ഹൈ എനർജി അസ്ട്രോണമി ഒബ്സർവേറ്ററി പ്രോഗ്രാം

1970 കളുടെ അവസാനത്തിലും 1980 കളുടെ തുടക്കത്തിലുമുള്ള നാസ പ്രോഗ്രാം ആയിരുന്നു ഹൈ എനർജി അസ്ട്രോണമി ഒബ്സർവേറ്ററി പ്രോഗ്രാം (HEAO Program). ഇതിൽ എക്സ്-റേ, ഗാമ-റേ അസ്ട്രോണമി, കോസ്മിക്-റേ അന്വേഷണങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്കായി ഭൂമിയെ ഭ്രമണം ചെയ്യുന്ന മൂന്ന് വലിയ ലോ എർത്ത് ഓർബിറ്റിങ് ബഹിരാകാശ പേടകങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പര ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. വിക്ഷേപണത്തിനുശേഷം, അവയ്ക്ക് യഥാക്രമം HEAO 1, HEAO 2 (ദി ഐൻ‌സ്റ്റൈൻ ഒബ്സർവേറ്ററി എന്നും വിളിക്കുന്നു), HEAO 3 എന്നീ പേരുകൾ നൽകി. വലിയ (~ 3000 കിലോ) ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഫിക്സഡ് സോളാർ പാനലുകൾ ഉപയോഗിച്ച് 3-ആക്സിസ് ആർക്ക് മിനിറ്റ് കൃത്യതയിലേക്ക് സ്റ്റെബിലൈസ് ചെയ്തു. മൂന്ന് ഒബ്സർവേറ്ററികളും ഫ്ലോറിഡയിലെ കേപ് കാനവേറലിൽ നിന്ന് അറ്റ്ലസ്-സെന്റോർ എസ്‌എൽ‌വി -3 ഡി വിക്ഷേപണ വാഹനത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ 500 കി.മീ ഉയരത്തിലുള്ള വൃത്താകൃതിയിലുള്ള ഭ്രമണപഥങ്ങളിലേക്ക് വിക്ഷേപിച്ചു.

1977 ഓഗസ്റ്റ് 12 ന് വിക്ഷേപിച്ച HEAO 1, സ്കൈ സർവേ ദൗത്യമായിരുന്നു, അതിൽ യഥാക്രമം A1, A2, A3, A4 എന്നറിയപ്പെടുന്ന നാല് വലിയ എക്സ്-റേ, ഗാമാ-റേ ജ്യോതിശാസ്ത്ര ഉപകരണങ്ങൾ ഉഉണ്ടായിരുന്നു. ചെരിവ് ഏകദേശം 22.7 ഡിഗ്രിയായിരുന്നു. ഇത് 1979 മാർച്ച് 15 ന് ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വീണ്ടും പ്രവേശിക്കുകയും കത്തിയമരുകയും ചെയ്തു.

  • നാവിക ഗവേഷണ ലബോറട്ടറി കൈകാര്യം ചെയ്ത, എ 1 അഥവാ ലാർജ്-ഏരിയ സ്കൈ സർവേ (ലാസ്) ഉപകരണം 0.25 മുതൽ 25 കെ‌വി ഊർജ്ജ ശ്രേണി ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനായി ലാർജ് പ്രൊപോഷണൽ കൌണ്ടറുകൾ ഉപയോഗിച്ചു.
  • ഗോഡ്ഡാർഡ് സ്പേസ് ഫ്ലൈറ്റ് സെന്ററിൽ നിന്നുള്ള എ 2 അഥവാ കോസ്മിക് എക്സ്-റേ എക്സിപിരിമെന്റ് (സിഎക്സ്ഇ) 2-60 കെ‌വി ഊർജ്ജ ശ്രേണിയിൽ ഉയർന്ന സ്പേഷ്യൽ, സ്പെക്ട്രൽ റെസല്യൂഷൻ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു.
  • എ 3, അല്ലെങ്കിൽ മോഡുലേഷൻ കോളിമേറ്റർ (എംസി) ഉപകരണം, എക്സ്-റേ സ്രോതസ്സുകളുടെ ഉയർന്ന കൃത്യതയുള്ള സ്ഥാനങ്ങൾ നൽകി. സെന്റർ ഫോർ ആസ്ട്രോഫിസിക്സ് ( സ്മിത്‌സോണിയൻ ആസ്ട്രോഫിസിക്കൽ ഒബ്സർവേറ്ററിയും ഹാർവാർഡ് കോളേജ് ഒബ്സർവേറ്ററിയും, SAO / HCO) ആണ് ഇത് നൽകിയത്.
  • എ 4, എക്സ് റേ / ലോ എനർജി ഗാമ-റേ എക്സ്പിരിമെന്റ്, ഏകദേശം 20 keV മുതൽ 10 MeV വരെയുള്ള ഊർജ്ജ പരിധി കവർ ചെയ്യുന്നതിന് സിന്റിലേഷൻ കൌണ്ടറുകൾ ഉപയോഗിച്ചു. എം‌ഐടിയുമായി സഹകരിച്ച് സാൻ ഡീഗോയിലെ കാലിഫോർണിയ സർവകലാശാലയാണ് ഇത് നൽകി നിയന്ത്രിച്ചത്.

