മഹാകാളി മേഖല
രാജ്യത്തിന്റെ ഏറ്റവും പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്ത് 6,205 കിലോമീറ്റർ വിസ്തീർണ്ണമുള്ള നേപ്പാളിലെ വിദൂര-പടിഞ്ഞാറൻ വികസന മേഖലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പതിനാല് മേഖലകളിൽ ഒന്നാണ് മഹാകാളി മേഖല (നേപ്പാളി: महाकाली अञ्चलListen (help·info)) . ഇന്ത്യയുമായുള്ള നേപ്പാളിന്റെ പടിഞ്ഞാറൻ അതിർത്തിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. ഇത് കാളി നദി അല്ലെങ്കിൽ മഹാകാളി നദിയുടെ പേരിൽ ശ്രദ്ധേയമാണ്.
Mahakali महाकाली अञ्चल | |
|---|---|
 | |
| Country |  Nepal |
| സമയമേഖല | UTC+5:45 (Nepal Time) |
2015-ൽ നേപ്പാൾ പ്രവിശ്യകൾക്ക് അനുകൂലമായ സോൺ പദവികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത് നിർത്തി. മുമ്പ് മഹാകാളി എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന മേഖല ഇപ്പോൾ സുദുർപശ്ചിം പ്രവിശ്യയുടെ ഭാഗമാണ്.
മഹാകാളിയുടെ ആസ്ഥാനം കാഞ്ചൻപൂർ ജില്ലയിലെ ഭീംദത്തയാണ് (മുമ്പ് മഹേന്ദ്രനഗർ എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്). വടക്ക് എപി കൊടുമുടി, ഹിൽ താഴ്‌വരകൾ, മധ്യഭാഗത്ത് ബൈതാഡി ജില്ലയിലെ പാടാൻ മുനിസിപ്പാലിറ്റി, തെക്ക് പുറം തേരായ് തുടങ്ങിയ ഇൻറർ തെരായ് താഴ്‌വരകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഹിമാലയൻ മേഖലയെ ഈ മേഖല ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഈ സോണിന്റെ പേര് കാളി നദിയിൽ നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്.
ഭൂമിശാസ്ത്രം
തിരുത്തുക
ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ അതിർത്തി പടിഞ്ഞാറ് കാളി നദിയും കിഴക്ക് സേതി മേഖലയുമായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയും നേപ്പാൾ രാജ്യവും തമ്മിൽ 1815 ഡിസംബർ 2-ന് സുഗൗളി ഉടമ്പടി (സെഗോളി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ഒപ്പുവെക്കുകയും 1816 മാർച്ച് 4-ന് അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്ത ശേഷം; ലിംപിയാധുരയിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന കാളി നദി ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയുടെ (ഇപ്പോൾ ഉത്തരാഖണ്ഡ്, ഇന്ത്യ) യുണൈറ്റഡ് പ്രവിശ്യകളുമായുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര അതിർത്തിയായി മാറി. സോണിലെ ഏറ്റവും തണുപ്പുള്ള പ്രദേശം ബയാഷും ഏറ്റവും ചൂടേറിയ പ്രദേശം കാഞ്ചൻപൂരുമാണ്. ചമേലിയ നദി ഉത്ഭവിക്കുന്ന ഈ മേഖലയിലാണ് അപി ഹിമാലയം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.
ഭാഷ, സംസ്കാരം, ചരിത്രം
തിരുത്തുകനേപ്പാളിലെ മഹാകാളി മേഖലയ്ക്ക് വ്യത്യസ്തമായ ഭാഷയും സംസ്കാരവും ചരിത്രവുമുണ്ട്. കുമൗനി ഭാഷയുടെ വിവിധ ഭാഷകൾ ഈ പ്രദേശത്ത് സംസാരിക്കുന്നു. കാഞ്ചൻപൂർ ജില്ലയിൽ പോലും 80% ആളുകളും കുമൗനി ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നു. കുമൗനി ഭാഷയുടെ ഡോട്ടിയാലി ഡയലക്‌റ്റ് ദഡെൽദുര ജില്ലയിലും കുമൗനി ഭാഷയുടെ ബൈതാഡ ഭാഷാഭേദം ബൈതാഡി, ദാർചുല ജില്ലകളിലും സംസാരിക്കുന്നു.
മഹാകാളി മേഖലയിൽ ആചരിക്കുന്ന പ്രസിദ്ധമായ ഉത്സവമാണ് ഗോറ. പുരാതന കാലത്ത് ഈ പ്രദേശം കത്യുരി രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. അതിന്റെ തകർച്ചയ്ക്ക് ശേഷം, ഈ മേഖല കത്യുരി രാജാക്കന്മാരുടെ ഒരു ശാഖയായ ഡോട്ടി രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി. കാഞ്ചൻപൂർ ജില്ലയിലെ ബ്രഹ്മദേവ് മന്ദിർ നിർമ്മിച്ചത് കത്യുരി രാജാവായ ബ്രഹ്മദേവിന്റെ കാലത്താണ്.
പ്രധാനപ്പെട്ട നഗരങ്ങൾ
തിരുത്തുകമഹാകാളി മേഖലയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നഗരം കാഞ്ചൻപൂർ ജില്ലയുടെ ആസ്ഥാനം കൂടിയായ ഭീംദത്ത (അല്ലെങ്കിൽ ഭീം ദത്ത, മുമ്പ് മഹേന്ദ്രനഗർ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു) ആണ്. മഹാകാളി സോണിലെ മറ്റ് പ്രധാന പട്ടണങ്ങൾ ദശരത്ചന്ദ്, പാടാൻ (ബൈറ്റാഡി), ദാർചുല ബജാർ എന്നിവയാണ്.
1790 എ.ഡി.യിൽ കുമയൂണുമായുള്ള മുൻ യുദ്ധത്തിൽ പരാജയപ്പെട്ടതിന് ശേഷം കുമയൂൺ സംസ്ഥാനം പിടിച്ചെടുത്ത് ഗൂർഖാ സാമ്രാജ്യം വിപുലീകരിക്കുന്നതിനായി ഒരു കോട്ട രൂപീകരിച്ച ജനറൽ അമർഷിംഗ് ഥാപ്പയുടെ (പ്രശസ്ത ഗൂർഖ ജനറൽ) പേരിലാണ് അമർഗധി, ജില്ലാ ആസ്ഥാനം.
കാഞ്ചൻപൂർ ജില്ലയിലെ പ്രശസ്തമായ നഗരം കൂടിയാണ് രാജ്ഘട്ട്. റായ്‌കാവാർ ബിച്ചാവ വിഡിസിയിലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.
കാഞ്ചൻപൂർ ജില്ലയിൽ 3 മുനിസിപ്പാലിറ്റികളുണ്ട്.
അവലംബം
തിരുത്തുക- Pande, B.D. (1993) History of Kumaun. Shree Almora Book Depot. ISBN 81-85865-01-9, ISBN 978-81-85865-01-0