ഭാൽചന്ദ്ര ദത്താത്രേ മോണ്ടെ

മധ്യപ്രദേശിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ കലാകാരനും ഫോട്ടോഗ്രാഫറും ശിൽപിയും

മധ്യപ്രദേശിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഇന്ത്യൻ കലാകാരനും ഫോട്ടോഗ്രാഫറും ശിൽപിയും ചിത്രകാരനുമാണ് ഭാൽചന്ദ്ര ദത്താത്രേ മോണ്ടെ (ജനനം: 15 മാർച്ച് 1944) .[1] 2016ൽ, ഫോട്ടോഗ്രാഫിയിലെ ആജീവനാന്ത പ്രവർത്തനത്തിന് ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി അദ്ദേഹത്തിന് പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം നൽകി ആദരിച്ചു. അദ്ദേഹം സഹ-രചയിതാവായ ബേർഡ്സ് ഓഫ് സിർപൂർ ഉൾപ്പെടെ രണ്ട് പുസ്തകങ്ങൾ അദ്ദേഹം രചിച്ചിട്ടുണ്ട്. ദ നേച്ചർ വോളണ്ടിയർസ് ക്ലബ് മോണ്ടെയും മറ്റ് രണ്ട് സഹസ്ഥാപകരും ചേർന്ന് സഹസ്ഥാപിച്ചു. സിർപൂർ തടാകത്തെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിച്ചതിന്റെ ബഹുമതിയും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ട്.[2]

Bhalchandra Mondhe
ജനനം15 March 1944 (1944-03-15) (80 വയസ്സ്)
ദേശീയതIndian
തൊഴിൽ
  • Painter
  • Sculptor
  • Writer
  • Photographer
  • Environmentalist
അറിയപ്പെടുന്നത്Padma Shri
അറിയപ്പെടുന്ന കൃതി
Birds of Sirpur

ആദ്യകാല ജീവിതവും കരിയറും

തിരുത്തുക

17 വയസ്സുള്ളപ്പോഴാണ് മോണ്ടെ ആദ്യമായി ഫോട്ടോഗ്രാഫിയെ പരിചയപ്പെടുന്നത്. തുടർന്ന് ചെറുപ്പത്തിൽ തന്നെ അദ്ദേഹം ഫോട്ടോഗ്രാഫിയിൽ അതിയായതാത്പര്യം കാണിച്ചു.[1] 2016-ൽ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസ് അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ഫീച്ചറിൽ, തന്റെ കാഴ്‌ചയെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ ക്യാമറ ഉപയോഗിച്ചതായി മോണ്ടെ പറഞ്ഞു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു "ഞാൻ ക്യാമറയും ലെൻസും ചുമക്കുന്നത് ഒരു ഭാരമായി ഒരിക്കലും കരുതിയിട്ടില്ല, മറിച്ച് എന്റെ ഭാഗമായിട്ടാണ് കരുതിയത്".[1] ജർമ്മനിയിലെ ഡസൽഡോർഫ് അക്കാദമി ഓഫ് ഫൈൻ ആർട്‌സിൽ നിന്ന് മോണ്ടെ ബിരുദം നേടി.[1]

1993 ഒക്ടോബറിൽ നെഹ്‌റു സെന്റർ തന്റെ പ്രദർശനത്തിന് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചതോടെ മോണ്ടെ ശിൽപകലയിൽ താൽപ്പര്യം വളർത്തിയെടുത്തു.[3]ഇന്ത്യാ ടുഡേ മാഗസിൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൃഷ്ടിയെ "അവിശ്വസനീയം" എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചു പരാമർശിച്ചു: "ഇൻഡോർ ആസ്ഥാനമായുള്ള ഭാലു മോണ്ടെ സുലഭമായ എന്തും ഉപയോഗിക്കുന്നു, 'ഏതെങ്കിലും മെറ്റീരിയലും ഏത് നിറവും, ചിലപ്പോൾ ബ്രഷും ചിലപ്പോൾ വിരലുകളും - "കുട്ടികളെപ്പോലെ മെറ്റീരിയലുമായി കളിക്കുന്നു" എന്ന് അദ്ദേഹത്തെ വിളിക്കുന്നു".[3]

