വിക്കിപീഡിയ

ഇൻക്യുബേഷൻ പിരീഡ്

ഒരു രോഗകാരിയായ ജീവി, ഒരു രാസവസ്തു, അല്ലെങ്കിൽ റേഡിയേഷൻ എന്നിവയുമായി സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്ന സമയം മുതൽ രോഗ ലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമാകുന്നതുവരെയുളള സമയമാണ് അടയിരിപ്പുകാലം അഥവാ ഇൻക്യുബേഷൻ പിരീഡ്.[1] ഒരു സാധാരണ പകർച്ചവ്യാധിയിൽ, രോഗിയുടെ ശരീരത്തിൽ പ്രവേശിച്ച രോഗാണു പലമടങ്ങായി വർദ്ധിക്കുകയും ശരീരത്തിലെ കോശങ്ങളെ ബാധിക്കുകയും ചെയ്ത് രോഗലക്ഷണങ്ങൾ കാണിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ ഒരു പരിധിയിലെത്താൻ എടുക്കുന്ന കാലയളവിനെയാണ് ഇൻകുബേഷൻ പിരീഡ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഇൻക്യുബേഷൻ പിരീഡിൽ നടത്തുന്ന മെഡിക്കൽ ടെസ്റ്റുകളിലൂടെ രോഗം നിർണ്ണയിക്കാനുളള സാധ്യത വളരെ കുറവാണ്.[2]

ചില രോഗങ്ങളിൽ, ഈ ഡയഗ്രാമിൽ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നതുപോലെ, ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്ന കാലയളവ് ഇൻകുബേഷൻ കാലഘട്ടത്തേക്കാൾ ചെറുതാണ്. രോഗത്തിൻറെ ലക്ഷണങ്ങളൊന്നും കാണിക്കാതെ ഒരു വ്യക്തിക്ക് അണുബാധ പകരാം. അത്തരം അണുബാധയെ സബ്ക്ലിനിക്കൽ അണുബാധ എന്ന് വിളിക്കുന്നു.

പല രോഗങ്ങളും ലക്ഷണങ്ങളൊന്നും പ്രകടിപ്പിക്കാതെ നീണ്ടകാലം നിലനിന്നു എന്നുവരാം. രോഗത്തെ ആശ്രയിച്ച്, ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവിൽ വ്യക്തിക്ക് പകർച്ചവ്യാധി ഉണ്ടാകാം അല്ലെങ്കിൽ ഉണ്ടാകാതിരിക്കാം.

ആന്തരികവും ബാഹ്യവുമായ ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവ്

തിരുത്തുക

വെക്റ്റർ പരത്തുന്ന രോഗങ്ങളിൽ "ആന്തരിക ഇൻകുബേഷൻ പിരീഡ്", "ബാഹ്യ ഇൻകുബേഷൻ പിരീഡ്" എന്നീ പദങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ഒരു ജീവിയുടെ വികസനം നിശ്ചിത ഹോസ്റ്റിൽ പൂർത്തിയാക്കാൻ എടുക്കുന്ന സമയമാണ് ആന്തരിക ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവ്. ഒരു ജീവൻ അതിന്റെ വികസനം ഇന്റർമീഡിയറ്റ് ഹോസ്റ്റിൽ പൂർത്തിയാക്കാൻ എടുക്കുന്ന സമയമാണ് ബാഹ്യ ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവ്.

ഉദാഹരണത്തിന്, മലേറിയ രോഗകാരികൾക്ക് മനുഷ്യരിൽ പകർച്ചവ്യാധിയാകുന്നതിന് മുമ്പ് കൊതുകിനുള്ളിൽ വികസനം നടത്തണം. ഇതിന് ആവശ്യമായ സമയം 10 മുതൽ 28 ദിവസം വരെയാണ്. ആ പരാന്നഭോജിയുടെ ആന്തരിക ഇൻകുബേഷൻ കാലഘട്ടമാണിത്. ഒരു പെൺകൊതുക് ആന്തരിക ഇൻകുബേഷൻ കാലഘട്ടത്തേക്കാൾ കൂടുതൽ കാലം നിലനിൽക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ, അതിന് മലേറിയ പകരാൻ കഴിയില്ല. കൊതുക് പരാന്നഭോജിയെ മനുഷ്യശരീരത്തിലേക്ക് കടത്തിവിട്ടശേഷം, പരാന്നഭോജികൾ വികസിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നു. പരാന്നഭോജിയെ മനുഷ്യനിലേക്ക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നതും മലേറിയയുടെ ആദ്യ ലക്ഷണങ്ങളുടെ വികാസവും തമ്മിലുള്ള സമയം അതിന്റെ ബാഹ്യ ഇൻകുബേഷൻ കാലഘട്ടമാണ്. [3]

