ആഗാ ഷാഹിദ് അലി
ആഗാ ഷാഹിദ് അലി (4 ഫെബ്രുവരി 1949 – 8 ഡിസംബർ 2001) ഒരു കാശ്മീരി-അമേരിക്കൻ കവി ആയിരുന്നു.[1][2] യുട്ടഹ് സർവകലാശാല ആഗാ ഷാഹിദ് അലിയുടെ പേരിൽ വർഷംതോറും പുരസ്കാരങ്ങൾ നൽകി പോരുന്നു.[3] യു. എസ്. എയിൽ ആയിരിക്കുമ്പോഴും കാശ്മീരുമായുള്ള അഥവാ വീടുമായുള്ള ആ കവിയുടെ ബന്ധം അയാളുടെ കവിതകളെ വല്ലാതെ ബാധിച്ചിട്ടുണ്ട്.
ആഗാ ഷാഹിദ് അലി | |
|---|---|
| ജനനം | ഫെബ്രുവരി 4, 1949 |
| മരണം | ഡിസംബർ 8, 2001 (aged 52) |
| അന്ത്യ വിശ്രമം | ആമ്മ്ഹെർസ്സ്റ്റ്, മസ്സാച്ചൂസെറ്റ്സ്സ് |
| കലാലയം | കഷ്മീർ സർവകലാശാല, ഹിന്ദു കോളേജ്, ഡെൽഹി സർവകലാശാല, പെൻസിൽവാനിയ സ്റ്റേറ്റ് സർവകലാശാല, അരിസോണ സർവ്വകലാശാല |
| തൊഴിൽ | കവി, അദ്ധ്യാപകൻ |
| അറിയപ്പെടുന്നത് | ദേശിയ പുസ്തക പുരസ്‌കാരം 2001, Guggenheim Fellowship for Creative Arts, US & Canada |
| ബന്ധുക്കൾ | Agha Ashraf Ali Agha Iqbal Ali Prof. Henna Ahmad Agha Shaukat Ali (Uncle) |
ജീവതവും വിദ്യാഭ്യാസവും
തിരുത്തുകആഗാ ഷാഹിദ് അലി, ശ്രീനഗറിലെ ആഗാ എന്ന കുടുംബ നാമത്തിൽ നിന്നുമുള്ള വ്യക്തിയാണ്. ഷാഹിദിൻറെ അച്ഛൻ ആഗാ അഷ്‌റഫ്‌ അലി ഒരു പേരുകേട്ട പണ്ഡിതനായിരുന്നു. ഷാഹിദിൻറെ പിതൃമാതാവ്‌ ബേഗം സഫർ അലി കശ്മീരിലെ ആദ്യത്തെ വനിത കണക്ക് പണ്ഡിതയായിരുന്നു. ബർൺ ഹാൾ സ്കൂളിൽ നിന്നും പഠിച്ചിറിങ്ങിയ ഷാഹിദ് കശ്മീർ സർവകലാശാലയിലും ഡെൽഹി സർവകലാശാലയുടെ കീഴിലെ ഹിന്ദു കോളേജിലും ചേർന്നു. 1984ൽ പെൻസിൽവാനിയ സർവകലാശാലയിൽ നിന്നും അദ്ദേഹം പി. എച്. ഡി. നേടി. 1985ൽ അരിസോണ സർവ്വകലാശാലയിൽ നിന്നും അദ്ദേഹം എം. എഫ്. എ. നേടി. ഇന്ത്യയിലെയും യു. എസിലെയും ഒമ്പത് സർവകലാശാലകളിലും കോളേജുകളിലും അദ്ദേഹം പഠിപ്പിച്ചു. വലർന്നതു വിദേശത്തു ആണെങ്കിലും കശ്മീരിനെ ക്കുറിച്ച് എഴുതുമ്പോൾ അലിക്ക് ഒരി പ്രത്യേക അനുഭൂതിയാണ്. കാല്പനികത നിറഞ്ഞു തുളുമ്പുന്ന വരികൾ എന്നും കശ്മീരിനെയും മാതൃഭൂമിയും വളരെ നന്നായി വർണ്ണിക്കുന്നത് കാണാൻ കഴിയും.
