ഹൊയ്സാളേശ്വരക്ഷേത്രം

കർണ്ണാടകത്തിലെ ഹളേബീഡുവിലുള്ള പന്ത്രണ്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു ശിവക്ഷേത്രമാണ് ഹളേബീഡുവക്ഷേത്രം എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഹൊയ്സാളേശ്വരക്ഷേത്രം. ഹളേബീഡുവിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്മാരകമാണിത്. ഹൊയ്സാല സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ മുൻ തലസ്ഥാനവും, കർണാടകത്തിലെ ഒരു നഗരവുമാണിത്. ഹൊയ്സാല സാമ്രാജ്യത്തിലെ രാജാവായ വിഷ്ണുവർദ്ധനയുടെ സഹായത്തോടെ ഒരു വലിയ മനുഷ്യ നിർമ്മിതതടാകത്തിന്റെ തീരത്താണ് ഈ ക്ഷേത്രം പണിതത്. 1121 CE- യ്ക്ക് നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ച ക്ഷേത്രം 1160-CE യിൽ പണിപൂർത്തിയായി. പതിനാലാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ വടക്കൻ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും ദില്ലി സുൽത്താനേറ്റിന്റെ മുസ്ലീം സൈന്യം ഹലേബിഡുവിനെ രണ്ടുതവണ കൊള്ളയടിക്കുകയും അതോടെ ക്ഷേത്രവും തലസ്ഥാനവും അവഗണനയിലും നാശത്തിലും എത്തുകയും ചെയ്തു. ഹസ്സൻ നഗരത്തിൽ നിന്ന് 30 കിലോമീറ്ററും ബംഗലുരുവിൽ നിന്ന് 210 കിലോമീറ്റർ ദൂരവും ഇവിടേയ്ക്ക് ഉണ്ട്.

Hoysalesvara Temple
ಹೊಯ್ಸಳೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
Hoysaleswara temple at Halebidu
Location in Karnataka ഹൊയ്സാളേശ്വരക്ഷേത്രം (Karnataka)
അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ
സ്ഥലം	Halebidu
നിർദ്ദേശാങ്കം	13°12′47.5″N 75°59′42.0″E
മതഅംഗത്വം	ഹിന്ദുയിസം
ആരാധനാമൂർത്തി	Shiva
District	Hassan
സംസ്ഥാനം	Karnataka
രാജ്യം	India
വാസ്തുവിദ്യാ വിവരങ്ങൾ
വാസ്തുവിദ്യാ തരം	Hoysala
സ്ഥാപകൻ	Ketamalla, Hoysala Vishnuvardhana
പൂർത്തിയാക്കിയ വർഷം	12th-century

ചരിതം

Siva and Parvathi relief at Hoysaleswara temple

വിവരണം

12th century Halebid Shiva temple plan annotated

A Nandi shrine (left) facing the sanctum of the main temple

North Nandi shrine		South Nandi shrine

പുറംചുമരുകൾ

Artwork on the outer walls of the temple are in bands. 1: marching playful elephants; 2: lions; 3: thin miniature scroll; 4: horsemen in different postures; 5: thin miniature scroll; 6: friezes narrating legends from the Hindu texts; 7: makaras; 8: hamsa and peacocks; 9: professionals, daily life of people alternately standing and sitting; 10: mythical creatures, festivals, ceremonies; 11: artha, kama, dharma scenes including courtship and mithuna (eroticism, sex), various occupations, some mythical scenes; 12: large image panels (deities, spiritual stories from Hindu texts).

Durga as Mahishasuramardini killing buffalo demon.

Harihara (left half Shiva, right Vishnu) at Hoysaleshwara

തൂണുകളും മേൽക്കൂരയും

Pillar and ceiling carvings with a damaged madanakai.

ശ്രീകോവിൽ

A sanctum inside the Hoysaleshwara temple in Halebidu

മറ്റു സ്മാരകങ്ങൾ

ASI museum in Halebidu with a display of artwork ruins.

സ്വീകരണം

If it were possible to illustrate the Halebid temple to such an extent as to render its peculiarities familiar there would be few things more interesting or more instructive than to institute a comparison with the Parthenon at Athens. (...) [The Halebid temple] is regular, but with a studied variety of outline in plan, and even greater variety in detail. All the pillars in the Parthenon are identical, while no facets of the Indian temple are the same; every convolution of every scroll is different. No two canopies in the whole building are alike, and every part exhibits a joyous exuberance of fancy scorning every mechanical restraint. All that is wild in human faith or warm in human feeling is found portrayed in these walls; but of pure intellect there is little – less than there is human feeling in the Parthenon.

