ദേവീമാഹാത്മ്യം
ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ദേവി ആദിപരാശക്തിയേയും ആ ഭഗവതിയുടെ പല ഭാവങ്ങളെയും വർണ്ണിക്കുന്ന പ്രസിദ്ധമായ സംസ്കൃത രചനയാണ്‌ ദേവി മാഹാത്മ്യം. ആദിശക്തിയുടെ മൂന്ന് പ്രധാന ഭാവങ്ങളായ മഹാകാളി, മഹാലക്ഷ്മി, മഹാസരസ്വതി എന്നിവരുടെ മാഹാത്മ്യ കഥകളും ഭുവനേശ്വരി, ദുർഗ്ഗ, ഭദ്രകാളി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡേശ്വരി, നവദുർഗ്ഗ, സപ്തമാതാക്കൾ തുടങ്ങി ഭഗവതിയുടെ മറ്റു അനേകം ഭാവങ്ങളുടെ സ്തുതികളും വർണ്ണനകളും കഥകളും മറ്റും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. മാർക്കണ്ഡേയ പുരാണത്തിന്റെ ഭാഗമായ ഇതിന്റെ രചനാ കാലമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത് അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടാണ്‌. ഈ രചനയുടെ കർത്താവായി പാരമ്പര്യം ഘോഷിക്കുന്നത് മാർക്കണ്ഡേയ മുനിയെയാണ്‌.
ദുർഗ്ഗാഭഗവതിയെ സ്തുതിക്കുന്ന 700 പദ്യങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന ഈ കൃതിയ്ക്ക് "ദുർഗ്ഗ സപ്തശതി" എന്നും പേരുണ്ട്. "ചണ്ഡിപാഠം" എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. പാഠം എന്നത് അനുഷ്ഠാനപരമായ വായനയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിലെ 700 പദ്യങ്ങൾ 13 അദ്ധ്യായങ്ങളായി ക്രമീകരിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതിലെ പതിനൊന്നാം അധ്യായം ഏറ്റവും പ്രധാനമായി കണക്കാക്കുന്നു. ഈ അധ്യായം പരാശക്തിയുടെ എല്ലാഭാവങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നുണ്ട്. വെള്ളിയാഴ്ച ആണ് പതിനൊന്നാം അധ്യായം ജപിക്കേണ്ടത് എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. പ്രസിദ്ധമായ "സർവ്വമംഗള മാംഗല്യേ" എന്ന് തുടങ്ങുന്ന നാരായണീ സ്തുതി ഈ അധ്യായത്തിലേത് ആണ്. ദേവി സൂക്തമാണ് മറ്റൊന്ന്. പ്രസിദ്ധമായ 'യാ ദേവി സർവ്വ ഭൂതേഷു ' എന്ന സ്തുതി ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ശക്തി ഉപാസകർ അഥവാ ശാക്തേയരുടെ വിശുദ്ധ ഗ്രന്ഥമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഈ കൃതിയ്ക്ക്[1], അവരുടെ അനുഷ്ഠാന വിധികളിൽ ഏറെ പ്രധാന്യമുണ്ട്.
