവർത്തനത്തിനു വേണ്ടി പുതുവർഷ ബയോകെമിസ്ട്രി പ്രഭാഷണ കുറിപ്പുകളിൽ നിന്ന് ഇ.കോളിയിൽ സമന്വയിപ്പിച്ച ബാക്ടീരിയോഫേജിന്റെ ന്യൂക്ലിക് ആസിഡ് ഘടകങ്ങളുടെ ഉത്ഭവം നിർണ്ണയിക്കാൻ പുറ്റ്നം / ഇവാൻസ് ഗ്രൂപ്പിന് താൽപ്പര്യമുണ്ടായിരുന്ന വിഷയം തെരഞ്ഞെടുത്തു. ഫ്രാങ്ക് പുറ്റ്നാമിന്റെ പ്രഭാഷണങ്ങൾ ഹമ്മർസ്റ്റൺ, റിച്ചാർഡ്, സാലുസ്റ്റെ 2 എന്നിവരുടെ പരീക്ഷണങ്ങളെ പശ്ചാത്തലമാക്കി വിവരിച്ചു. സ്വതന്ത്ര അടിസ്ഥാനമായ 15 എൻ-സൈറ്റോസിൻ ഡിഎൻഎയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ലെന്ന് കണ്ടെത്തിയിരുന്നുവെങ്കിലും 15 എൻ-സൈറ്റിഡിൻ എലിയുടെ കരൾ ഡിഎൻഎയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി. ഡയോക്സിസൈറ്റിഡിന്റെ ബയോസിന്തസിസിൽ മുഴുവൻ സിറ്റിഡിൻ, റൈബോസ്, എല്ലാം നേരിട്ട് ഉപയോഗപ്പെടുത്താമോ എന്ന് 2004-ൽ സ്റ്റോക്ക്ഹോമിൽ നടന്ന ഒരു യോഗത്തിൽ പീറ്റർ റിച്ചാർഡിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കി. 14 സി-സംയുക്തങ്ങൾ സ്വീഡനിലേക്കുള്ള കയറ്റുമതി അക്കാലത്ത് യുഎസ് ആറ്റോമിക് എനർജി കമ്മീഷൻ നിരോധിച്ചിരുന്നു. അല്ലാത്തപക്ഷം അവർ വ്യക്തമായ ഫോളോ-അപ്പ് പരീക്ഷണം നടത്തുമായിരുന്നു. ഒരേപോലെയുള്ള യു -14 സി യെ സിറ്റിഡിൻ എന്ന് ലേബൽ ചെയ്തു.

ഇർവിൻ 14CO2- ൽ വളർന്ന യൂഗ്ലീന ഗ്രാസിലിസിൽ നിന്ന് ആർ‌എൻ‌എ ഉണ്ടാക്കി. വിശകലനം ചെയ്യേണ്ട അടിസ്ഥാനത്തിന് കൈമാറ്റം ചെയ്യുന്നതിനായി ന്യൂക്ലിയോസൈഡുകളെ ന്യൂക്ലിയോസൈഡ് ഫോസ്ഫോറിലേസ്, ഹൈപ്പോക്സാന്തൈൻ എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് നടത്തിയ പരീക്ഷണങ്ങളിൽ പഞ്ചസാരയുടെയും സ്വതന്ത്ര നിർദ്ദിഷ്ട പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ നിർണ്ണയം നടത്തേണ്ടതുണ്ടായിരുന്നു. പേപ്പർ ക്രോമാറ്റോഗ്രാഫി വഴി, റൈബോസൈഡുകളുടെ കടന്നുകയറ്റം തടയാൻ ബോറേറ്റ് അടങ്ങിയ ഒരു മാധ്യമം ഉപയോഗിച്ച് ഡിയോക്സിനോയിസിൻ, സൈറ്റോസിൻ എന്നിവ വേർതിരിക്കാനാകുമെന്ന് കണ്ടെത്തി. യു -14 സി സിറ്റിഡിൻ ഇ.കോളി ഡി‌എൻ‌എയുടെ ഡിയോക്സിറൈബോസ് ലേബൽ ചെയ്തിട്ടില്ലെങ്കിലും, എലിയുടെ അവയവങ്ങളിലെ ഡി‌എൻ‌എയുടെ ഡിയോക്സിസൈറ്റിഡിൻ ഏതാണ്ട് ഒരേപോലെ ലേബൽ ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തി. 14 സി യിലെ പ്യൂരിൻ ഡിയോക്സിൻ ന്യൂക്ലിയോടൈഡ്സ് 3 ലെ റേഡിയോ ആക്റ്റിവിറ്റിയേക്കാൾ വളരെ കൂടുതലാണ്. അതിനാൽ രണ്ട് മാനദണ്ഡങ്ങൾക്കനുസൃതമായി 14 സി സൈറ്റിഡൈനിൽ നിന്ന് നേരിട്ട് ഡിയോക്സിറൈബോസിലെത്തിയെന്ന് വ്യക്തമായി. 1957-ൽ യു -14 സി യൂറിഡിൻ ഉപയോഗിച്ചുള്ള റീചാർഡ് ഈ പരീക്ഷണം ആവർത്തിക്കുകയും വിപുലീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.

