അബിയോഡൻ ദുറോ-ലാഡിപ്പോ
നൈജീരിയൻ അഭിനേത്രിയും ഗായികയുമാണ് അബിയോഡൻ ഡ്യൂറോ-ലാഡിപ്പോ (ജനനം 1941). 1963-ൽ, അവർ അടുത്ത വർഷം വിവാഹം കഴിച്ച ഡ്യൂറോ ലാഡിപ്പോയുടെ നാടക കമ്പനിയിൽ ചേർന്നു. തന്റെ ഭർത്താവിന്റെ ഇതിഹാസ നാടകങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ച അവർ ഒബാ കോസോയിലെ ഓയ എന്ന കഥാപാത്രത്തിലും മോറെമിയുടെ ടൈറ്റിൽ റോളിലും പ്രത്യേകിച്ചും വിജയിച്ചു. [1] 1960 കളിലും 1970 കളുടെ തുടക്കത്തിലും യൂറോപ്പിലുടനീളം നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര ഉത്സവങ്ങളിൽ അവർ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. 1978-ൽ ഭർത്താവിന്റെ മരണശേഷം, നൈജീരിയൻ ടെലിവിഷൻ പരമ്പരകളിലും ആഫ്രിക്കൻ സംസ്കാരത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന സിനിമകളിലും അബിയോഡൻ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. 2009-ൽ ഇതേ പേരിലുള്ള സിനിമയിൽ മൊറേമിയായി വീണ്ടും അഭിനയിച്ചു.[2][3]
ജീവചരിത്രം തിരുത്തുക
നൈജീരിയയിലെ എകിറ്റി സ്റ്റേറ്റിലെ ഇജാൻ-എകിറ്റി എന്ന സ്ഥലത്ത് ഒരു രാജകുടുംബത്തിലാണ് അബിയോഡൻ ജനിച്ചത്. ആദ്യം നഴ്‌സാകാൻ താൽപ്പര്യം പ്രകടിപ്പിച്ച അവർ 1963-ൽ സെക്കൻഡറി വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം, ഡ്യൂറോ ലാഡിപ്പോ നടത്തുന്ന എംബാരി എംബായോ തിയറ്റർ ഗ്രൂപ്പിൽ ചേർന്നു. താമസിയാതെ വനിതാ ഗ്രൂപ്പിന്റെ തലവനായി. 1964-ൽ അവർ ഡ്യൂറോ ലാഡിപ്പോയെ വിവാഹം കഴിച്ചു. ട്രൂപ്പിലെ സ്ഥിരാംഗമായ അവർ ഒരു അഭിനേത്രിയെന്ന നിലയിൽ പ്രശസ്തി നേടി. കമ്പനി അവതരിപ്പിച്ച എല്ലാ നാടകങ്ങളിലും അവർ പ്രധാന വേഷങ്ങൾ ചെയ്തു.[2][3]
1960 കളിലും 1970 കളിലും, ബെർലിൻ ഫെസ്റ്റ്‌സ്‌പീലെ (1964), ലണ്ടനിലെ കോമൺ‌വെൽത്ത് ആർട്‌സ് ഫെസ്റ്റിവൽ (1965), ഫെസ്റ്റിവൽ മോണ്ടിയൽ ഡു തിയേറ്റർ ഡി നാൻസി (1973), സൂറിച്ചിലെ യോറൂബ ഫെസ്റ്റിവൽ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നാടക-സംഗീത മേളകളിൽ നടിയോ ഗായികയോ ആയി അഭിനയിച്ചു. (1973). ബെൽഗ്രേഡിലും ഇറാനിലെ ഷിറാസ് കലോത്സവത്തിലും റോമിലെ കലാമേളയിലും അവർ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു.[2]
1978-ൽ ഭർത്താവിന്റെ മരണത്തെത്തുടർന്ന്, അബിയോഡൻ നാടക കമ്പനി കൈകാര്യം ചെയ്തു. അക്കാലത്ത് സ്ത്രീകൾക്ക് അസാധാരണമായ ഒരു ജോലിയായിരുന്നു അത്. സ്റ്റേജ് പ്രൊഡക്ഷനുകൾക്ക് മുൻഗണന നൽകുമ്പോൾ, ടെലിവിഷനിലേക്ക് തിരിയാൻ അവൾ നിർബന്ധിതയായി. ഓയാ സിംഗ്സ് (1979) എന്ന നാടക പരമ്പരയിലും ബിഇനാകു (1981) എന്ന നാടക പരമ്പരയിലും പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു. മറ്റ് ടെലിവിഷൻ പ്രൊഡക്ഷനുകളിൽ ഒയിൻബോ അജെലെ (1986), എസെന്റയെ (1997), അയേലാഗ്ബെ (1998) എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. എല്ലാ ചിത്രങ്ങളും കൊളോണിയലിസത്തിന്റെ ഭീഷണിയിൽ പരമ്പരാഗത സംസ്കാരത്തെ പിന്തുണച്ചതായിരുന്നു. അവരുടെ മുൻകാല സ്റ്റേജ് റോളുകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് അവരുടെ ചലച്ചിത്ര പ്രകടനങ്ങൾ. ആരോപിൻ തെനിയനിലെ എരേലു, ഇജാ ഒരുഗുണിലെ ഇയാ ഇവേ, എല്ലാറ്റിനുമുപരിയായി മൊറേമിയിലെ ടൈറ്റിൽ റോൾ എന്നിവയും അവയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.[2] 2017-ൽ അവർ മൊറേമിയുടെ പുതിയ പതിപ്പ് സംവിധാനം ചെയ്തു. ചിത്രത്തിന്റെ പേര് മോറെമി അജാസോറോ എന്നാണ്.[4]
സുപ്രധാനമായ ജോലികൾ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്താൻ അവർ താൽപ്പര്യപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ 1964 മുതൽ യോറോബ ട്രാവലിംഗ് തിയേറ്ററിനെയും പ്രത്യേകിച്ച് ഡ്യൂറോ ലാപിഡോ തിയേറ്ററിനെയും കുറിച്ചുള്ള പത്ര ലേഖനങ്ങൾ അവർ ശേഖരിക്കുന്നു. വസ്ത്രങ്ങളുടെയും സ്മരണികകളുടെയും ഒരു വലിയ ശേഖരം അവരുടെ പക്കലുണ്ട്.[2]
നൈജീരിയയിലെ നേതാക്കൾ എങ്ങനെയാണ് അവരുടെ വാഗ്ദാനങ്ങൾ നിരസിക്കുന്നത്" എന്നതിനെക്കുറിച്ച് അവർ മുമ്പ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.[2] എന്നാൽ 2018 മാർച്ചിൽ, ഡ്യൂറോ ലാഡിപ്പോയുടെ അജഗുൻ ൻല എന്ന നാടകം ലാഗോസിലെ നാഷണൽ തിയേറ്ററിൽ അവതരിപ്പിച്ചപ്പോൾ, അബിയോഡൻ സർക്കാരിനോട് അവരുടെ പിന്തുണയ്ക്ക് നന്ദി പറയുകയും നൈജീരിയക്കാരോട് പറയുകയും ചെയ്തു. "നമ്മുടെ സമ്പന്നമായ സംസ്കാരം സംരക്ഷിക്കപ്പെടുകയും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കപ്പെടുകയും വേണം" എന്ന് മനസ്സിൽ കരുതി ഭാര്യമാരും അമ്മമാരും എന്ന നിലയിൽ സ്ത്രീകൾ ക്ഷമയോടെ കാത്തിരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.[5]
അവലംബം തിരുത്തുക
- ↑ Sowole, Tajudeen (14 July 2019). "Moremi, the challenge of capturing the heroine in painting, sculpture". The Guardian (Nigeria): Guardian Arts. Retrieved 16 May 2020.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Akyeampong, Emmanuel Kwaku; Henry Louis Gates (2012). Dictionary of African Biography. OUP USA. pp. 1–. ISBN 978-0-19-538207-5.
- ↑ 3.0 3.1 Abiodun, Taiwo (26 February 2018). "Why I did not remarry, Chief Abiodun Duro-Ladipo". Taiwo's World. Archived from the original on 2020-11-11. Retrieved 16 May 2020.
- ↑ Alabi, Lekan (7 March 2018). "Remembering the thunderking of theatre, Duro Ladipo". The Guardian (Nigeria). Retrieved 17 May 2020.
- ↑ Uhakheme, Ozolua (21 March 2018). "Ajagun Nla: Ode to Sango Duro Ladpo". The Nation.