കശ്മീരിലെ ശ്രീനഗറിൽ നിന്നാണ് ഷാഹിദിന്റെ കുടുംബം. കശ്മീരിലെ മുസ്ലിംകളിൽ ഒരു ന്യൂനപക്ഷമായ ഷിയയാണ് അവർ. കാശ്മീരിലെക്ക് മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നും വന്ന രണ്ട് സഹോദരന്മാർ അദ്ദേഹത്തിൻറെ കുടുംബത്തെ സ്ഥാപിച്ചു. യുനാനി മെഡിസിനിൽ പ്രത്യേകപരിഗണന നൽകിക്കൊണ്ട് സഹോദരങ്ങൾ ഹക്കീംമാരെ പരിശീലിപ്പിച്ചിരുന്നു. അവർക്ക് കശ്മീരിൽ എത്തിച്ചേർന്നത് മെഡിക്കൽ പ്രാക്ടിസിനെപ്പറ്റിയുള്ള അറിവ് മാത്രം കൊണ്ടായിരുന്നു. അവരുടെ അവസ്ഥ വളരെ മോശമായിരുന്നതിനാൽ അവർ തമ്മിൽ ഒരൊറ്റ പുതപ്പ് ഉപയോഗിച്ചാണ്‌ യാത്ര ചെയ്തത്. പക്ഷേ, അങ്ങനെ സംഭവിച്ചത് കാശ്മീരിലെ മഹാരാജാവിന് വയറുവേദന ഉള്ള സമയത്താണ്, രോഗം ബാധിച്ച ഭരണാധികാരിയെ സുഖപ്പെടുത്താൻ എല്ലാ രാജ്യത്തിന്റെ ഡോക്ടർമാർ പരാജയപ്പെട്ടെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ ഇരുവരും ഒരു കൈ പരീക്ഷിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. തൻറെ രോഗശാന്തിയുമായി സന്തോഷവാനായ രാജാവ് കൃതജ്ഞതയോടെ, സഹോദരന്മാരെ തൻറെ കൊട്ടാരത്തിലെ വൈദ്യന്മാരെ നിയമിച്ചു. അങ്ങനെ കുടുംബത്തിൻറെ സമൃദ്ധി ആരംഭിച്ചു.
കൃതികൾ
തിരുത്തുകഷാഹിദ് തൻറെ കൃതികളിലുടെയാണ് മാതൃഭൂമിയോടും മറ്റു മനുഷ്യരോടുമുള്ള സ്നേഹം കാണിച്ചു തന്നത്. ആഗാ ഷാഹിദ് അലിയുടെ കവിതൽ ഒരുതരത്തിൽ പല നാടുകളുടെ ഇടപെടൽ കാണാം. കശ്മീരിൽ നിന്നും മാറി നിൽകുന്ന കവി തൻറെ മണ്ണിനെ വളരെയധികം മനസ്സിൽ ഓർക്കുന്നു. കവി കലാപ്രകടനവും ബാഹുലമായ സ്വതന്ത്ര-വാക്യത്തിലും ബഹുവിധ വർണനകളിലൂടെയും ആശയങ്ങൾ ഒന്നിച്ചു ചേർക്കുവാൻ ശ്രേമിച്ചിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കവിത അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഹിന്ദു, മുസ്ലിം, പാശ്ചാത്യ പൈതൃകങ്ങളെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. യൂറോപ്യൻ, ഉർദു, പേർഷ്യൻ സാഹിത്യ പാരമ്പര്യങ്ങൾ നിറഞ്ഞതെങ്കിലും, ഷാഹിദ് അലിയുടെ കവിത സമാഹാരങ്ങൾ ആശയങ്ങളിലും, സാംസ്കാരിക ധ്രുവങ്ങളെ ചുറ്റിപ്പറ്റി നിൽക്കുന്നു. ഘട്ട് ഓഫ് ദി ഒൺലി വേൾഡ് എന്ന കൃതി അലിക്ക് വേണ്ടി പ്രസസ്ത കഥാകൃത്ത്‌ അമിതവ് ഘോഷ് രചിച്ചു.
- ഒരു നിശ്ചിത സമയത്ത് ഞാൻ നിന്നെ പാടെ നഷ്ടപ്പെടുത്തി.
- നിനക്ക് എന്നെ ആവശ്യമുണ്ട്. നീ എന്നെ പരിപൂർണ്ണമാക്കേണ്ടതുണ്ട്
- നിൻറെ അഭാവത്തിൽ നീ എന്നെ എതിരാളിയായി പോറ്റി.
- നിൻറെ ചരിത്രം എന്റെ ഓർമക്കുറിപ്പിലാണ്.
- ഞാൻ നിന്നെ നഷ്ടപ്പെടുത്തിയ എല്ലാം ആകുന്നു.
- നിൻറെ തികഞ്ഞ ശത്രു.
- എന്റെ സ്മരണ വഴിയാണ് നിന്നെ സ്മരിക്കുന്നത്...
- ക്ഷമിക്കുവാൻ ഒന്നുമില്ല. നീ എന്നോട്ക്ഷമിക്കുകയില്ല.
- എന്റെ വേദന എന്നെ വിട്ടുപോകുമാറാക്കി. എന്റെ വേദന എന്നെ മാത്രം എനിക്കു മനസ്സിലായി.
- ക്ഷമിക്കാൻ എല്ലാം ഉണ്ട്. നിങ്ങൾക്ക് ക്ഷമയില്ല.