50 ഇയേഴ്‌സ് ഓഫ് റെയർ ആർട്ട് ജേർണി എന്ന പേരിൽ മോണ്ടെയുടെ പ്രദർശനം ഭോപ്പാലിലെ ഭാരത് ഭവനിലെ രംഗദർശിനി ഗാലറിയിലും പ്രദർശിപ്പിച്ചിരുന്നു.[4] 90 ശിൽപങ്ങൾ, ചിത്രങ്ങൾ, ഡ്രോയിംഗുകൾ, പെയിന്റിംഗുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ മോണ്ടെയുടെ 50 വർഷത്തെ കലാസൃഷ്ടികൾ പ്രദർശിപ്പിക്കുന്ന ഒരു മോണ്ടേജ് പ്രദർശനത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.[4] മോണ്ടെയുടെ എക്സിബിഷൻ കവർ ചെയ്യുന്ന ദി പയനിയർ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൃഷ്ടിയെ "സർഗ്ഗാത്മകതയുടെ ഉയർന്ന കാഴ്ചപ്പാട്" ഉള്ളതായി വിശേഷിപ്പിച്ചു. മോണ്ടെ "വ്യത്യസ്‌തനായ ഒരു കലാകാരനാണ്. അദ്ദേഹം വരയ്ക്കുകയും റിയലിസ്റ്റിക് ഫോട്ടോഗ്രാഫുകൾ ക്ലിക്കുചെയ്യുകയും തന്റെ ഭാവനയുടെ ശിൽപങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്തുകയും ആശയങ്ങൾ പ്ലെയിൻ പേപ്പറിൽ വരയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അദ്ദേഹം തന്റെ ഭാവന കാണികളോട് പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന രീതി പ്രശംസനീയമാണ്".[4]

സിർപൂർ തടാകത്തിന്റെ പുനരുജ്ജീവനം

തിരുത്തുക

1990-കളിൽ, മോണ്ടെ ഫോട്ടോ എടുക്കുന്നതിനായി സിർപൂർ തടാകം രാവിലെ പതിവായി സന്ദർശിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.[5] അത്തരമൊരു അവസരത്തിൽ, ഒരു കൂട്ടം ചേരി നിവാസികൾ മരം വെട്ടുന്നവരുമായി അദ്ദേഹം കാര്യമായ തർക്കത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു.[5] താമസിയാതെ, തടാകത്തെയും സമീപ പ്രദേശത്തെയും സംരക്ഷിക്കാനുള്ള തന്റെ ശ്രമത്തിൽ, പക്ഷിശാസ്ത്രജ്ഞനായ കൗസ്തുഭ് ഋഷി, പത്രപ്രവർത്തകൻ അഭിലാഷ് ഖണ്ഡേക്കർ എന്നിവരോടൊപ്പം ദ നേച്ചർ വോളണ്ടിയർസ് ക്ലബ് സ്ഥാപിച്ചു. ബോംബെ നാച്വറൽ ഹിസ്റ്ററി സൊസൈറ്റി പോലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങളെ ഉൾപ്പെടുത്താതെ, തടാകത്തിൽ പതിവായി പട്രോളിംഗ് നടത്തി തടാകത്തെക്കുറിച്ച് സമൂഹത്തിനുള്ളിൽ അവബോധം വർദ്ധിപ്പിച്ചു, അവരുടെ പണത്തിന്റെ ഗണ്യമായ തുക നിക്ഷേപിച്ചു. ബ്യൂറോക്രാറ്റുകളുമായും രാഷ്ട്രീയക്കാരുമായും ആശയവിനിമയം നടത്തി ബോധ്യപ്പെടുത്തി തടാകത്തിന്റെ അവസ്ഥ പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി ഈ മൂവരുടെ സംഘവും സുനിത നരേൻ (സെന്റർ ഫോർ സയൻസ് ആൻഡ് എൻവയോൺമെന്റ്) പോലെയുള്ള ശ്രദ്ധേയരായ വ്യക്തികളും പ്രവർത്തിച്ചു. [5] തുടർന്ന്, മോണ്ടെയുടെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹപ്രവർത്തകരുടെയും ശ്രമഫലമായി, മധ്യപ്രദേശ് സർക്കാർ ഇടപെട്ട് തടാകത്തിനും ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശത്തിനും വേലി കെട്ടുന്നതിനു പുറമെ തടാകത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തി. ഇതിന്റെയെല്ലാം ഫലമായി സിർപൂർ തടാകം ഒടുവിൽ താമസക്കാർക്കും ദേശാടന പക്ഷികൾക്കും സുരക്ഷിതമായി ആതിഥ്യമരുളാൻ കഴിയുന്ന ഒരു സംരക്ഷിത ജലാശയമായി മാറി.[5]

