വിക്കിപീഡിയ

ലൂണാർ പോളാർ എക്സ്പ്ലൊറേഷൻ മിഷൻ

(Lunar Polar Exploration Mission എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
Current event marker ഈ ലേഖനം/ഉപവിഭാഗം ഭാവിയിലുണ്ടായേക്കാവുന്ന ഒരു ബഹിരാകാശയാത്രയെ പറ്റിയുള്ളതാണ്‌..
ഈ ലേഖനത്തിന്റെ സ്വഭാവമനുസരിച്ച്‌, വിക്ഷേപണ തീയതി അടുക്കുമ്പോഴേയ്ക്കും വിശദാംശങ്ങൾ മാറുകയോ കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ലഭ്യമാവുകയോ ചെയ്തേക്കാം.

ഇന്ത്യൻ സ്പേസ് റിസർച്ച് ഓർഗനൈസേഷനും (ഐഎസ്ആർഒ) ജപ്പാൻ എയ്‌റോസ്‌പേസ് എക്‌സ്‌പ്ലോറേഷൻ ഏജൻസിയും (ജാക്‌സ) ആസൂത്രണം ചെയ്ത റോബോട്ടിക് ചാന്ദ്ര ദൗത്യ ആശയമാണ് ചന്ദ്രയാൻ-4 എന്നറിയപ്പെടുന്ന ലൂണാർ പോളാർ എക്‌സ്‌പ്ലോറേഷൻ മിഷൻ (ലൂപെക്‌സ്).[9][3][10][11] ചന്ദ്രന്റെ ദക്ഷിണധ്രുവ പ്രദേശം പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാൻ ഒരു ചാന്ദ്ര റോവറും ലാൻഡറും 2026 ന് മുമ്പായി അയയ്ക്കുന്നതാണ് പദ്ധതി.[7][8][12] വികസിപ്പിച്ചു വരുന്ന എച്ച്3 വിക്ഷേപണ വാഹനവും റോവറും ജാക്സ നൽകാനാണ് സാധ്യത, അതേസമയം ലാൻഡറിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം ഐഎസ്ആആർഒയ്ക്ക് ആയിരിക്കും.[10][13]

ലൂണാർ പോളാർ എക്‌സ്‌പ്ലോറേഷൻ മിഷൻ
പേരുകൾLunar Polar Exploration Mission
(LUPEX)[1][2]
ചന്ദ്രയാൻ-4[3]
ദൗത്യത്തിന്റെ തരംലാൻഡർ, റോവർ
ഓപ്പറേറ്റർഐഎസ്ആർഒ (ഇന്ത്യ) ജാക്സാ (ജപ്പാൻ)
വെബ്സൈറ്റ്www.exploration.jaxa.jp/e/program/lunarpolar/
ദൗത്യദൈർഘ്യം6 മാസം (പ്ലാൻ ചെയ്തിരിക്കുന്നത്) [4]
സ്പേസ്ക്രാഫ്റ്റിന്റെ സവിശേഷതകൾ
നിർമ്മാതാവ്ലോഞ്ചറും റോവറും: ജാക്സാ
ലാൻഡർ: ഐഎസ്ആർഒ
വിക്ഷേപണസമയത്തെ പിണ്ഡം≈ 6,000 കി.ഗ്രാം (210,000 oz) [5]
Payload mass≈ 350 കി.ഗ്രാം (12,000 oz) (lander with rover) [6]
ഊർജ്ജംwatts
ദൗത്യത്തിന്റെ തുടക്കം
വിക്ഷേപണത്തിയതി2026-28 (പ്ലാൻ ചെയ്തിട്ടുള്ളത്) [7]
റോക്കറ്റ് എച്ച്3[8]
വിക്ഷേപണത്തറ താനെഗാഷിമ, യോഷിനോബു ലോഞ്ച് കോമ്പ്ലക്സ്
കരാറുകാർമിസ്തുബിഷി
ചന്ദ്രൻ ലാൻഡർ
Spacecraft componentറോവർ
"location" should not be set for flyby missionsചന്ദ്രൻ്റെ ദ്രുവപ്രദേശം
ചന്ദ്രൻ റോവർ
----
ചന്ദ്രയാൻ പ്രോഗ്രാം
← ചന്ദ്രയാൻ-3 ചന്ദ്രയാൻ -5 →

