വിഷവസ്തുക്കളും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും സംബന്ധിച്ച ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടർ
വിഷവസ്തുക്കളും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും സംബന്ധിച്ച ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടർ ഉത്തരവ് 1995-ൽ ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷൻ സ്ഥാപിച്ചു.
| United Nations Special Rapporteur on Toxics and Human Rights
| |
|---|---|
 | |
| വെബ്സൈറ്റ് | https://www.ohchr.org/en/special-procedures/sr-toxics-and-human-rights |
പശ്ചാത്തലം
തിരുത്തുക1995-ൽ, മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷൻ, അപകടകരമായ വസ്തുക്കളും വിഷ മാലിന്യങ്ങളും തുറന്നുകാട്ടുന്നതിന്റെ മനുഷ്യാവകാശ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ പരിശോധിക്കുന്നതിനുള്ള ഉത്തരവ് സ്ഥാപിച്ചു. നിയമവിരുദ്ധമായ ഗതാഗതം, സൈനിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ, യുദ്ധം, സംഘർഷം, കപ്പൽ തകർക്കൽ എന്നിവയ്ക്കിടെ വിഷവും അപകടകരവുമായ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ പുറത്തിറക്കൽ തുടങ്ങിയ പ്രവണതകളുടെ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. മെഡിക്കൽ മാലിന്യങ്ങൾ, വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്ന വ്യവസായങ്ങൾ (പ്രത്യേകിച്ച് എണ്ണ, വാതകം, ഖനനം), ഉൽപ്പാദന, കാർഷിക മേഖലകളിലെ തൊഴിൽ സാഹചര്യങ്ങൾ, ഉപഭോക്തൃ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, എല്ലാ സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നുമുള്ള അപകടകരമായ വസ്തുക്കളുടെ പാരിസ്ഥിതിക ഉദ്വമനം, മാലിന്യ നിർമാർജനം എന്നിവയാണ് ഉത്തരവിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന മറ്റ് മേഖലകൾ.[1]
2011-ൽ, യുഎൻ മനുഷ്യാവകാശ കൗൺസിൽ, അപകടകരമായ വസ്തുക്കളും മാലിന്യങ്ങളും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ പൂർണ്ണമായ ആസ്വാദനത്തിന് ഗുരുതരമായ ഭീഷണി സൃഷ്ടിക്കുമെന്ന് സ്ഥിരീകരിച്ചു. നിർമ്മാണം മുതൽ അന്തിമ നിർമാർജനം വരെ അപകടകരമായ ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ മുഴുവൻ ജീവിത ചക്രവും ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിന് ഉത്തരവ് വിപുലീകരിച്ചു. തൊട്ടിലിൽ നിന്ന് കല്ലറയിലേക്കുള്ള സമീപനം എന്നാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്. കെമിക്കൽ ഉൽപ്പാദനത്തിലെ ദ്രുതഗതിയിലുള്ള ത്വരണം, ഇത് വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഭീഷണിയാണ്. പ്രത്യേകിച്ച് സമൂഹത്തിലെ ഏറ്റവും ദുർബലരായ വിഭാഗങ്ങളുടെ മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾക്കുള്ള സാധ്യതയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.[1]
വ്യക്തികളും സമൂഹങ്ങളും വിഷ പദാർത്ഥങ്ങളുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നത് തടയാൻ സജീവമായ നടപടികൾ കൈക്കൊള്ളാൻ അന്താരാഷ്ട്ര മനുഷ്യാവകാശ നിയമപ്രകാരം സംസ്ഥാനങ്ങൾ ആവശ്യപ്പെടുന്നുവെന്ന് യുഎൻ വാദിക്കുന്നു. സമൂഹത്തിലെ ദുർബലരായ അംഗങ്ങളെ പലപ്പോഴും ഏറ്റവും കൂടുതൽ ബാധിച്ചതായി കണക്കാക്കുന്നു. ദാരിദ്ര്യത്തിൽ കഴിയുന്ന ആളുകൾ, തൊഴിലാളികൾ, കുട്ടികൾ, ന്യൂനപക്ഷ വിഭാഗങ്ങൾ, തദ്ദേശവാസികൾ, കുടിയേറ്റക്കാർ, മറ്റ് ദുർബലരായ അല്ലെങ്കിൽ സാധ്യതയുള്ള വിഭാഗങ്ങളിൽ, ഉയർന്ന ലിംഗഭേദം ഉള്ളവർ എന്നിവരും ഉൾപ്പെടുന്നു.[1]
സ്വതന്ത്ര വിദഗ്ധൻ
തിരുത്തുകയുഎൻ മനുഷ്യാവകാശ സമിതിയാണ് പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടറെ നിയമിക്കുന്നത്. മനുഷ്യാവകാശ കൗൺസിൽ നിയുക്ത വിദഗ്‌ദ്ധൻ ആപത്‌കരമായ പദാർത്ഥങ്ങളുടെയും മാലിന്യങ്ങളുടെയും അനുചിതമായ പരിപാലനം മൂലം മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമായി സ്വീകരിച്ച മുൻകൈകൾ പരിശോധിച്ച് അംഗരാജ്യങ്ങൾക്ക് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്.[1]
പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടർ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത വിഷയങ്ങളുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ്
തിരുത്തുക- 2022 മാർച്ചിൽ, ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്‌സ് വാച്ച് മെർക്കുറി, ആർട്ടിസാനൽ, ചെറുകിട സ്വർണ്ണ ഖനനം എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടറുടെ റിപ്പോർട്ടിന് സമർപ്പിച്ചു. ഖനനത്തിൽ അയിരിൽ നിന്ന് സ്വർണ്ണം വീണ്ടെടുക്കാൻ മെർക്കുറി ഉപയോഗിക്കുന്നു. പ്രത്യേകിച്ച് കുട്ടികൾക്ക് ഹാനികരമായ മെർക്കുറി കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തെ ആക്രമിക്കുകയും മസ്തിഷ്ക ക്ഷതത്തിനും മരണത്തിനും കാരണമാകുകയും ചെയ്യും. മെർക്കുറിയുടെ അപകടസാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ചെറിയതോ തെറ്റായതോ ആയ വിവരങ്ങളുള്ള ബാലവേലക്കാരാണ് പലപ്പോഴും ഖനനം നടത്തുന്നത്.[2]
- 2021 - റിപ്പോർട്ട്: പ്ലാസ്റ്റിക് സൈക്കിളിന്റെ ഘട്ടങ്ങളും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളിൽ അവ ചെലുത്തുന്ന സ്വാധീനവും
പ്ലാസ്റ്റിക്കിലെ വിഷ അഡിറ്റീവുകളുടെ മനുഷ്യാവകാശ പ്രത്യാഘാതങ്ങളും പ്ലാസ്റ്റിക്കിന്റെ ജീവിതചക്ര ഘട്ടങ്ങളും, സ്ത്രീകൾ, കുട്ടികൾ, തൊഴിലാളികൾ, തദ്ദേശവാസികൾ എന്നിവരുടെ അവകാശങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ ഈ റിപ്പോർട്ട് ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു.[3] മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾക്കും പരിസ്ഥിതിക്കും ഗുരുതരമായ അപകടമുണ്ടാക്കുന്ന വിഷ രാസവസ്തുക്കൾ പ്ലാസ്റ്റിക്കിൽ സാധാരണയായി ചേർക്കുന്നു. മനുഷ്യാവകാശങ്ങളിൽ പ്ലാസ്റ്റിക്കിന്റെ ദൂഷ്യഫലങ്ങളെ അഭിസംബോധന ചെയ്യാൻ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ശുപാർശകൾ പ്രത്യേക റിപ്പോർട്ടർ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്നു.[4]
- 2015 - റിപ്പോർട്ട്: അപകടകരമായ വസ്തുക്കളെയും മാലിന്യങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള വിവരാവകാശം
ഈ റിപ്പോർട്ടിൽ, അപകടകരമായ പദാർത്ഥങ്ങളുടെയും മാലിന്യങ്ങളുടെയും ജീവിത ചക്രത്തിലുടനീളം വിവരാവകാശത്തിന്റെ വ്യാപ്തി സ്പെഷ്യൽ റിപ്പോർട്ടർ വ്യക്തമാക്കുകയും ഈ അവകാശം സാക്ഷാത്കരിക്കുന്നതിൽ ഉയർന്നുവന്ന വെല്ലുവിളികൾ തിരിച്ചറിയുകയും ഈ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് സാധ്യമായ പരിഹാരങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. അപകടകരമായ വസ്തുക്കളെയും മാലിന്യങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള വിവരാവകാശം നടപ്പിലാക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ബാധ്യതകളും ബിസിനസ്സിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തങ്ങളും ചർച്ചചെയ്യുന്നു.[5]
നിലവിലെ സ്വതന്ത്ര വിദഗ്ധൻ
തിരുത്തുക- ഡോ. മാർക്കോസ് എ. ഒറെല്ലാന, 2020-current[1]
മുൻകാല സ്വതന്ത്ര വിദഗ്ധർ
തിരുത്തുക- മിസ്റ്റർ ബാസ്‌കട്ട് ടുങ്കാക്ക് (തുർക്കി/യുഎസ്എ), 2014-2020
- മിസ്റ്റർ മാർക്ക് പല്ലെമെർട്ട്സ് (ബെൽജിയം), 2012-2014
- മിസ്റ്റർ കാലിൻ ജോർജസ്കു (റൊമാനിയ), 2010-2012
- മിസ്റ്റർ ഒകെചുക്വു ഇബിനു (നൈജീരിയ), 2004-2010
- മിസ്. ഫാത്മ സൊഹ്റ ഔഹാച്ചി-വെസെലി (അൾജീരിയ), 1995-2004[1]
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 "Special Rapporteur on toxics and human rights". United Nations. Retrieved 9 May 2022.
- ↑ "Submission to the Special Rapporteur on Toxics and Human Rights" (PDF). Human Rights Watch. Retrieved 9 May 2022.
- ↑ "New UN Human Rights Report on Toxic Plastics". Health Environment Justice. Retrieved 9 May 2022.
- ↑ "Report of the Special Rapporteur on the implications for human rights of the environmentally sound management and disposal of hazardous substances and wastes, Marcos Orellana". United Nations. Retrieved 9 May 2022.
- ↑ "Thematic Reports". Baskut Tuncak. Retrieved 9 May 2022.