"ഒഡീസ്സി നൃത്തം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
വരി 7:
== ചരിത്രം ==
എഴുന്നൂറു കൊല്ലത്തിലേറെ പഴക്കമുള്ള ഈ നൃത്തരീതി ഒറീസയിലെ [[ഭുവനേശ്വർ]] പുരി എന്നിവിടങ്ങളിലെ ക്ഷേത്രസങ്കേതങ്ങൾക്കുള്ളിലാണ് വികസിച്ചതും പ്രചാരത്തിലിരുന്നതും.
ദേവദാസി നൃത്തത്തിൽനിന്നു തന്നെയാണ് ഒഡീസ്സിയുടെയും ഉത്ഭവം. ഒറിസയിലെ ദേവദാസികളെ ‘മഹാരികൾ ‘എന്നു പറയുന്നു. മഹത്-നാരികളത്രേ മഹാരികൾ, ശ്രീകോവിലുള്ളിൽ പ്രവേശിച്ച്, ദേവനെ സ്തുതിച്ച് നൃത്തം ചെയ്യുന്നവരും, പുറത്ത് നടനമന്ദിരത്തിൽ നൃത്തം ചെയ്യുന്നവരും എന്നു മഹാരികൾ രണ്ട് തരക്കാരുണ്ട്. ഒറീസ ഭരിച്ചിരുന്ന ഗംഗവംശത്തിൽപ്പെട്ട ചോളഗംഗദേവൻ(ഏ.ഡ്.1077-1147) പുരിയിലെ ജഗന്നാഥക്ഷേത്രം നിർമ്മിക്കുകയും, അവിടെ നൃത്തം ചെയ്യാൻ നർത്തകിമാരെ നിയമിക്കുകയും ചെയ്തതായി ചരിത്രരേഖകളുണ്ട്. ജഗന്നാഥിലെ ദേവദാസികൾ വൈഷ്ണവരായിരുന്നു. ഭുവനേശ്വരിൽ ശിവനും, മറ്റ് സ്ഥലങ്ങളിൽ ശക്തിക്കും ദേവദാസികളെ സമർപ്പിച്ചിരുന്നു.▼
ദേവദാസി നൃത്തത്തിൽനിന്നു തന്നെയാണ് ഒഡീസ്സിയുടെയും ഉത്ഭവം. ഒറിസയിലെ ദേവദാസികളെ ‘മഹാരികൾ ‘എന്നു പറയുന്നു. മഹത്-നാരികളത്രേ മഹാരികൾ. ''മഹാരികൾ'' എന്ന [[ദേവദാസി|ദേവദാസികൾ]] അവരുടെ ഉപജീവന മാർഗമെന്ന നിലയിൽ പാരമ്പര്യമായി ഒഡീസി നൃത്തം സ്വീകരിച്ചിരുന്നുവെന്ന് പുരാതനഗ്രന്ഥങ്ങളിലും മറ്റു ലിഖിതങ്ങളിലും രേഖപ്പെടുത്തിക്കാണുന്നു. ശ്രീകോവിലുള്ളിൽ പ്രവേശിച്ച്, ദേവനെ സ്തുതിച്ച് നൃത്തം ചെയ്യുന്നവരും, പുറത്ത് നടനമന്ദിരത്തിൽ നൃത്തം ചെയ്യുന്നവരും എന്നു മഹാരികൾ രണ്ട് തരക്കാരുണ്ട്.
▲
ഒറീസ്സയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ ശില്പങ്ങൾ ഒഡീസ്സി നൃത്തമാതൃകകളാണ്. കൊണാരക്കിലെ ക്ഷേത്രശില്പങ്ങൾ അധികവും നൃത്തരൂപങ്ങളാണ്. “അലസകന്യ” എന്ന ഇവിടത്തെ ഒരു ശില്പം നൃത്തത്തിലൂടെയുള്ള വിശ്രാന്തിയുടെ പ്രതീകമാണ്. ഭുവനേശ്വരിലെ ആനന്ദവാസുദേവക്ഷേത്രവും ശില്പങ്ങൾ കൊണ്ട് അലംകൃതമാണു.<ref> മടവൂർ ഭാസി രചിച്ച “ലഘുഭരതം” </ref>
മധ്യകാലഖട്ടത്തിൽ ''ഉത്കൽ'' നഗരം നിരന്തരമായ വിദേശിയ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് ഇരയാവുകയാൽ അവിടത്തെ കലാരൂപമായ ഒഡീസി നൃത്തകല നഷ്ടപ്രായമായി.<ref>http://chandrakantha.com/articles/indian_music/nritya/odissi.html ODISSI</ref>
== അവതരണ ശൈലി ==
| |||