യംലേംബം ഗംഭിനി ദേവി
നട സങ്കീർത്തനത്തിലെ ഒരു ഇന്ത്യൻ ഗായികയും മണിപ്പൂരി നർത്തകിയുമാണ് യംലംബം ഗംഭിനി ദേവി .[1] ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു മണിപ്പൂർ ഡാൻസ് അക്കാദമിയിലെ (ജെഎൻഎംഡിഎ)[2] ഫാക്കൽറ്റി അംഗവും 1988-ലെ സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് ജേതാവുമാണ്.[3]മണിപ്പൂരി നൃത്തത്തിനും സംഗീതത്തിനും നൽകിയ സംഭാവനകൾക്ക് 2005-ൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് അവർക്ക് നാലാമത്തെ ഉയർന്ന സിവിലിയൻ ബഹുമതിയായ പത്മശ്രീ നൽകി ആദരിച്ചു.[4]
Yumlembam Gambhini Devi | |
|---|---|
| ജനനം | 1 ജനുവരി 1945 Yaiskul Hiruhanba Leikai, Manipur, India |
| തൊഴിൽ | Singer, Dancer |
| അറിയപ്പെടുന്നത് | Nata Sankirtana, Manipuri dance |
| ജീവിതപങ്കാളി(കൾ) | Konsam Thopi Singh |
| മാതാപിതാക്ക(ൾ) | Y. Gulap Singh |
| പുരസ്കാരങ്ങൾ | Padma Shri Sangeet Natak Akademi Award Nritya Ratna Award Nat Sangeet Award |
ജീവചരിത്രം
തിരുത്തുക1945-ലെ പുതുവർഷ ദിനത്തിൽ, വടക്കുകിഴക്കൻ ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ മണിപ്പൂരിലെ യെയ്‌സ്‌കുൽ ഹിരുഹൻബ ലെയ്‌കൈയിൽ, നട സങ്കീർത്തന കലാകാരനായ വൈ. ഗുലാപ് സിങ്ങിന്റെ എട്ട് മക്കളിൽ നാലാമതായി ഗംഭിനി ദേവി ജനിച്ചു.[5] അഞ്ചാം വയസ്സിൽ സംഗീതവും നൃത്തവും പഠിക്കാൻ തുടങ്ങിയ അവർ പിന്നീട് ജവഹർലാൽ നെഹ്‌റു മണിപ്പൂർ ഡാൻസ് അക്കാദമിയിൽ (ജെഎൻഎംഡിഎ) ചേർന്നു, അവിടെ നിന്ന് റാസിൽ ബിരുദാനന്തര ഡിപ്ലോമ നേടി. അക്കാദമിയിൽ, അമുദോൻ ശർമ്മ, മൈസ്‌നം അമുബി സിംഗ്, ഖൈദെം ലോകേശോർ സിംഗ്, ക്ഷേത്രതോംബി ദേവി, നംഗം ജോഗേന്ദ്ര സിംഗ്, ഇബോപിഷക് ശർമ്മ തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ ഗുരുക്കന്മാരിൽ നിന്നും മണിപ്പൂരി നൃത്തത്തിലും സംഗീതത്തിൽ തോക്ചോം ഗോപാൽ സിംഗ് (മോനോഹർസായി കീർത്തനം) നോങ്‌മൈതേം തോംബ സിംഗ്, ഖണ്ഡ മൊയ്‌ന ഡാൻ, നംഗംഗോം ജോഗേന്ദ്ര സിംഗ് എന്നിവരിൽ നിന്നും പരിശീലനം നേടി. [1] 7 വയസ്സുള്ളപ്പോഴായിരുന്നു അവരുടെ അരങ്ങേറ്റം, അതിനുശേഷം ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തുമായി വിവിധ സ്റ്റേജുകളിൽ അവതരിപ്പിച്ചു.[5] 2005-ൽ ഉപരിപഠനം വരെ ഫാക്കൽറ്റി അംഗമായി ജോലി ചെയ്തിരുന്ന അവരുടെ അദ്ധ്യാപക ജീവിതം ആരംഭിച്ചു. അക്കാദമിയിൽ സീനിയർ ഗുരു (ഗുരുഹാൻ) ആയി തുടരുമ്പോൾ, അവർ ആകാശവാണിയിലെ ഇംഫാൽ സ്റ്റേഷനിൽ ടോപ്പ് ഗ്രേഡ് ആർട്ടിസ്റ്റ് ആയി ജോലി ചെയ്തു. സംസ്ഥാനത്തിൽ നിന്ന് ഉയർന്ന ഗ്രേഡ് നേടുന്ന ആദ്യ വനിതാ കലാകാരി ആയി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടു.[1] അവർ ഒരു സംഗീത പരിശീലന സ്ഥാപനം YGR, Nat Sankeritana Sheidam Shang സ്ഥാപിച്ചു.[5] അവർ രബീന്ദ്ര ഭാരതി സർവകലാശാലയുടെയും ഇന്ത്യൻ ദേശീയ ടെലിവിഷൻ ശൃംഖലയായ ദൂരദർശന്റെ സെൻട്രൽ ഡാൻസ് ഓഡിഷൻ ബോർഡിന്റെയും സെലക്ഷൻ കമ്മിറ്റിയിലെ മുൻ അംഗമാണ്. അവരുടെ ഗാനങ്ങൾ രണ്ട് ആൽബങ്ങളിൽ സമാഹരിക്കുകയും ബസക് ഗാനങ്ങളെ കുറിച്ച് ബസക് എന്ന പേരിൽ ഒരു പുസ്തകം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.[6]
മണിപ്പൂരി സാഹിത്യ പരിഷത്ത് 1979-ൽ ദേവിക്ക് നൃത്യരത്‌ന പുരസ്കാരം നൽകി. 1980-ൽ മണിപ്പൂർ സംസ്ഥാന കലാ അക്കാദമിയുടെ നാട് സംഗീത അവാർഡും ദേവിക്ക് ലഭിച്ചു.[5] മാനവ വിഭവശേഷി വികസന മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിലുള്ള സാംസ്കാരിക വകുപ്പ് സീനിയർ ഫെല്ലോഷിപ്പിന് തിരഞ്ഞെടുത്ത അതേ വർഷം തന്നെ, [3] നട സങ്കീർത്തനത്തിനുള്ള സംഗീത നാടക അക്കാദമി അവാർഡ് 1988-ൽ അവരെ തേടിയെത്തി.[1]2005-ൽ സിവിലിയൻ പുരസ്കാരം പത്മശ്രീ നൽകി ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് അവരെ ആദരിച്ചു.[4]
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Donny Luwang Meisnam (2015). "Yumlembam Gambhini Devi - Padmashree Awardee - 2005". E Pao. Retrieved 4 December 2015.
- ↑ "JNMDA - Present Teaching Staff". Sangeet Natak Akademi. 2015. Retrieved 4 December 2015.
- ↑ 3.0 3.1 "Sangeet Natak Akademi Award winners". Sangeet Natak Akademi. 2015. Retrieved 4 December 2015.
- ↑ 4.0 4.1 "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 2017-10-19. Retrieved 21 July 2015.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 "Yumlembam Gambhini Devi - India Online". India Online. 2015. Archived from the original on 2015-12-08. Retrieved 5 December 2015.
- ↑ Ẏuṃlembama Gambhinī Debī (2012). Bāsaka. p. 135. OCLC 813301482.
പുറംകണ്ണികൾ
തിരുത്തുക- "Yumlembam Gambhini Devi - E-Pao Picture Gallery". Web gallery. E Pao. 2015. Retrieved 5 December 2015.