ഒരു ഇന്ത്യൻ ഇംഗ്ലീഷ് ദിനപത്രം ബിസിനസ് സ്റ്റാൻഡേർഡ്, മോണ്ടെയുടെയും സഹപ്രവർത്തകരുടെയും പാരിസ്ഥിതിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു ലേഖനത്തിൽ, തടാകത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിലും പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുന്നതിലും അവരുടെ "അത്ഭുതകരമായ വിജയകരമായ പരിശ്രമം" തിരിച്ചറിഞ്ഞു. കൂടാതെ "രണ്ടു പതിറ്റാണ്ടിന്റെ പരിശ്രമത്തിൽ, അവർക്ക് പിന്തുണ നേടാൻ കഴിഞ്ഞു. വലിയ പൗരത്വവും ഔദ്യോഗിക അധികാരവും ഇല്ലായിരുന്നെങ്കിൽ അത്തരമൊരു യുദ്ധം വിജയിക്കുമായിരുന്നില്ല".[5]

മൊണ്ടെയും സഹപ്രവർത്തകരും തടാകം സംരക്ഷിക്കാനുള്ള തങ്ങളുടെ ശ്രമങ്ങൾ മൊണ്ടെ സഹ-രചയിതാവായ ബേർഡ്‌സ് ഓഫ് സിർപൂർ എന്ന പുസ്തകത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്താൻ തീരുമാനിച്ചു.[5]2012 ഒക്ടോബറിൽ സുനിത നരേൻ പുസ്തകം പുറത്തിറക്കി. തടാകത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള ദേശാടന, താമസ പക്ഷികളുടെ വിശദാംശങ്ങൾ പുസ്തകത്തിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. കൂടാതെ 130 പക്ഷി ഇനങ്ങളെ ഫോട്ടോഗ്രാഫുകൾക്കൊപ്പം രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.[2] മൊണ്ടെ പക്ഷികളെ ഉൾപ്പെടുത്തി രണ്ട് പുസ്തകങ്ങൾ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്.[2]

പത്മശ്രീ

തിരുത്തുക

ഭാലു മൊണ്ഡെയ്ക്ക് 2016 ജനുവരിയിൽ ഇന്ത്യയുടെ പരമോന്നത സിവിലിയൻ ബഹുമതികളിലൊന്നായ പത്മശ്രീ ലഭിച്ചു.[1][6] ഫോട്ടോഗ്രാഫി മേഖലയിൽ വർഷങ്ങളായി അദ്ദേഹം നടത്തിയ ശ്രദ്ധേയമായ പ്രവർത്തനങ്ങളാണ് പുരസ്‌കാരം നേടികൊടുത്തത്.[6] രാഷ്ട്രപതി ഭവനായ രാഷ്ട്രപതി ഭവനിൽ നടന്ന ചടങ്ങിൽ 2016 മാർച്ച് 28 ന് ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി പ്രണബ് മുഖർജി അദ്ദേഹത്തിന് അവാർഡ് സമ്മാനിച്ചു.[7][8]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "MP: Commentary legend, photographer get Padmashri award". Hindustantimes.com. 25 January 2016. Retrieved 2 September 2016.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Birds of Sirpur – A book review by Dev Kumar Vasudevan " TNV". Tnvindia.org. Archived from the original on 2019-03-26. Retrieved 2 September 2016.
  3. 3.0 3.1 "Unrestricted interplay of different kinds of material at Nehru Centre Art Gallery, Bombay : YOUR WEEK – India Today 15101993". Indiatoday.intoday.in. Retrieved 2 September 2016.
  4. 4.0 4.1 4.2 "Exhibition '50 yrs of Rare Art Journey' begins today". Dailypioneer.com. Retrieved 2 September 2016.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 "Subir Roy: How Sirpur lake was saved". Business Standard. Retrieved 2 September 2016.
  6. 6.0 6.1 "Padma awards 2016 announced: Padma Vibhushan for Dhirubhai Ambani, Ramoji Rao, Rajinikanth, others – The Economic Times". Economictimes.indiatimes.com. Retrieved 2 September 2016.
  7. "Pranab Mukherjee presents Padma Awards – The Hindu". Thehindu.com. Retrieved 2 September 2016.
  8. "PHOTOS: Padma Awards 2016: Ajay Devgn, Saina, Sri Sri among noted winners". Indianexpress.com. Retrieved 2 September 2016.