രാജ്ഭവൻ, ബാംഗ്ലൂർ

ഇന്ത്യയിലെ കർണാടക സംസ്ഥാനത്തെ ബെംഗളൂരു നഗരത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കർണാടക ഗവർണറുടെ ഔദ്യോഗിക വസതിയാണ് കർണാടകയിലെ രാജ്ഭവൻ. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ നിർമ്മിച്ചത്. ഇത് മുമ്പ് മദ്രാസ് സംസ്ഥാന ഗവർണറുടെ ഔദ്യോഗിക വസതിയായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.

രാജ്ഭവൻ, ബാംഗ്ലൂർ കർണാടക
പഴയ പേര്‌	റെസിഡൻസി
അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ
നിലവിലെ സ്ഥിതി	കർണ്ണാടക ഗവർണറുടെ ഔദ്യോഗിക വസതി
സ്ഥാനം	ബെംഗളൂരു, കർണാടക, ഇന്ത്യ
നിർദ്ദേശാങ്കം	12.982257°N 77.591360°E / 12.982257; 77.591360
Current tenants	തവർ ചന്ദ് ഗെഹ്‌ലോട്ട്
നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ച ദിവസം	1840
പദ്ധതി അവസാനിച്ച ദിവസം	1842
രൂപകൽപ്പനയും നിർമ്മാണവും
വാസ്തുശില്പി	സർ മാർക്ക് കബ്ബൺ
വെബ്സൈറ്റ്
http://rajbhavan.kar.nic.in

ചരിത്രം

മുമ്പ് ബെംഗളൂരു റെസിഡൻസി, മൈസൂരു സ്റ്റേറ്റ് റെസിഡൻസി അല്ലെങ്കിൽ റെസിഡൻസി എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. കർണാടകയിലെ തലസ്ഥാന നഗരമായ ബാംഗ്ലൂരിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. മൈസൂർ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കാലത്ത്, മൈസൂർ രാജ്യവുമായി സഹകരിച്ച് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്ന റസിഡന്റ് ഓഫ് കമ്മീഷണറുടെ ഭവനമായിരുന്നു ഈ കെട്ടിടം.

ബാംഗ്ലൂരിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന സ്ഥലമായ ഹൈ ഗ്രൗണ്ടിൽ (സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് 3031 അടി ഉയരത്തിൽ) സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഇത്, 1840 നും 1842 നും ഇടയിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ മൈസൂർ പ്രദേശങ്ങളുടെ കമ്മീഷണറായിരിക്കെ സർ മാർക്ക് കബ്ബൺ നിർമ്മിച്ചതാണ്. 1861-ൽ കബ്ബൺ പോയതിനുശേഷം, ബംഗ്ലാവ് വിൽപ്പനയ്‌ക്ക് വയ്ക്കുകയും തുടർന്ന് വന്ന കമ്മീഷണർ ലെവിൻ ബെന്തം ബൗറിംഗ് സർക്കാർ ഫണ്ട് ഉപയോഗിച്ച് വാങ്ങുകയും, കമ്മീഷണറുടെ ഔദ്യോഗിക വസതിയായി മാറുകയും ചെയ്തു.

1874-ൽ വെയിൽസ് രാജകുമാരനായ എഡ്വേർഡ് ഏഴാമൻ രാജാവ് ഇന്ത്യ സന്ദർശിച്ചപ്പോൾ ഒരു ബോൾറൂം നിർമ്മിച്ചു. രാജകുമാരനെ മുംബൈയിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്ന കപ്പലിന്റെ പേരിലാണ് ഇതിന് 'സെറാപ്പിസ് റൂം' എന്ന് പേരിട്ടത്. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്ത് കെട്ടിടത്തിന് നിരവധി മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി. 1881-ൽ ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ അധികാരം മൈസൂർ രാജകുടുംബത്തിന് കൈമാറിയപ്പോൾ കമ്മീഷണറുടെ ഓഫീസ് നിർത്തലാക്കപ്പെട്ടു.