ദൗത്യം നിലവിൽ ചർച്ചാ ഘട്ടത്തിലാണ്.[14]

ചരിത്രം

തിരുത്തുക

പ്രീ-ഫേസ് എ, ഫേസ് എ പഠനത്തിനായി ഐഎസ്ആആർഒ 2017 ഡിസംബറിൽ ഒരു ഇംപ്ലിമെന്റേഷൻ അറേഞ്ച്മെന്റ് (IA) ഒപ്പുവച്ചു, കൂടാതെ ചന്ദ്രനിലെ ജലത്തിനായി ചന്ദ്രന്റെ ധ്രുവപ്രദേശങ്ങൾ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നതിനായി ജപ്പാൻ എയ്‌റോസ്‌പേസ് എക്‌സ്‌പ്ലോറേഷൻ ഏജൻസി (ജാക്സ) [15] യുമായി സഹകരിച്ചുകൊണ്ട് 2025-ന് മുമ്പ് ആരംഭിക്കുന്ന ഒരു സംയുക്ത ചാന്ദ്ര ധ്രുവ പര്യവേക്ഷണ ദൗത്യത്തിനായുള്ള (LUPEX) സാധ്യതാ റിപ്പോർട്ട് 2018 മാർച്ചിൽ പൂർത്തിയാക്കി.[7][16]

2018 ഡിസംബറിൽ ഐഎസ്ആർഒയും ജാക്സയും സംയുക്തമായി ജോയൻ്റ് മിഷൻ ഡെഫനിഷൻ റിവ്യൂ (ജെഎംഡിആർ) നടത്തി. 2019 അവസാനത്തോടെ, ജാക്സ അതിന്റെ ഇൻ്റെണൽ പ്രോജക്റ്റ് റെഡിനസ് റിവ്യു അവസാനിപ്പിച്ചു.[17]

2019 സെപ്റ്റംബറിൽ ലാൻഡിംഗ് ശ്രമത്തിനിടെ ചന്ദ്രയാൻ-2 ന്റെ ലാൻഡർ ചന്ദ്രനിൽ തകർന്നതിനാൽ, ലൂപെക്‌സിന് ആവശ്യമായ ലാൻഡിംഗ് കഴിവുകൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ആവർത്തിച്ചുള്ള ശ്രമം എന്ന നിലയിൽ കൂടി ഇന്ത്യ ചന്ദ്രയാൻ-3 എന്ന പുതിയ ചാന്ദ്ര ദൗത്യം ആരംഭിച്ചു.[18]

2019 സെപ്റ്റംബർ 24 ന്, ജാക്സയും നാസയും സംയുക്തമായി നടത്തിയ പ്രസ്താവനയിൽ ഈ പ്രൊജക്റ്റിൽ നാസയുടെ പങ്കാളിത്തത്തിന്റെ സാധ്യതയും ചർച്ച ചെയ്തു.[19]

2021-ൽ[20] ജാക്സ അതിന്റെ ആഭ്യന്തര സിസ്റ്റം റിക്വയർമെന്റ് റിവ്യൂ (SRR) പൂർത്തിയാക്കി. 2023 ഏപ്രിലിൽ, ലൂപെക്സ് വർക്കിംഗ് ഗ്രൂപ്പ് 1, വാഗ്ദാനം ചെയ്യപ്പെട്ട കാൻഡിഡേറ്റ് സൈറ്റുകളിലെ ലാൻഡിംഗ് സൈറ്റ് വിശകലനം, ചന്ദ്രനിലെ ലാൻഡറിന്റെയും റോവറിന്റെയും സ്ഥാനം കണക്കാക്കുന്നതിനുള്ള രീതികൾ, കമാൻഡിനും ടെലിമെട്രിക്കുമുള്ള ഗ്രൗണ്ട് ആന്റിനകളുടെ വിവരങ്ങൾ എന്നിവ പങ്കിടുന്നതിനായി ഇന്ത്യയിലെത്തി.