വേദങ്ങളിലെ പുരുഷ ഭാവമുള്ള ദൈവ സങ്കല്പത്തെ, മുന്നേയുണ്ടായിരുന്ന മാതൃദൈവ ആരാധനയുമായി സമന്വയിപ്പിക്കാനും[2], ദൈവികതയെ സ്ത്രൈണ തത്ത്വമായി അവതരിപ്പിക്കാനുമുള്ള ശ്രമമായിരുന്നിരിക്കാം ഈ രചന. ആര്യവും അല്ലാത്തതുമായ പശ്ചാത്തലമുള്ള പല അമ്മ ദൈവ കഥകളേയും ഈ കൃതി ഒരേ കഥയിൽ സമർത്ഥമായി കൂട്ടിയിണക്കുന്നു. പ്രാചീന കാലം മുതൽക്കേ ഊർവരത, മണ്ണിന്റെ ഫലഭൂയിഷ്ടി, കാർഷിക സമൃദ്ധി, ഐശ്വര്യം, പ്രകൃതി, യുദ്ധ വിജയം, വീര്യം, ബലം തുടങ്ങിയവ മാതൃദൈവവുമായി ബന്ധപെട്ടു കിടക്കുന്നു.[3] ആൺദൈവത്തിന്റെ പ്രഭാവം കുറഞ്ഞ ഇണയെന്ന നിലയ്ക്കുള്ള പുരുഷ മേധാവിത്വപരമായ സ്ഥിതിയിൽ നിന്ന്, മഹാശക്തിയുടെ പ്രതീകം അഥവാ ശക്തി സ്വരൂപിണി എന്ന അവസ്ഥയിലേയ്ക്കുള്ള സ്ത്രീ ദൈവത്തിന്റെ ശാക്തേയ പരിവർത്തനം, ഹിന്ദു പുരാവൃത്തത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു നാഴിക കല്ലാണ്‌. സ്ത്രീയാണ് സൃഷ്ടിയുടെ അടിസ്ഥാനം എന്നൊരു സങ്കൽപ്പത്തിൽ നിന്നാണ് ശാക്തേയരുടെ ആദിപരാശക്തി എന്ന ദൈവസങ്കല്പം ഉണ്ടായതെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. സ്ത്രീകൾ സമൂഹത്തിൽ മേൽക്കൈ നേടിയ ഒരു കാലഘട്ടത്തിന്റെ അടയാളപ്പെടുത്തലായും ഇതിനെ വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു. ഇതിനു പുറമേ, ഇതിലെ കഥ സാംഖ്യ ദർശനത്തിലെ പല അംശങ്ങളുമായും ബന്ധപ്പെട്ടു നിൽക്കുന്നു.
അദ്ധ്യായക്രമം
തിരുത്തുകദേവീമാഹാത്മ്യത്തെ പ്രഥമചരിതം, മദ്ധ്യമചരിതം, ഉത്തമചരിതം എന്നിങ്ങനെ മൂന്നായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രഥമചരിതത്തിൽ ഒരു അദ്ധ്യായവും, മദ്ധ്യമചരിതത്തിൽ മൂന്ന് അദ്ധ്യായങ്ങളും, ഉത്തമചരിതത്തിൽ ഒൻപത് അദ്ധ്യായങ്ങളുമാണുള്ളത്.
നാരായണി സ്തുതി
തിരുത്തുകപതിനൊന്നാം അദ്ധ്യായത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ നാരായണി സ്തുതി താഴെ കൊടുക്കുന്നു. ഇതിൽ ഭഗവതിയുടെ പല ഭാവങ്ങളെയും സ്തുതിക്കുന്നതായി കാണാം.
ധ്യാനം
ഓം ബാലാര്കവിദ്യുതിമ് ഇംദുകിരീടാം തുംഗകുചാം നയനത്രയയുക്താമ് | സ്മേരമുഖീം വരദാംകുശപാശഭീതികരാം പ്രഭജേ ഭുവനേശീമ് ||
ഋഷിരുവാച| |1|
ദേവ്യാ ഹതേ തത്ര മഹാസുരേന്ദ്രേ