1947-ന് ശേഷം

ഈ കെട്ടിടം റസിഡന്റിന്റെ ഔദ്യോഗിക വസതിയായി മാറുകയും, ഇന്ത്യയ്ക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കുന്നതുവരെ (15 ഓഗസ്റ്റ് 1947) റെസിഡൻസി നിർത്തലാക്കുന്നതുവരെ റെസിഡൻസി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ ഭരണഘടന "രാജ് പ്രമുഖ്" (ഗവർണർ) ഓഫീസ് സൃഷ്ടിച്ചു. മൈസൂർ മഹാരാജാവിനെ മൈസൂരിലെ ആദ്യത്തെ രാജ് പ്രമുഖ് ആക്കി. റെസിഡൻസി രാജ് പ്രമുഖിന്റെ ഔദ്യോഗിക വസതിയായി മാറിയെങ്കിലും, മൈസൂർ മഹാരാജാവ് അവിടെ താമസിക്കരുതെന്ന് തീരുമാനിച്ചു. കാരണം ബാംഗ്ലൂരിലെയും മൈസൂരിലെയും സ്വന്തം കൊട്ടാരങ്ങൾ ഇഷ്ടപ്പെട്ടു. അതിനാൽ, ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് റെസിഡൻസി ഒരു സ്റ്റേറ്റ് ഗസ്റ്റ്ഹൗസാക്കി മാറ്റി. ഇന്ത്യൻ പ്രസിഡന്റ്, ഇന്ത്യയുടെ വൈസ് പ്രസിഡന്റ് തുടങ്ങിയ അതിഥികൾ, കേന്ദ്ര സർക്കാർ മന്ത്രിമാരും മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ മുഖ്യമന്ത്രിമാരും റെസിഡൻസിയിൽ തങ്ങി. കർണാടക മുഖ്യമന്ത്രി റസിഡൻസിയിൽ പാർട്ടികൾ നടത്തി. സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തിലും റിപ്പബ്ലിക് ദിനത്തിലും പാർട്ടികൾ രാജ് പ്രമുഖ് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിരുന്നു. ഈ പാരമ്പര്യം ഇന്നും തുടരുന്നു.

കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി നിയമസഭാ കക്ഷി യോഗങ്ങൾക്കും റെസിഡൻസി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു .

ഫ്രാങ്ക്ലിൻ ഡി. റൂസ്‌വെൽറ്റിന്റെ ഇന്ത്യാ സന്ദർശന വേളയിൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ എലീനർ റൂസ്‌വെൽറ്റ് റെസിഡൻസിയിൽ താമസിച്ചു.

1964-ൽ അന്നത്തെ മൈസൂർ മഹാരാജാവ് ജയചാമരാജ വോഡയാർ മദ്രാസ് ഗവർണറാകുകയും, മൈസൂരിലെ ഗവർണർ സ്ഥാനം ഒഴിയുകയും ചെയ്തു. ജനറൽ എസ്എം ശ്രീനാഗേഷ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമിയായി രാജ്ഭവനിലേക്ക് മാറി. അന്നുമുതൽ സംസ്ഥാന ഗവർണറുടെ വസതിയാണിത്.

യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു നിലയുള്ള കെട്ടിടമായിരുന്ന രാജ്ഭവൻ. 1967-ൽ ഒന്നാം നില കൂട്ടിച്ചേർത്ത് വിപുലീകരിച്ചു. യഥാർത്ഥ ഘടനയുടെ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിക്ക് അനുസൃതമായി ശ്രദ്ധാപൂർവ്വം നിർമ്മിച്ചു.

ആർട്ട് ശേഖരത്തിൽ വിവിധ ഇന്ത്യൻ കലകളുടെ ചിത്രങ്ങളും പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ചില ചിത്രങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു.

16 ഏക്കറിൽ (65,000 മീ2) വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന മനോഹരമായ പൂന്തോട്ടങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതാണ് ഈ വസതി. നൂറ്റാണ്ടുകൾ പഴക്കമുള്ള പൈൻ മരങ്ങളും സരളവൃക്ഷങ്ങളും ചേർന്നതാണ് പൂന്തോട്ടം. കൂടാതെ ഒരു കൃത്രിമ വെള്ളച്ചാട്ടവുമുണ്ട്.