അവലോകനം

തിരുത്തുക

ലൂണാർ പോളാർ എക്സ്പ്ലൊറേഷൻ മിഷൻ, ചന്ദ്രോപരിതലത്തിലെ വാഹന ഗതാഗതവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പുതിയ ഉപരിതല പര്യവേക്ഷണ സാങ്കേതികവിദ്യകളും ധ്രുവപ്രദേശങ്ങളിലെ സുസ്ഥിര ചാന്ദ്ര പര്യവേഷണത്തിനായി ചാന്ദ്ര രാത്രി അതിജീവന സാങ്കേതികകളും പഠിക്കും.[21][13] കൃത്യമായ ലാൻഡിംഗിനായി, ജാക്സയുടെ സ്മാർട്ട് ലാൻഡർ ഫോർ ഇൻവെസ്റ്റിഗേറ്റിംഗ് മൂൺ (SLIM) ദൗത്യത്തിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞ ഒരു ഫീച്ചർ മാച്ചിംഗ് അൽഗോരിതം, നാവിഗേഷൻ ഉപകരണങ്ങൾ എന്നിവ ഇത് ഉപയോഗിക്കും.[22] ലാൻഡറിന്റെ പേലോഡ് ശേഷി കുറഞ്ഞത് 350 കി.ഗ്രാം (12,000 oz) ആയിരിക്കും.[6][4][23] 1.5 മീ (4 അടി 11 ഇഞ്ച്) ആഴത്തിൽ വരെയുള്ള ഉപ ഉപരിതല സാമ്പിളുകൾ ശേഖരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ഡ്രിൽ ഉൾപ്പെടെ ജാക്സയുടെയും ഐഎസ്ആർഒയുടെയും ഒന്നിലധികം ഉപകരണങ്ങൾ റോവർ വഹിക്കും.[24][4] ജലപരിശോധനയും വിശകലനവും ദൗത്യ ലക്ഷ്യങ്ങളായിരിക്കും.[10][25]

യൂറോപ്യൻ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിയുടെ പ്രോസ്പെക്റ്റ് ദൗത്യത്തിന്റെ എക്സോസ്ഫെറിക് മാസ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ എൽ-ബാൻഡ് (ഇഎംഎസ്-എൽ) റഷ്യൻ ലൂണ 27 ദൗത്യത്തിൽ പേലോഡായി ഉൾപ്പെടുത്താനായിരുന്നു ആദ്യം പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നത്,[26][27] 2022-ൽ ഉക്രെയ്നിലെ റഷ്യൻ അധിനിവേശവും റഷ്യയ്‌ക്കെതിരായ അനുബന്ധ ഉപരോധവും മൂലം അന്താരാഷ്ട്ര സഹകരണം സംശയാസ്പദമായതിനാൽ ഇഎംഎസ്-എൽ ഇനി ഈ ദൗത്യത്തിൻ്റെ ഭാഗമാകും.[28][29] മറ്റ് ബഹിരാകാശ ഏജൻസികളിൽ നിന്ന് പേലോഡ് നിർദ്ദേശങ്ങൾ തേടുന്നുണ്ട്.[9][22]

പേലോഡുകൾ

തിരുത്തുക

ഐഎസ്ആആർഒ, ഇഎസ്എ എന്നിവയുടെ കാൻഡിഡേറ്റ് ഉപകരണങ്ങൾക്കൊപ്പം തിരഞ്ഞെടുത്ത ജാപ്പനീസ് ഉപകരണങ്ങളും ജാക്സയുടെ ക്ഷണിക്കപ്പെട്ട അന്താരാഷ്ട്ര സഹകാരികളുടെ ഉപകരണങ്ങളും ഇതിലുണ്ടാകും.[20][30]