സേന്ദ്രാഃ സുരാ വഹ്നിപുരോഗമാസ്താം
കാത്യായനീം തുഷ്ടുവുരിഷ്ടലാഭാ-
ദ്വികാസിവക്ത്രാബ്ജ വികാസിതാശാഃ || 2 |'
ദേവി പ്രപന്നാർതിഹരേ പ്രസീദ
പ്രസീദ മാതർജഗതോ‌ഖിലസ്യ|
പ്രസീദവിശ്വേശ്വരി പാഹിവിശ്വം
ത്വമീശ്വരീ ദേവി ചരാചരസ്യ ||3||
ആധാര ഭൂതാ ജഗതസ്ത്വമേകാ
മഹീസ്വരൂപേണ യതഃ സ്ഥിതാസി
അപാം സ്വരൂപ സ്ഥിതയാ ത്വയൈത
ദാപ്യായതേ കുത്സനമലംഘ്യയ വീര്യേ ||4||
ത്വം വൈഷ്ണവീശക്തിരനന്തവീര്യാ
വിശ്വസ്യ ബീജം പരമാസി മായാ|
സമ്മോഹിതം ദേവിസമസ്ത മേത-
ത്വം വൈ പ്രസന്നാ ഭുവി മുക്തിഹേതുഃ ||5||
വിദ്യാഃ സമസ്താസ്തവ ദേവി ഭേദാഃ|
സ്ത്രിയഃ സമസ്താഃ സകലാ ജഗത്സു|
ത്വയൈകയാ പൂരിതമംബയൈതത്
കാതേ സ്തുതിഃ സ്തവ്യപരാ പരോക്തിഃ ||6||
സർവ്വഭൂതാ യദാ ദേവീ ഭുക്തി മുക്തിപ്രദായിനീ|
ത്വം സ്തുതാ സ്തുതയേ കാ വാ ഭവന്തു പരമോക്തയഃ ||7||
സർവ്വസ്യ ബുദ്ധിരൂപേണ ജനസ്യ ഹൃദി സംസ്ഥിതേ|
സ്വർഗ്ഗാപവർഗദേ ദേവി നാരായണി നമോസ്തുതേ ||8||
കലാകാഷ്ഠാദിരൂപേണ പരിണാമ പ്രദായിനി|
വിശ്വസ്യോപരതൗ ശക്തേ നാരായണി നമോസ്തുതേ ||9||
സർവ്വ മംഗള മാംഗല്യേ ശിവേ സർവാർത്ഥസാധികേ|
ശരണ്യേ ത്രയംബകേ ഗൗരീ നാരായണി നമോസ്തുതേ ||10||
സൃഷ്ടിസ്ഥിതിവിനാശാനാം കർതൃഭൂതേ സനാതനേ
ഗുണാശ്രയേ ഗുണമയേ നാരായണി നമോസ്തുതേ ||11||
ശരണാഗത ദീനാർത്ത പരിത്രാണപരായണേ|
സർവ്വസ്യാർതിഹരേ ദേവി നാരായണി നമോസ്തുതേ ||12||
ഹംസയുക്ത വിമാനസ്ഥേ ബ്രഹ്മാണീ രൂപധാരിണീ|
കൗശാംഭഃ ക്ഷരികേ ദേവി നാരായണി നമോസ്തുതേ ||13||
ത്രിശൂലചന്ദ്രാഹിധരേ മഹാവൃഷഭവാഹിനി|
മാഹേശ്വരീ സ്വരൂപേണ നാരായണി നമോസ്തുതേ ||14||
മയൂര കുക്കുടവൃതേ മഹാശക്തിധരേ‌നഘേ|
കൗമാരീരൂപസംസ്ഥാനേ നാരായണി നമോസ്തുതേ||15||
ശംഖചക്രഗദാശാർങ്ഗൃഹീതപരമായുധേ|
പ്രസീദ വൈഷ്ണവീരൂപേനാരായണി നമോസ്തുതേ||16||
ഗൃഹീതോഗ്രമഹാചക്രേ ദംഷ്ട്രോദ്ധൃതവസുന്ധരേ|
വരാഹരൂപിണി ശിവേ നാരായണി നമോസ്തുതേ||17||
നൃസിംഹരൂപേണോഗ്രേണ ഹന്തും ദൈത്യാന് കൃതോദ്യമേ|
ത്രൈലോക്യത്രാണസഹിതേ നാരായണി നമോസ്തുതേ||18||
കിരീടിനി മഹാവജ്രേ സഹസ്രനയനോജ്ജ്വലേ|
വൃത്രപ്രാണഹാരേ ചൈന്ദ്രി നാരായണി നമോസ്തുതേ ||19||
ശിവദൂതീസ്വരൂപേണ ഹതദൈത്യ മഹാബലേ|
ഘോരരൂപേ മഹാരാവേ നാരായണി നമോസ്തുതേ||20||
ദംഷ്ട്രാകരാള വദനേ ശിരോമാലാവിഭൂഷണേ|
