ഖൈത്ബേ ജലധാര
ഖൈത്ബേ ജലധാര അല്ലെങ്കിൽ സബീൽ ഖൈത്ബേ ജറുസലേമിലെ പഴയ നഗരത്തിലെ [1]ടെമ്പിൾ മൗണ്ടിലെ പടിഞ്ഞാറൻ കോട്ടമൈതാനത്തിലെ ഡോം ഓഫ് ദ റോക്കിൽ നിന്ന് പടിഞ്ഞാറ് അമ്പത് മീറ്റർ അകലെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു.[2]പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഈജിപ്തിലെ മംലൂക്കുകളാൽ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ട സുൽത്താൻ ഖെയ്ത്ബേയുടെ കാലത്താണ് ഇത് പൂർത്തിയായത്. അദ്ദേഹത്തിൻറെ കാലശേഷമാണ് ഇതിന് പേർ നല്കിയത്. "ഡോം ഓഫ് ദ റോക്ക്" ന് ശേഷം, "ടെമ്പിൾ മൗണ്ടിലെ ഏറ്റവും മനോഹരമായ കെട്ടിടം" ആണിത്.[3][4]
ചരിത്രം
തിരുത്തുകമംലൂക്ക് സുൽത്താൻ സെയ്ഫ് അദ്-ദിൻ ഇനാലിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം 1455 ലാണ് ഈ ജലധാര / സാബിൽ നിർമ്മിച്ചത്. ഇന്ന് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ജലധാര ഖയ്ത്ബേ ജലധാരയാണ്. ഇതിന്റെ ആദ്യകാല ഉറവയായ സെയ്ഫ് അദ്-ദിൻ ഇനാൽ ജലധാര ഒന്നും അവശേഷിക്കുന്നില്ല. 1482-ൽ (എ.എച്ച് 887), പിന്നീട് സുൽത്താൻ അൽ-അഷ്‌റഫ് ഖയ്ത്ബേ (r. AH 872–901 / എ.ഡി 1468–96) ഇതിനെ പൂർണ്ണമായും നവീകരിച്ചു. [5] [6]മുമ്പത്തെ മറ്റൊരു മംലൂക്ക് കെട്ടിടം (ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, 1465 ൽ സുൽത്താൻ ഖുസ്‌കാദം നിർമ്മിച്ച മദ്രസ) മാറ്റിസ്ഥാപിക്കാൻ ഖയ്ത്ബേ ഉത്തരവിട്ടിരുന്ന തൊട്ടുകിടക്കുന്ന മദ്രസ അൽ അഷ്‌റഫിയയോട് അതിന്റെ ഘടന വിപുലീകരിച്ചു.[7][8] എഞ്ചിനീയർമാർ, ആർക്കിടെക്റ്റുകൾ, നിർമ്മാതാക്കൾ എന്നിവരടങ്ങിയ ഒരേ സംഘം മദ്രസ അൽ-അഷ്‌റഫിയയും ഖൈത്ബേ ജലധാരയും നിർമ്മിച്ചതാകാം. ഈ വേല നിർവഹിക്കുന്നതിന് അവരെ സുൽത്താൻ ഖയ്ത്ബെയ് ഈജിപ്തിൽ നിന്ന് ഖുദ്‌സിലേക്ക് അയച്ചിരിക്കാം. [9] ഈജിപ്തിൽ കൂടുതലും കാണുന്ന ഖയ്ത്ബേയുടെ അവസാന കാലഘട്ടത്തിലെ ബർജി മംലൂക്ക് വാസ്തുവിദ്യയുടെ ശൈലിയിലാണ് ഈ ജലധാര നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. 1882-83 ൽ ഓട്ടോമൻ സുൽത്താൻ അബ്ദുൽ ഹമീദ് രണ്ടാമൻ ജലധാര പുനഃസ്ഥാപിക്കുകയും അതിൽ ചില കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. [5] ഇപ്പോഴും ഉപയോഗിക്കുന്ന ജലധാര അൽ ഹറം അൽ-ഷെരീഫിലേക്കുള്ള സന്ദർശകർക്ക് ശുദ്ധജലം നൽകുന്നു.
അവലംബം
തിരുത്തുക- ↑ Sultan Qaytbay Sabil Archived 2010-12-14 at the Wayback Machine. Archnet Digital Library.
- ↑ Al-Aqsa Guide Al-Aqsa Friends 2007, #29. Archived October 6, 2008, at the Wayback Machine.
- ↑ Murphy-O'Connor, Jeremiah. (2008). The Holy Land: An Oxford Archaeological Guide from Earliest Times to 1700. Oxford University Press US, pp.98-99.
- ↑ Peterson, Andrew. (1996). Dictionary of Islamic architecture. Routledge, p.136.
- ↑ 5.0 5.1 ÇAM, Mevlüt. "Tarihçe-i Harem-i Şerîf-i Kudsî". Vakıflar Dergisi. 48: 198.
- ↑ Frenkel, Yehoshua. "Awqāf in Mamluk Bilād al-Shām". Mamlūk Studies Review The Middle East Documentation Center The University of Chicago. 13(1): 1–218.
- ↑ Blair, Sheila S.; Bloom, Jonathan (1995). The Art and Architecture of Islam: 1250-1800. New Haven; London: Yale University Press. pp. 92–93.
- ↑ "Discover Islamic Art - Virtual Museum - monument_ISL_pa_Mon01_18_en". islamicart.museumwnf.org. Retrieved 2020-04-20.
- ↑ "Discover Islamic Art - Virtual Museum - monument_ISL_pa_Mon01_18_en". islamicart.museumwnf.org. Retrieved 2020-04-20.