ബിരുദാനന്തരം റിബോൺ ന്യൂക്ലിയോടൈഡ് കുറയ്ക്കുന്നതിനുള്ള എൻസൈമോളജി തയ്യാറാക്കാൻ ശ്രമിച്ചു സ്വീഡനിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പോസ്റ്റ്-ഡോക്കിൽ യേൽ സന്ദർശിച്ച പീറ്റർ റിച്ചാർഡിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ കാര്യങ്ങൾ ഗ്രഹസ്ഥമാക്കിയിരുന്നു.

1948-ലെ ഓഗ്‌സ്റ്റണിന്റെ ചിക്കാഗോയിലെ കെമിസ്ട്രി / ബയോകെമിസ്ട്രി സർക്കിളുകളിൽ ചർച്ചാവിഷയമായിരുന്ന പ്രബന്ധത്തിൽ സ്റ്റീരിയോകെമിസ്ട്രിയിൽ ടെട്രഹെഡ്രൽ കാർബണിലെ സമാന ഗ്രൂപ്പുകളെ തമ്മിൽ വേർതിരിച്ചറിയാനുള്ള എൻസൈം-സബ്സ്ട്രേറ്റ് കോംപ്ലക്‌സിന്റെ കഴിവ് കോംപ്ലക്‌സ് 5 ന്റെ അസമമിതിയുടെ അനന്തരഫലമാണെന്ന് കണ്ടെത്തിയിരുന്നു.[9]

രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധസമയത്ത് നാവികസേനയിൽ സേവനമനുഷ്ഠിക്കുന്നതിന് ഒരു വർഷം മുമ്പ് റോസ് വാഷിംഗ്ടൺ സ്റ്റേറ്റ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ ചേർന്നു. യുദ്ധത്തിൽ നിന്ന് മടങ്ങിയെത്തിയ അദ്ദേഹം 1948-ൽ സയൻസ് ബിരുദവും 1952-ൽ ചിക്കാഗോ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് ബയോകെമിസ്ട്രിയിൽ പിഎച്ച്ഡിയും നേടി.[10] ന്യൂയോർക്ക് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് പോസ്റ്റ്-ഡോക്ടറൽ പഠനവും നടത്തി.[11]

കരിയറും ഗവേഷണവും

തിരുത്തുക

1954 മുതൽ 1963 വരെ യേൽ സ്കൂൾ ഓഫ് മെഡിസിൻ ബയോകെമിസ്ട്രി വിഭാഗത്തിൽ റോസ് സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. തുടർന്ന് 1963-ൽ ഫോക്സ് ചേസ് കാൻസർ സെന്ററിൽ ചേർന്നു. 1995-ൽ വിരമിക്കുന്നതുവരെ അവിടെ താമസിച്ചു.[12] 1970 കളിൽ പെൻ‌സിൽ‌വാനിയ സർവകലാശാലയിൽ ചേർന്ന അദ്ദേഹം ഫിസിക്കൽ ബയോകെമിസ്ട്രി പ്രൊഫസറായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു.[13] 2004-ൽ നൊബേൽ സമ്മാനം പ്രഖ്യാപിച്ച സമയത്ത് കാലിഫോർണിയ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി, ഇർവിൻ സ്‌കൂൾ ഓഫ് മെഡിസിൻ, ഫിസിയോളജി, ബയോഫിസിക്‌സ് എന്നീ വകുപ്പിലെ വിശിഷ്ട പ്രൊഫസറായിരുന്നു.[12]

ഇർവിൻ (Ernie) ഫിലാഡൽഫിയയിലെ ഫോക്സ് ചേസ് കാൻസർ സെന്ററിൽ നിരവധി പോസ്റ്റ്ഡോക്ടറൽ റിസർച്ച് ഫെലോകൾക്ക് പരിശീലനം നൽകി. ആർട്ട് ഹാസ്,[14] ആദ്യമായി യുബിക്വിറ്റിൻ ശൃംഖലകളിൽ നിന്നും കണ്ടെത്തിയ എപിഎഫ് -1 യുബിക്വിറ്റിൻ എന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞ കീത്ത് വിൽക്കിൻസൺ,[1] ലോകത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലും യുബി സിസ്റ്റത്തിന്റെ എൻസൈമോളജിസ്റ്റായ സെസിലി പിക്കാർട്ട്[15] എന്നിവർ ഇതിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു.