ചാമുണ്ഡേ മുണ്ഡമഥനേ നാരായണി നമോസ്തുതേ||21||
ലക്ഷ്മീ ലജ്ജേ മഹാവിധ്യേ ശ്രദ്ധേ പുഷ്ടി സ്വധേ ധ്രുവേ|
മഹാരാത്രി മഹാമായേ നാരായണി നമോസ്തുതേ||22||
മേധേ സരസ്വതി വരേ ഭൂതി ദായിനി താമസി|
നിയതം ത്വം പ്രസീദേശേ നാരായണി നമോസ്തുതേ||23||
സർവ്വസ്വരൂപേ സർവ്വേശേ സർവ്വശക്തിസമന്വിതേ|
ഭയേഭ്യസ്ത്രാഹി നോ ദേവി ദുർഗേ ദേവി നമോസ്തുതേ ||24||
ഏതത്തേ വദനം സൗമ്യം ലോചനത്രയഭൂഷിതമ്|
പാതു നഃ സർവഭൂതേഭ്യഃ കാത്യായിനി നമോസ്തുതേ ||25||
ജ്വാലാകരാളമത്യുഗ്രമശേഷാസുരസൂദനം
ത്രിശൂലം പാതു നോ ഭീതേർഭദ്രകാളി നമോസ്തുതേ||26||
ഹിനസ്തി ദൈത്യതേജാംസിപ സ്വനേനാപൂര്യ യാ ജഗത്|
സാ ഘണ്ടാ പാതു നോ ദേവി പാപേഭ്യോ നഃ സുതാനിവ||27||
അസുരാമൃഗ്വസാപങ്കചർച്ചിതസ്തേ കരോജ്വലഃ|
ശുഭായ ഖഡ്ഗോ ഭവതു ചണ്ഡികേ ത്വാം നതാ വയം||28||
രോഗാനശേഷാനപഹംസി തുഷ്ടാ
കാമാനഭീക്ഷാ നഖിലാൻ ദദാസി
ത്വാമാശ്രിതാനാം ന വിപന്നരാണാം|
ത്വാമാശ്രിതാ ശ്രയതാം പ്രയാന്തി||29||
ഏതത്കൃതം യത്കദനം ത്വയാദ്യ
ദർമ്മദ്വിഷാം ദേവി മഹാസുരാണാം|
രൂപൈരനേകൈര് ബഹുധാത്മമൂർത്തിം
കൃത്വാംബികേ തത്പ്രകരോതി കാന്യാ||30||
വിദ്യാസു ശാസ്ത്രേഷു വിവേക ദീപേ-
ഷ്വാദ്യേഷു വാക്യേഷു ച കാ ത്വദന്യാ
മമത്വഗർത്തേതി മഹാന്ധകാരേ
വിഭ്രാമയത്യേതദതീവ വിശ്വo||31||
രക്ഷാംസി യത്രോ ഗ്രവിഷാശ്ച നാഗാ
യത്രാരയോ ദസ്യുബലാനി യത്ര|
ദവാനലോ യത്ര തഥാബ്ധിമധ്യേ
തത്ര സ്ഥിതാ ത്വം പരിപാസി വിശ്വം||32||
വിശ്വേശ്വരി ത്വം പരിപാസി വിശ്വം
വിശ്വാത്മികാ ധാരയസേതി വിശ്വo
വിശ്വേശവന്ദ്യാ ഭവതീ ഭവന്തി
വിശ്വാശ്രയാ യേത്വയി ഭക്തിനമ്രാഃ||33||
ദേവി പ്രസീദ പരിപാലയ നോരിഭീതേര് നിത്യം യഥാസുരവദാദധുനൈവ സദ്യഃ|
പാപാനി സർവ്വജഗതാം പ്രശമം നയാശു
ഉത്പാതപാകജനിതാംശ്ച മഹോപസർഗാന്||34||
പ്രണതാനാം പ്രസീദ ത്വം ദേവി വിശ്വാർതി ഹാരിണി|
ത്രൈലോക്യവാസിനാമീഡ്യേ ലോകാനാം വരദാ ഭവ||35||
ദേവ്യുവാച||36||
വരദാഹം സുരഗണാ പരം യന്മനസേച്ചഥ|
തം വൃണുധ്വം പ്രയച്ഛാമി ജഗതാമുപകാരകം||37||
ദേവാ ഊചുഃ||38||
സർവ്വബാധാപ്രശമനം ത്രൈലോക്യസ്യാഖിലേശ്വരി|
ഏവമേവ ത്വയാ കാര്യമസ്മദ്വൈരിവിനാശനം||39||
ദേവ്യുവാച||40||
വൈവസ്വതേfന്തരേ പ്രാപ്തേ അഷ്ടാവിംശതിമേ യുഗേ|
ശുംഭോ നിശുംഭശ്ചൈവാന്യാവുത്പത്സ്യേതേ മഹാസുരൗ ||41||