HEAO 2 A / K / A ഐൻ‌സ്റ്റൈൻ ഒബ്സർവേറ്ററി

തിരുത്തുക

ഐൻ‌സ്റ്റൈൻ ഒബ്സർവേറ്ററി എന്നറിയപ്പെടുന്ന HEAO 2 23.5 ഡിഗ്രി ചരിഞ്ഞ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് 1978 നവംബർ 13 ന് വിക്ഷേപിച്ചു. പോയിന്റ് ഉറവിടങ്ങളുടെയും വിപുലീകൃത വസ്തുക്കളുടെയും ആർക്ക്-സെക്കന്റ് കോണീയ മിഴിവ് നൽകുന്ന അഭൂതപൂർവമായ അളവിലുള്ള സംവേദനക്ഷമതയുള്ള (മുമ്പ് ഉള്ളതിനേക്കാൾ നൂറുകണക്കിന് മടങ്ങ് മികച്ച) ഒരൊറ്റ ഗ്രേസിങ്-ഇൻസിഡൻസ് ഫോക്കസിങ് എക്സ്-റേ ടെലസ്കോപ്പ് ഐൻസ്റ്റീൻ ഒബ്സർവേറ്ററിയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. സ്കൈ-സർവേ പഠനങ്ങളേക്കാൾ പോയിന്റഡ്, ഡീപ്പ്, ചെറിയ-ഫീൽഡ്-വ്യൂ നിരീക്ഷണങ്ങൾക്ക് ഉപയോഗിച്ചതിനാൽ ഐൻസ്റ്റീൻ ഒബ്സർവേറ്ററി HEAO 1, HEAO 3 എന്നിവയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്.

  • എച്ച്ആർഐ അല്ലെങ്കിൽ ഹൈ റെസല്യൂഷൻ ഇമേജിംഗ് ക്യാമറ, 0.15-3 കെ‌വി.
  • ഐപിസി, അല്ലെങ്കിൽ ഇമേജിംഗ് പ്രൊപ്പോഷണൽ കൌണ്ടർ, 0.4 മുതൽ 4 keV വരെ.
  • എസ്‍എസ്‍എസ്, അല്ലെങ്കിൽ സോളിഡ് സ്റ്റേറ്റ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ, 0.5 മുതൽ 4.5 keV വരെ.
  • എഫ്‌പി‌സി‌എസ്, അല്ലെങ്കിൽ ബ്രാഗ് ഫോക്കൽ പ്ലെയിൻ ക്രിസ്റ്റൽ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ,

എന്നീ നാല് ഫോക്കൽ പ്ലേൻ ഉപകരണങ്ങളുടെ സ്യൂട്ടും, 1-20 കെ‌വി മോണിറ്റർ പ്രൊപോഷണൽ കൌണ്ടർ (എം‌പി‌സി), ബ്രോഡ് ബാൻഡ് ഫിൽ‌റ്റർ സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (ബി‌ബി‌എഫ്‌എസ്), ഒബ്‌ജക്റ്റീവ് ഗ്രേറ്റിംഗ് സ്പെക്ട്രോമീറ്റർ (ഒ‌ജി‌എസ്) എന്നിവയും അതിലുണ്ടായിരുന്നു. ഒബ്സർവേറ്ററി 1982 മാർച്ച് 25 ന് ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വീണ്ടും പ്രവേശിക്കുകയും കത്തിയമരുകയും ചെയ്തു.

1979 സെപ്റ്റംബർ 20 ന് 43.6 ഡിഗ്രി ചെരിഞ്ഞ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് വിക്ഷേപിച്ച HEAO 3, സി 1, സി 2, സി 3 എന്നറിയപ്പെടുന്ന മൂന്ന് എക്സ്പിരിമെന്റുകൾ വഹിച്ചിരുന്നു. ആദ്യത്തേത് ക്രയോജനിക് കൂൾഡ് ജെർമേനിയം (ജി) ഹൈ-റെസല്യൂഷൻ ഗാമാ-റേ സ്പെക്ട്രോമീറ്ററായിരുന്നു, സി 2, സി 3 എക്സ്പിരിമെന്റുകൾ വലിയ കോസ്മിക്-റേ ഉപകരണങ്ങളായിരുന്നു. ഉപഗ്രഹം 1981 ഡിസംബർ 7 ന് ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് വീണ്ടും പ്രവേശിക്കുകയും കത്തിയമരുകയും ചെയ്തു.

പ്രോഗ്രാം

തിരുത്തുക

HEAO A യ്ക്കായുള്ള A1, A2, A3, A4, HEAO C യ്ക്കായുള്ള C1, C2, C3 എന്നീ എക്സ്പിരിമെന്റ് ഡെസിഗ്നേഷനുകൾ സമാരംഭിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് തന്നെ സാധാരണമായിരുന്നു, അത് പലപ്പോഴും പിൽക്കാല ശാസ്ത്രസാഹിത്യത്തിലും പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. മൊത്തത്തിലുള്ള HEAO പ്രോഗ്രാം നിയന്ത്രിച്ചത് ഹണ്ട്‌സ്‌വില്ലിലുള്ള നാസയുടെ മാർഷൽ സ്പേസ് ഫ്ലൈറ്റ് കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നാണ്. നാസ പ്രോഗ്രാം മാനേജർ ശ്രീ. റിച്ചാർഡ് ഇ. ഹാൽപെർൻ ആയിരുന്നു. നാസ പ്രോഗ്രാം സയന്റിസ്റ്റ് ഡോ. ആൽബർട്ട് ജി യും. മൂന്ന് ഉപഗ്രഹങ്ങളും നിർമ്മിച്ചത് കാലിഫോർണിയയിലെ റെഡോണ്ടോ ബീച്ചിലെ ടിആർഡബ്ല്യു സിസ്റ്റംസ് ആണ്, അവരുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് അവർ നെൽസൺ പി. ജാക്സൺ എയ്‌റോസ്‌പേസ് അവാർഡ് നേടി. [1] മൊത്തം പ്രോഗ്രാം ചെലവ് ഏകദേശം 250 മില്ല്യൺ ആയിരുന്നു. [2]

ഇതും കാണുക

തിരുത്തുക
  1. [1] Mission Planning
  2. "HEAO". Archived from the original on 2011-10-11.