ബോസോൺ
(Boson എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
മൗലിക കണങ്ങളെ പൊതുവെ രണ്ടായി തിരിക്കാം: ഫെർമിയോണുകളെന്നും ബോസോണുകളെന്നും. ബോസ്-ഐൻസ്റ്റൈൻ സാംഖ്യികം അനുസരിക്കുന്ന കണികകളാണ് ബോസോണുകൾ. ഇന്ത്യൻ ശാസ്ത്രജ്ഞനായ സത്യേന്ദ്രനാഥ് ബോസിന്റെ ബഹുമാനാർത്ഥമാണ് ഇവ നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. ഒരേ സമയം ഒന്നിലധികം ബോസോണുകൾ ഒരേ ക്വാണ്ടം അവസ്ഥയിൽ ആകാം. ഗെയ്ജ് സിദ്ദാന്ത പ്രകാരം മൗലികകണങ്ങളുടെ ബലവാഹകർ ബോസോൺ കണികകളാണ്. ഉദാഹരണമായി, വിദ്യുത്കാന്തികബലവാഹകരായ ഫോട്ടോണുകൾ ബോസോണുകളാണ്.
ബോസോണുകൾ ഫോട്ടോണുകളെപ്പോലെ അടിസ്ഥാനകണികകളോ മെസോണുകളെപ്പോലെ ആന്തരഘടനയുള്ളവയോ ആകാം. ബോസോണുകളുടെ സ്പിൻ (സ്വയം ഭ്രമണം മൂലമുണ്ടാകുന്ന കോണീയ സംവേഗം) എപ്പോഴും ഒരു പൂർണ്ണസംഖ്യയായിരിക്കും. അതായത്, 0, 1, 2,...എന്നിങ്ങനെയായിരിക്കും ബോസോണുകളുടെ സ്പിൻ. ഉദാഹരണമായി, ഫോട്ടോണിന്റെ സ്പിൻ 1 ആണ്.