ഘടകങ്ങൾ നിർണ്ണയിക്കുന്നു

തിരുത്തുക

ഒരു രോഗ പ്രക്രിയയുടെ നിർദ്ദിഷ്ട ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവ് ഇനിപ്പറയുന്നവ ഉൾപ്പെടെ ഒന്നിലധികം ഘടകങ്ങളുടെ ഫലമാണ്:

  • പകർച്ചവ്യാധിയുടെ തോത്
  • ശരീരത്തിയെത്തിയ മാർഗ്ഗം
  • പകർച്ചവ്യാധിയുടെ തനിപ്പകർപ്പ് നിരക്ക്
  • ഹോസ്റ്റ് സാധ്യത
  • രോഗപ്രതിരോധ പ്രതികരണം

മനുഷ്യരിലെ ഇൻകുബേഷൻ കാലം

തിരുത്തുക

വ്യക്തികൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം കാരണം, ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവ് എല്ലായ്പ്പോഴും ഒരു ശ്രേണിയായി പ്രകടിപ്പിക്കുന്നു. പല അവസ്ഥകൾക്കും, മുതിർന്നവരിൽ ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവ് കുട്ടികളിലോ ശിശുക്കളിലോ ഉള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതലാണ്.

Disease between and period
സെല്ലുലൈറ്റിസ്,പാസ്റ്റ്രെല്ലാ മുൾട്ടോസിഡ മൂലമുള്ളത് 0 1 ദിവസങ്ങൾ[4]
ചിക്കൻ പോക്സ് 9 21 ദിവസങ്ങൾ[5]
കോളറ 0.5 4.5 ദിവസങ്ങൾ[6]
ജലദോഷം 1 3 ദിവസങ്ങൾ[7][8]
കോവിഡ് 19 2 11.5[9]/12.5[10]/14 ദിവസങ്ങൾ [11]
ഡെങ്കിപനി 3 14 ദിവസങ്ങൾ[12]
എബോള 1 21 (95%), 42 (98%) ദിവസങ്ങൾ[13]
ഫിഫ്ത് ഡിസീസ് 13 18 ദിവസങ്ങൾ[14]
ജിയർഡിയ 3 21 ദിവസങ്ങൾ
എച്ച്ഐവി 2 3 ആഴ്ചകൾ മുതൽ മാസങ്ങളോ അതിൽ കൂടുതലോ[15]
ഇൻഫെക്റ്റിയസ് മോണോനൂക്ലിയോസിസ് 28 42 ദിവസങ്ങൾ[16]
ഇൻഫ്ലുവൻസ 1 3 ദിവസങ്ങൾ[17]
കുരു ഡിസീസ് 10.3 13.2 വർഷങ്ങൾ (ഏകദേശം)[18]
കുഷ്ഠം 1 20 അല്ലെങ്കിൽ അതിൽ കൂടുതൽ വർഷങ്ങൾ[19]
മാർബർഗ് 5 10 ദിവസങ്ങൾ[20]
മീസിൽസ് 9 12 ദിവസങ്ങൾ[21]
മെർസ് 2 14 ദിവസങ്ങൾ[22]
മുണ്ടിനീര് 14 18 ദിവസങ്ങൾ[23]
നോറോവൈറസ് 1 2 ദിവസങ്ങൾ[24]
പെർട്ടൂസിസ് (വില്ലൻ ചുമ) 7 14 ദിവസങ്ങൾ[25]
പോളിയോ 7 14 ദിവസങ്ങൾ[26]
പേവിഷ ബാധ 1 3 മാസങ്ങൾ, എന്നിരുന്നാലും 1 ആഴ്ച മുതൽ അപൂർവമായി 1 വർഷം വരെ ആകാം.[27][28]
റോക്കി മഊണ്ടെൻ സ്പോട്ടഡ് ഫീവർ 2 14 ദിവസങ്ങൾ[29]
റോസിയോള 5 15 ദിവസങ്ങൾ[30]
റൂബെല്ല 14 21 ദിവസങ്ങൾ[31]
സാൽമോനെല്ല 12 24 മണിക്കൂർ[32]
സ്കാർലെറ്റ് ഫീവർ 1 4 ദിവസങ്ങൾ[33]
സാർസ് 1 10 ദിവസങ്ങൾ[34]
വസൂരി 7 17 ദിവസങ്ങൾ[35]
ടെറ്റനസ് 7 21 ദിവസങ്ങൾ[36]
ക്ഷയം 2 12 ആഴ്ചകൾ[37]
ടൈഫോയിഡ് 7 21 ദിവസങ്ങൾ