നന്ദഗോപഗൃഹേ ജാതാ യശോദാഗർഭ സംഭവാ|
തതസ്തൗനാശയിഷ്യാമി വിന്ധ്യാചലനിവാസിനീ||42||
പുനരപ്യതിരൗദ്രേണ രൂപേണ പൃഥിവീതലേ|
അവതീര്യ ഹവിഷ്യാമി വൈപ്രചിത്താംസ്തു ദാനവാന് ||43||
ഭക്ഷ്യ യന്ത്യാശ്ച താനുഗ്രാന് വൈപ്രചിത്താന് മഹാസുരാന്|
രക്ത ദന്താ ഭവിഷ്യന്തി ദാഡിമീകുസുമോപമാഃ||44||
തതോ മാം ദേവതാഃ സ്വർഗേ മർത്യലോകേ ച മാനവാഃ|
സ്തുവന്തോ വ്യാഹരിഷ്യന്തി സതതം രക്തദന്തികാം||45||
ഭൂയശ്ച ശതവാർഷിക്യാമനാവൃഷ്ട്യാമനംഭസി|
മുനിഭിഃ സംസ്തുതാ ഭൂമൗ സംഭവിഷ്യാമ്യയോനിജാ ||46||
തതഃ ശതേന നേത്രാണാം നിരീക്ഷിഷ്യാമി യന്മുനീന്
കീർത്തയിഷ്യന്തി മനുജാഃ ശതാക്ഷീമിതി മാം തതഃ||47||
തതോfഹമഖിലം ലോകമാത്മദേഹസമുദ്ഭവൈഃ|
ഭരിഷ്യാമി സുരാഃ ശാകൈരാവൃഷ്ടേഃ പ്രാണ ധാരകൈഃ||48||
ശാകംഭരീതി വിഖ്യാതിം തദാ യാസ്യാമ്യഹം ഭുവി|
തത്രൈവ ച വധിഷ്യാമി ദുർഗ്ഗമാഖ്യം മഹാസുരം||49||
ദുർഗ്ഗാദേവീതി വിഖ്യാതം തന്മേ നാമ ഭവിഷ്യതി|
പുനശ്ചാഹം യദാഭീമം രൂപം കൃത്വാ ഹിമാചലേ||50||
രക്ഷാംസി ക്ഷയയിഷ്യാമി മുനീനാം ത്രാണ കാരണാത്|
തദാ മാം മുനയഃ സര്വേ സ്തോഷ്യന്ത്യാന മ്രമൂർത്തയഃ||51||
ഭീമാദേവീതി വിഖ്യാതം തന്മേ നാമ ഭവിഷ്യതി|
യദാരുണാഖ്യസ്ത്രൈലൊക്യേ മഹാബാധാം കരിഷ്യതി||52||
തദാഹം ഭ്രാമരം രൂപം കൃത്വാസങ്ഖയേയഷട്പദം|
ത്രൈലോക്യസ്യ ഹിതാർഥായ വധിഷ്യാമി മഹാസുരം||53||
ഭ്രാമരീതിച മാം ലോകാ സ്തദാസ്തോഷ്യന്തി സർവ്വതഃ|
ഇത്ഥം യദാ യദാ ബാധാ ദാനവോത്ഥാ ഭവിഷ്യതി||54||
തദാ തദാവതീര്യാഹം കരിഷ്യാമ്യരിസംക്ഷയമ് ||55||
|| സ്വസ്തി ശ്രീ മാർകണ്ഡേയ പുരാണേ സാവർണികേ മന്വന്തരേ ദേവി മാഹാത്മ്യേ നാരായണീസ്തുതിർനാമ ഏകാദശോfധ്യായഃ സമാപ്തം ||
പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ
തിരുത്തുക
- ↑ Narayanan, Renuka, "To Devi, who abides in all beings as strength...', Hindustan Times Archived 2007-10-16 at the Wayback Machine., October 13, 2007.
Refers to the Devimahatmyam as the "Shakta Bible" - ↑ Kali, Davadatta (traanslator and commentator) (2003). Devimahatyam: In praise of the Goddess. Motilal Banarsidass.
- ↑ *Swami Jagadiswarananda, Devi Māhātmyam. p vi