  • ഗ്രൗണ്ട് പെനെട്രേറ്റിംഗ് റഡാർ (ജിപിആർ): റോവർ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ 1.5 മീറ്റർ വരെ ഭൂഗർഭ റഡാർ നിരീക്ഷണം നടത്തുന്നതിനാണ് ഇത്. (ഐഎസ്ആആർഒ)
  • ന്യൂട്രോൺ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (എൻഎസ്): റോവർ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ ഒരു മീറ്റർ വരെ ഭൂഗർഭ ന്യൂട്രോൺ (ഹൈഡ്രജൻ) നിരീക്ഷണത്തിനുള്ള ഉപകരണം. (നാസ)
  • അഡ്വാൻസ്ഡ് ലൂണാർ ഇമേജിംഗ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (ALIS): H
    2    O     / OH ഉപരിതലത്തിന്റെ നിരീക്ഷണവും ഡ്രിൽ ചെയ്ത റെഗോലിത്തിൻ്റെ നിരീക്ഷണവും.
  • ലൂപെക്സ് (EMS-L) നായുള്ള എക്സോസ്ഫെറിക് മാസ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ: ഉപരിതല വാതക മർദ്ദവും രാസ സ്പീഷീസ് അളക്കലും ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ഉപകരണം. (ഇഎസ്എ)
  • റിസോഴ്‌സ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ വാട്ടർ അനലൈസർ (REIWA): നാല് ഉപകരണങ്ങളുടെ ഉപകരണ പാക്കേജ്.
    • ലൂണാർ തെർമോഗ്രാവിമെട്രിക് അനലൈസർ (എൽ‌ടി‌ജി‌എ): ജലത്തിന്റെ ഉള്ളടക്കത്തിനായി ഡ്രിൽ ചെയ്ത സാമ്പിളുകളുടെ തെർമോഗ്രാവിമെട്രിക് വിശകലനം നടത്തുന്നതിന്.
    • ട്രിപ്പിൾ-റിഫ്ലെക്ഷൻ റിഫ്ലെക്ട്രോൺ (ട്രിറ്റൺ): മാസ് സ്പെക്ട്രോമെട്രിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഡ്രിൽ ചെയ്ത സാമ്പിളുകളിലെ അസ്ഥിര ഘടകത്തിന്റെ രാസ ഇനങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാൻ സഹായിക്കുന്നു.
    • ഒപ്റ്റിക്കൽ റെസൊണൻസ് (ADORE) ഉപയോഗിക്കുന്ന അക്വാറ്റിക് ഡിറ്റക്ടർ: കാവിറ്റി റിംഗ്-ഡൗൺ സ്പെക്ട്രോമെട്രി അടിസ്ഥാനമാക്കി ഡ്രിൽ ചെയ്ത സാമ്പിളുകളിലെ ജലത്തിന്റെ അളവ് അളക്കുന്നതിനുള്ള ഉപകരണം.
    • ഐഎസ്ആർഒ സാമ്പിൾ അനാലിസിസ് പാക്കേജ്: തുരന്ന സാമ്പിളുകളുടെ ധാതുപരവും മൂലക പരവുമായ അളവ് ശേഖരിക്കുന്ന ഉപകരണം. (ഐഎസ്ആആർഒ)
  • പെർമിറ്റിവിറ്റി ആൻഡ് തെർമോഫിസിക്കൽ ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ ഫോർ മൂൺസ് അക്വാറ്റിക് സ്കൗട്ടിന് (പ്രതിമ):[31] ലൂണാർ റെഗോലിത്ത് കലർന്ന വാട്ടർ-ഐസ് അവിടെത്തന്നെ കണ്ടെത്തുന്നതിനും അളക്കുന്നതിനും
  • ആൽഫ പാർട്ടിക്കിൾ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (APS)[31]
  • ലോ എനർജി ഗാമാ റേ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (LEGRS):[31] കാഡ്മിയം സിങ്ക് ടെല്ലുറൈഡ് (CZT) ഡിറ്റക്ടറുകൾ ഉപയോഗിച്ച് ചന്ദ്രനിലെ അസ്ഥിര ഗതാഗതം പഠിക്കാൻ കുറഞ്ഞ ഊർജ്ജം (46.5 കെവി) ഗാമാ റേ ലൈൻ അളക്കാൻ.