ഇതും കാണുക

തിരുത്തുക
  • ഗർഭാവസ്ഥ കാലയളവ്
  • പ്രോഡ്രോം
  • കപ്പല്വിലക്ക്
  • വിൻ‌ഡോ കാലയളവ്, അണുബാധയ്ക്കിടയിലുള്ള സമയം, ലാബ് പരിശോധനകൾ‌ക്ക് അണുബാധ തിരിച്ചറിയാൻ‌ കഴിയും. വിൻഡോ കാലയളവ് ഇൻകുബേഷൻ കാലയളവിനേക്കാൾ ദൈർഘ്യമോ ചെറുതോ ആകാം.

പരാമർശങ്ങൾ

തിരുത്തുക
  1. ↑ Lesson 1, Section 9: Natural History and Spectrum of Disease, Principles of Epidemiology in Public Health Practice, Third Edition, An Introduction to Applied Epidemiology and Biostatistics, Centers for Disease Control and Prevention, May 18, 2012
  2. ↑ https://www.prd.kerala.gov.in/ml/node/75337
  3. ↑ Chan, Miranda; Johansson, Michael A. (Nov 30, 2012). "The Incubation Periods of Dengue Viruses". PLOS ONE. 7 (11): e50972. doi:10.1371/journal.pone.0050972. PMC 3511440. PMID 23226436.{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  4. ↑ Cellulitis, kidshealth.org. Accessed 2012-05-28.
  5. ↑ "Chickenpox: Practice Essentials, Background, Pathophysiology". March 22, 2020 – via eMedicine. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  6. ↑ Azman, Andrew S.; Rudolph, Kara E.; Cummings, Derek A.T.; Lessler, Justin (2013). "The incubation period of cholera: A systematic review". Journal of Infection. 66 (5): 432–8. doi:10.1016/j.jinf.2012.11.013. PMC 3677557. PMID 23201968.
  7. ↑ Lessler, Justin; Reich, Nicholas G; Brookmeyer, Ron; Perl, Trish M; Nelson, Kenrad E; Cummings, Derek AT (2009). "Incubation periods of acute respiratory viral infections: A systematic review". The Lancet Infectious Diseases. 9 (5): 291–300. doi:10.1016/S1473-3099(09)70069-6. PMC 4327893. PMID 19393959.
  8. ↑ Common cold, The Mayo Clinic, mayoclinic.com. Accessed 2012-05-28.
  9. ↑ Lauer, Stephen A.; Grantz, Kyra H.; Bi, Qifang; Jones, Forrest K.; Zheng, Qulu; Meredith, Hannah R.; Azman, Andrew S.; Reich, Nicholas G.; Lessler, Justin (March 10, 2020). "The Incubation Period of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) From Publicly Reported Confirmed Cases: Estimation and Application". Annals of Internal Medicine. 172 (9): 577–582. doi:10.7326/M20-0504. PMC 7081172. PMID 32150748.
  10. ↑ Li, Qun; Guan, Xuhua; Wu, Peng; Wang, Xiaoye; Zhou, Lei; Tong, Yeqing; Ren, Ruiqi; Leung, Kathy S.M.; Lau, Eric H.Y.; Wong, Jessica Y.; Xing, Xuesen; Xiang, Nijuan; Wu, Yang; Li, Chao; Chen, Qi; Li, Dan; Liu, Tian; Zhao, Jing; Liu, Man; Tu, Wenxiao; Chen, Chuding; Jin, Lianmei; Yang, Rui; Wang, Qi; Zhou, Suhua; Wang, Rui; Liu, Hui; Luo, Yinbo; Liu, Yuan; Shao, Ge; Li, Huan; Tao, Zhongfa; Yang, Yang; Deng, Zhiqiang; Liu, Boxi; Ma, Zhitao; Zhang, Yanping; Shi, Guoqing; Lam, Tommy T.Y.; Wu, Joseph T.; Gao, George F.; Cowling, Benjamin J.; Yang, Bo; Leung, Gabriel M.; Feng, Zijian (March 26, 2020). "Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus–Infected Pneumonia". New England Journal of Medicine. 382 (13): 1199–1207. doi:10.1056/NEJMoa2001316. PMC 7121484. PMID 31995857.
