നീലേശ്വരം രാജവംശം

സാമൂതിരികോവിലകത്തെ ഒരു രാജകുമാരിയും, ഒരു കോലത്തുനാട്ടുരാജാവുമുണ്ടായ പ്രേമബന്ധത്തിൽ നിന്നാണ് ഈ വംശം നിലവിൽ വന്നത്. പണ്ടത്തെ നീലേശ്വരം രാജ്യമാണ് ഇന്നത്തെ ഹോസ്ദുർഗ് താലൂക്ക് . വെങ്കടപ്പനായ്ക്കന്റെ (1582-1629) കീഴിൽ തെക്കൻ കാനറയിൽ ആധിപത്യം ഉറപ്പിച്ചിരുന്ന ബഡ്നോർ നായ്ക്കന്മാർ (ഇക്കേരി നായ്ക്കന്മാർ) 17-18 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ നീലേശ്വരം ആക്രമിച്ചു നിയന്ത്രണത്തിലാക്കി. നീലേശ്വരം രാജാവ് ശിവപ്പനായ്ക്കന് (1645-1660) കപ്പം കൊടുത്തിരുന്നു. സോമശേഖരൻ നായ്കൻ(1714-1739) നീലേശ്വരം സ്വന്തം രാജ്യത്തോട് ചേർത്ത് ഹോസ്ദുർഗ്കോട്ട നിർമ്മിച്ചു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ തെക്കൻ കാനറായിൽ ആധിപത്യം ഉറപ്പിച്ചതോടെ നീലേശ്വരം അവരുടെ നിയന്ത്രണത്തിലായി.