ഇതും കാണുക

തിരുത്തുക
  കവാടം:Spaceflight
  • ചന്ദ്രയാൻ പ്രോഗ്രാം
  • ചന്ദ്രയാൻ-5
  • ഇൻ-സിറ്റു റിസോഴ്സ് വിനിയോഗം
  • ചന്ദ്ര വിഭവങ്ങൾ
  • ചന്ദ്രജലം
  • വൈപ്പർ (റോവർ)

അവലംബം

തിരുത്തുക
  1. ↑ Malvika Gurung (20 May 2019). "After Mars, ISRO to Set a Date with Venus". Trak.in. Retrieved 10 March 2021.
  2. ↑ "After Reaching Mars, India's Date With Venus In 2023 Confirmed, Says ISRO". The Times of India. 18 May 2019. Retrieved 10 March 2021.
  3. ↑ 3.0 3.1 Neeraj Srivastava; S. Vijayan; Amit Basu Sarbadhikari (2022-09-27), "Future Exploration of the Inner Solar Syetem: Scope and the Focus Areas", Planetary Sciences Division (PSDN), Physical Research Laboratory
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 "国際協力による月探査計画への参画に向けて参考資料" (PDF). MEXT.GO. 29 August 2019. Archived from the original (PDF) on 14 October 2019. Retrieved 10 March 2021.
  5. ↑ "月離着陸実証(HERACLES)ミッションの紹介 と検討状況" (PDF). 28 January 2019. Archived (PDF) from the original on 15 November 2019. Retrieved 10 March 2021.
  6. ↑ 6.0 6.1 Hoshino, Takeshi; Wakabayashi, Sachiko; Ohtake, Makiko; Karouji, Yuzuru; Hayashi, Takahiro; Morimoto, Hitoshi; Shiraishi, Hiroaki; Shimada, Takanobu; Hashimoto, Tatsuaki (November 2020). "Lunar polar exploration mission for water prospection - JAXA's current status of joint study with ISRO". Acta Astronautica. 176: 52–58. Bibcode:2020AcAau.176...52H. doi:10.1016/j.actaastro.2020.05.054.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 "ISRO to handhold private sector to create innovative space ecosystem in the country: S. Somanath, Chairman". Geospatial World (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2022-04-11. Retrieved 2022-05-09. We are working with JAXA on developing a payload, as well as a mission to go to moon. This will be launched using Japan's launch vehicle, but the spacecraft will be jointly developed by ISRO and Japan. A lander which will land on the moon. This will be after Chandrayaan 3 It will take three, four, five years to develop.
  8. ↑ 8.0 8.1 Shimbun, The Yomiuri (30 July 2019). "Japan, India to team up in race to discover water on moon". Archived from the original on 2019-12-28. Retrieved 10 March 2021.
  9. ↑ 9.0 9.1 "India's next Moon shot will be bigger, in pact with Japan". 8 September 2019. Retrieved 10 March 2021. For our next mission — Chandrayaan-3 — which will be accomplished in collaboration with JAXA (Japanese Space Agency), we will invite other countries too to participate with their payloads.
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 "Episode 82: JAXA and International Collaboration with Professor Fujimoto Masaki". Astro Talk UK. 4 January 2019. Retrieved 10 March 2021.
  11. ↑ "Global Exploration Roadmap - Supplement August 2020 - Lunar Surface Exploration Scenario Update" (PDF). NASA. August 2020. Retrieved 10 March 2021.
  12. ↑ "ISRO Chandrayaan 3 Lunar Mission Launch is Targeting July 2023 | Aerospace Lectures" (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). 2023-04-08. Archived from the original on 2023-07-02. Retrieved 2023-07-02. Somanath added that the joint Indo-Japanese LUPEX Moon mission will launch in the 2026–2028 timeframe.