  11. ↑ Linton, Natalie M.; Kobayashi, Tetsuro G; Yang, Yichi; Hayashi, Katsuma M; Akhmetzhanov, Andrei R. E; Jung, Sung-mok; Yuan, Baoyin; Kinoshita, Ryo; Nishiura1, Hiroshi (2020). "Incubation Period and Other Epidemiological Characteristics of 2019 Novel Coronavirus Infections with Right Truncation: A Statistical Analysis of Publicly Available Case Data". J Clin Med. 9 (2): 538. doi:10.3390/jcm9020538. PMC 7074197. PMID 32079150.{{cite journal}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  12. ↑ Gubler, D. J. (1998). "Dengue and dengue hemorrhagic fever". Clinical Microbiology Reviews. 11 (3): 480–96. doi:10.1128/CMR.11.3.480. PMC 88892. PMID 9665979.
  13. ↑ Are the Ebola outbreaks in Nigeria and Senegal over?, World Health Organization, who.int. Accessed 2014-10-21.
  14. ↑ Erythema Infectiosum at eMedicine
  15. ↑ Kahn, James O.; Walker, Bruce D. (1998). "Acute Human Immunodeficiency Virus Type 1 Infection". New England Journal of Medicine. 339 (1): 33–9. doi:10.1056/NEJM199807023390107. PMID 9647878.
  16. ↑ Macnair, Trisha, Glandular fever, BBC, bbc.co.uk. Accessed 2012-05-28.
  17. ↑ Seasonal Influenza (Flu), Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov. Accessed 2012-05-28.
  18. ↑ Huillard d'Aignaux, J. N.; Cousens, S. N.; MacCario, J; Costagliola, D; Alpers, M. P.; Smith, P. G.; Alpérovitch, A (2002). "The incubation period of kuru". Epidemiology. 13 (4): 402–8. doi:10.1097/00001648-200207000-00007. PMID 12094094. S2CID 22810508.
  19. ↑ "Leprosy Fact sheet N°101". World Health Organization. January 2014. Archived from the original on 2013-12-12.
  20. ↑ Questions and Answers About Marburg Hemorrhagic Fever Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine., Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov. Accessed 2012-05-28.
  21. ↑ Measles, American Osteopathic College of Dermatology, aocd.org. Accessed 2012-05-28.
  22. ↑ "MERS Clinical Features". CDC.gov. CDC. 2 August 2019. Retrieved 22 March 2020.
  23. ↑ Mumps Disease, Questions & Answers Archived 2007-11-20 at the Wayback Machine., vaccineinformation.org. Accessed 2012-05-28.
  24. ↑ Norovirus, Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov. Accessed 2012-05-28.
  25. ↑ Pertussis, GPnotebook, gpnotebook.co.uk. Accessed 2012-05-28.
  26. ↑ Polio, GPnotebook, gpnotebook.co.uk. Accessed 2012-05-28.
  27. ↑ "WHO - Rabies". who.int.
  28. ↑ "Rabies vaccines: WHO position paper – April 2018" (PDF). WHO. April 2018 – via apps.who.int.
  29. ↑ Rocky Mountain Spotted Fever Archived 2016-03-04 at the Wayback Machine., About.com. Accessed 2012-05-28.
  30. ↑ Roseola Infantum at eMedicine
  31. ↑ Dermatologic Manifestations of Rubella at eMedicine
  32. ↑ "Food poisoning symptoms & treatments - Illnesses & conditions | NHS inform". Nhsinform.scot. 2020-02-26. Archived from the original on 2020-05-06. Retrieved 2020-05-07.
  33. ↑ Scarlet Fever at eMedicine
  34. ↑ World Health Organization (WHO), Severe acute respiratory syndrome, www.who.int. Accessed 2012-05-28.
  35. ↑ Smallpox Disease Overview Archived 2013-04-02 at the Wayback Machine., Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov. Accessed 2012-05-28.
  36. ↑ Tetanus at eMedicine
  37. ↑ "Tuberculosis (TB)". MedicineNet. MedicineNet. Retrieved 22 March 2020.
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഇൻക്യുബേഷൻ_പിരീഡ്&oldid=4082489" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്