- നിങ്ങൾ എങ്ങോട്ട് മാത്രമേ എനിക്കായിരുന്നിരിക്കണം,
- ലോകത്ത് സാധ്യമായെങ്കിൽ എന്തു ചെയ്യുമായിരുന്നു?
രോഗകിടക്കയിൽ ഷാഹിദിനെ പറ്റി അമിതാവ് ഘോഷ് അദ്ദേഹത്തിൻറെ വരികൾ എടുത്ത്കൊണ്ട് പറയുന്നത് ഇതാണ്.
- മെമ്മോറി ഓഫ് ബേഗം അക്തർ (1979)
- ദി ഹാഫ് ഇഞ്ച്‌ ഹിമാലയാസ് (1987)
- എ വാക്ക് ത്രൂ ദി യെല്ലോ പേജ്സ് (1987)
- എ നോസ്ടല്ജിസ്റ്റ് മാപ്പ് ഓഫ് അമേരിക്ക (1991)
- ദി ബിലവ്ഡ് വിറ്റ്നെസ് (1992)
തൻറെ കവിതയിൽ കവി പ്രകൃതിയുടെ മനോഹാരിതയെക്കുറിച്ച് വർണ്ണിക്കുന്നുണ്ട്
സ്വാധീനം
തിരുത്തുകബേഗം അക്തറിൻറെ സംഗീതത്തെ വളരെയധികം സ്നേഹിച്ച ഒരു വ്യക്തിയായിരുന്നു ഷാഹിദ്. അദ്ദേഹത്തിൻറെ പല കവിതകൾക്കും ഈ സംഗീതം സ്വാധീനമായിത്തീർന്നിട്ടുണ്ട്. ഷാഹിദിൻറെ മുറിയുടെ കോണുകളിൽ അദ്ദേഹത്തെ വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ച വ്യക്തികളുടെ ഫോട്ടോകൾ ഒട്ടിച്ചിരുന്നു. ഗസലുകൾ എന്നും ഷാഹിദിന് പ്രിയമായിരുന്നു. പ്രധാനമായും ആഗാ ഷാഹിദ് അലി തൻറെ കൃതികളിൽ കാല്പനികത കൊണ്ട് വന്നിരുന്നു. ഒതുങ്ങിയ ചെറിയ വരികളിൽ കവിതകൾ എഴുതുന്നത് അദ്ദേഹത്തിൻറെ ശൈലി ആയിരുന്നു.
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ "A Tribute to Agha Shahid Ali". Jacket Magazine. Retrieved 2 January 2010.
- ↑ An interethnic companion to Asian American literature. Cambridge University Press. 1997. ISBN 9780521447904. Retrieved 2 January 2010.
Contemporary South Asian American writers belong primarily to this middle and upper class: Indo-American Agha Shahid Ali, Meena Alexander, Bharati Mukherjee, Vikram Seth, Pakistani American Sara Suleria, Javaid Qazi, Indo-Canadian Rohinton Mistry, Uma Parameswaran, Sri Lankan Canadian Michael Ondaatje, and Indo-Guyanese Canadian Cyril Dabydeen, among others.
- ↑ "Agha Shahid Ali Poetry Prize". uofupress.com. Retrieved 18 January 2015.
കൂടുതൽ വായനക്ക്
തിരുത്തുക- അലിയെ തേടുന്നു ദി ഹിന്ദു
- എറിക്ക് പേസ്‌ (26 ഡിസംബർ 2001) കശ്മീരിന്റെ പുത്രൻ New York Times
- ലഘു ജീവചരിത്രം മാസ്ചുസെറ്റ്സ് സർവകലാശാല
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ
തിരുത്തുക- ഷാഹിദ് അലിയുടെ സാനിധ്യം Academy of American Poets
- ഷാഹിദ് അലിയുടെ പുരസ്‌കാരം University of Utah Press
- അലിയെ ഓർക്കുമ്പോൾ: അമിതാവ് ഘോഷ് urdustudies.com
- 'ഡൽഹിയിൽ ഷാഹിദ് അലി' kafila.org
- ഷാഹിദ്: ഒരു ഗസൽ pulsemedia.org
- ഷാഹിദിൻറെ കവിതകൾ biblio-india.org, മാർച്ച്‌ - ഏപ്രിൽ 2010.
- പർവീണ്, റാഷിദ (2014). "AGHA SHAHID ALI'S ENGLISH GHAZALS AND THE TRANSNATIONAL POLITICS OF LITERARY SUBVERSION" (PDF). ദി ചാലന്ജ്ജേർ. 23 (1). Archived from the original (PDF) on 2016-03-04.
- രഥ, അക്ഷയാ കെ. (2010). "Ethno-Sexual Violence: A Study of Agha Shahid Ali's Kashmiri Poetry" (PDF). കാവ്യാ ഭാരതി. 22. Archived from the original (PDF) on 2015-09-24.