  13. ↑ 13.0 13.1 Hoshino, Takeshi; Ohtake, Makiko; Karouji, Yuzuru; Shiraishi, Hiroaki (May 2019). "Current status of a Japanese lunar polar exploration mission". Archived from the original on 25 July 2019. Retrieved 10 March 2021.
  14. ↑ Sidharth, M. P. (18 May 2019). "ISRO planning 7 interplanetary missions, Venus on the to-do list". DNA India. Retrieved 10 March 2021.
  15. ↑ "Welcome to Embassy of India, Tokyo (Japan)". www.indembassy-tokyo.gov.in. Retrieved 2021-03-20.
  16. ↑ Goh, Deyana (2017-12-08). "JAXA & ISRO to embark on Joint Lunar Polar Exploration". SpaceTech Asia (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2021-03-20.
  17. ↑ "Progress Of Lunar Polar Exploration Mission" (PDF). October 2020. Retrieved 24 March 2021.
  18. ↑ "ISRO Will Embark on Chandrayaan 3 by November 2020 for Another Landing Attempt". The WIRE. 14 November 2019. Retrieved 10 March 2021.
  19. ↑ "JAXA - Joint Statement on Cooperation in Lunar Exploration". JAXA - Japan Aerospace Exploration Agency. 24 September 2019. Retrieved 10 March 2021.
  20. ↑ 20.0 20.1 "Current Status Of The Planned Lunar Polar Exploration Mission Jointly Studied By India And Japan" (PDF). 18 March 2021. Retrieved 24 March 2021.
  21. ↑ Sasaki, Hiroshi (17 June 2019). "JAXA's Lunar Exploration Activities" (PDF). UNOOSA. p. 8. Retrieved 10 March 2021.
  22. ↑ 22.0 22.1 NASA Exploration Science Forum 2019 - Masaki Fujimoto. NASA. 23–25 July 2019. Event occurs at 3 minute 6 seconds. Retrieved 10 March 2021.{{cite AV media}}: CS1 maint: date format (link)
  23. ↑ "Objective and Configuration of a Planned Lunar Polar Exploration Mission" (PDF). 1 February 2020. Retrieved 10 March 2021.
  24. ↑ "Japan Sets Sights on Moon with NASA and India". Space.com. 23 October 2019. Retrieved 10 March 2021.
  25. ↑ "Six-day cruise lies ahead for India's Chandrayaan-2 probe before the real lunar shenanigans begin". The Register. 14 August 2019. Retrieved 10 March 2021.
  26. ↑ "ESA - Exploration of the Moon - About PROSPECT". exploration.esa.int. Retrieved 2022-04-14.
  27. ↑ "LUNAR DRILL | Astronika". astronika.pl (in പോളിഷ്). Archived from the original on 25 November 2018. Retrieved 2018-11-24.
  28. ↑ Witze, Alexandra (11 March 2022). "Russia's invasion of Ukraine is redrawing the geopolitics of space". Nature. doi:10.1038/d41586-022-00727-x. PMID 35277688. Retrieved 13 March 2022.
  29. ↑ "Redirecting ESA programmes in response to geopolitical crisis". www.esa.int. Retrieved 2022-04-14.
  30. ↑ 月極域探査機（LUPEX） 【オンライン特別公開 #26】. JAXA. 7 April 2021. Event occurs at 10 minute 8 seconds. Retrieved 7 April 2021.
  31. ↑ 31.0 31.1 31.2 "Instrument Details ISRO-JAXA LUPEX Rover". Archived from the original on 10 August 2022.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ലൂണാർ_പോളാർ_എക്സ്പ്ലൊറേഷൻ_മിഷൻ&oldid=4023799" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്