അവാർഡുകളും ബഹുമതികളും

തിരുത്തുക

റോസിന് 2004-ൽ നൊബേൽ സമ്മാനം ലഭിച്ചു.[16][17][18]

സ്വകാര്യ ജീവിതം

തിരുത്തുക

ഇർവിൻ റോസ് സെൽ‌ഡ ബുഡെൻ‌സ്റ്റൈനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. നാല് മക്കളുണ്ടായിരുന്നു.[10] 2015 ജൂൺ 2 ന് മസാച്യുസെറ്റ്സിലെ ഡീർഫീൽഡിൽ വച്ച് അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു.[10][19] ഭാര്യ 2016-ൽ മരിച്ചു.

അവലംബം

തിരുത്തുക
  1. ↑ 1.0 1.1 Wilkinson, Keith; Hershko, Avram (2015). "Irwin Allan Rose (1926–2015) Established role of ubiquitin in the destruction of cellular proteins". Nature. 523 (7562): 532–532. doi:10.1038/523532a. ISSN 0028-0836.
  2. ↑ Rose, Irwin (2005), "Early work on the ubiquitin proteasome system, an interview with Irwin Rose. Interview by CDD", Cell Death Differ., vol. 12, no. 9, pp. 1162–6, doi:10.1038/sj.cdd.4401700, PMID 16094392
  3. ↑ "Nobel Prize in Chemistry, 2004. Aaron Ciechanover, Avram Hershko and Irwin Rose", Indian J. Physiol. Pharmacol., vol. 49, no. 1, p. 121, 2005, PMID 15881872
  4. ↑ Latonen, Leena; Laiho, Marikki (2004), "Nobel prize in chemistry goes to three persons with a key role in revealing the ubiquitin-mediated protein degradation pathway", Duodecim; lääketieteellinen aikakauskirja, vol. 120, no. 24, pp. 2868–71, PMID 15700582
  5. ↑ Goldberg, Alfred L (2005), "Nobel committee tags ubiquitin for distinction", Neuron, vol. 45, no. 3 (published Feb 3, 2005), pp. 339–44, doi:10.1016/j.neuron.2005.01.019, PMID 15694320
  6. ↑ Neefjes, J; Groothuis, T A M; Dantuma, N P (2004), "The 2004 Nobel Prize in Chemistry for the discovery of ubiquitin-mediated protein degradation", Nederlands tijdschrift voor geneeskunde, vol. 148, no. 52 (published Dec 25, 2004), pp. 2579–82, PMID 15646859
  7. ↑ Hershko, A.; Ciechanover, A.; Rose, I.A. (1979), "Resolution of the ATP-dependent proteolytic system from reticulocytes: a component that interacts with ATP", Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 76 (7): 3107–3110, doi:10.1073/pnas.76.7.3107, PMC 383772, PMID 290989.
  8. ↑ Nobelprize.org - Irwin Rose Autobiography
  9. ↑ "The Nobel Prize in Chemistry 2004". NobelPrize.org (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2019-10-12.
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 Chang, Kenneth (2 June 2015). "Irwin A. Rose, Nobel-Winning Biochemist, Dies at 88". New York Times. Retrieved 4 June 2015.
  11. ↑ https://web.archive.org/web/20160423040948/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/2004/rose-bio.html
  12. ↑ 12.0 12.1 Weil, Martin (3 June 2015). "Irwin Rose, who shared 2004 Nobel Prize in chemistry, dies at 88". Washington Post. Retrieved 4 June 2015.
  13. ↑ "Selected Awards and Honors to Penn Faculty and Alumni: Nobel Prizes". University of Pennsylvania Website. Archived from the original on 2013-11-03. Retrieved 4 June 2015.
  14. ↑ Hershko, A.; Ciechanover, A.; Heller, H.; Haas, A.L.; Rose, I.A. (1980), "Proposed role of ATP in protein breakdown: conjugation of protein with multiple chains of the polypeptide of ATP-dependent proteolysis", Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 77 (4): 1783–1786, doi:10.1073/pnas.77.4.1783, PMC 348591, PMID 6990414.
  15. ↑ Vogel, Gretchen (2004), "Nobel Prizes. Gold medal from cellular trash", Science, vol. 306, no. 5695 (published Oct 15, 2004), pp. 400–1, doi:10.1126/science.306.5695.400b, PMID 15486272
  16. ↑ Nobel citation
  17. ↑ Rose Nobel Prize lecture
  18. ↑ Giles, Jim (2004), "Chemistry Nobel for trio who revealed molecular death-tag", Nature, vol. 431, no. 7010 (published Oct 14, 2004), p. 729, doi:10.1038/431729a, PMID 15483574
  19. ↑ ABC News. "2004 Nobel Chemistry Winner Irwin Rose Dies at 88". ABC News.
 
Irwin Rose എന്ന വിഷയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങൾ വിക്കിമീഡിയ കോമൺസിലുണ്ട്.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഇർവിൻ_റോസ്&oldid=3927145" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്