— James Fergusson (1876), Quoted by Adam Hardy

ചിത്രശാല

• 

  Bahubali monolith at the museum near the temple

• 

  Ganesha relief

• 

  An artist's pencil sketch representation of one of the reliefs of 'Dancing Ganesha' in the temple complex

• 

  Outer wall relief

• 

  Outer wall bands with friezes

• 

  Outer wall bands

• 

  Garuda pillar

• 

  Hindu god Ganesha - western entrance

• 

  Reliefs

• 

  Exterior wall reliefs on Shantaleshwara shrine

• 

  Jain iconography on the outer wall

• 

  Sculpture

• 

  Another Sculpture

• 

  Trimurti

• 

  Sculpture

• 

  Varaha Avatar

ഇവയും കാണുക

• Hoysala architecture
• Chennakeshava Temple, Belur
• Chennakesava Temple at Somanathapura

അവലംബം

സഹായകഗ്രന്ഥങ്ങൾ

• Prasanna Kumar Acharya (2010). An encyclopaedia of Hindu architecture. Oxford University Press (Republished by Motilal Banarsidass). ISBN 978-81-7536-534-6.
• Prasanna Kumar Acharya (1997). A Dictionary of Hindu Architecture: Treating of Sanskrit Architectural Terms with Illustrative Quotations. Oxford University Press (Reprinted in 1997 by Motilal Banarsidass). ISBN 978-81-7536-113-3.
• Vinayak Bharne; Krupali Krusche (2014). Rediscovering the Hindu Temple: The Sacred Architecture and Urbanism of India. Cambridge Scholars Publishing. ISBN 978-1-4438-6734-4.
• Alice Boner (1990). Principles of Composition in Hindu Sculpture: Cave Temple Period. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0705-1.
• Alice Boner; Sadāśiva Rath Śarmā (2005). Silpa Prakasa. Brill Academic (Reprinted by Motilal Banarsidass). ISBN 978-8120820524.
• A.K. Coomaraswamy; Michael W. Meister (1995). Essays in Architectural Theory. Indira Gandhi National Centre for the Arts. ISBN 978-0-19-563805-9.
• Dehejia, V. (1997). Indian Art. Phaidon: London. ISBN 0-7148-3496-3.
• Adam Hardy (1995). Indian Temple Architecture: Form and Transformation. Abhinav Publications. ISBN 978-81-7017-312-0.
• Adam Hardy (2007). The Temple Architecture of India. Wiley. ISBN 978-0470028278.
• Adam Hardy (2015). Theory and Practice of Temple Architecture in Medieval India: Bhoja's Samarāṅgaṇasūtradhāra and the Bhojpur Line Drawings. Indira Gandhi National Centre for the Arts. ISBN 978-93-81406-41-0.
• Harle, J.C., The Art and Architecture of the Indian Subcontinent, 2nd edn. 1994, Yale University Press Pelican History of Art, ISBN 0300062176
• Monica Juneja (2001). Architecture in Medieval India: Forms, Contexts, Histories. Orient Blackswan. ISBN 978-8178242286.
• Stella Kramrisch (1976). The Hindu Temple Volume 1. Motilal Banarsidass (Reprinted 1946 Princeton University Press). ISBN 978-81-208-0223-0.
• Stella Kramrisch (1979). The Hindu Temple Volume 2. Motilal Banarsidass (Reprinted 1946 Princeton University Press). ISBN 978-81-208-0224-7.
• Michael W. Meister; Madhusudan Dhaky (1986). Encyclopaedia of Indian temple architecture. American Institute of Indian Studies. ISBN 978-0-8122-7992-4.
• George Michell (1988). The Hindu Temple: An Introduction to Its Meaning and Forms. University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-53230-1.
• George Michell (2000). Hindu Art and Architecture. Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-20337-8.
• Kamath, U. Suryanath: A Concise History of Karnataka from pre-historic times to the present, Jupiter books, 2001, MCC, Bangalore (Reprinted 2002), OCLC 7796041.
• Sastri, Nilakanta K.A.: A History of South India, (1955), From Prehistoric times to fall of Vijayanagar, OUP, New Delhi (Reprinted 2002), ISBN 0-19-560686-8.
• T. A. Gopinatha Rao (1993). Elements of Hindu iconography. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0878-2.
• Ajay J. Sinha (2000). Imagining Architects: Creativity in the Religious Monuments of India. University of Delaware Press. ISBN 978-0-87413-684-5.
• Burton Stein (1978). South Indian Temples. Vikas. ISBN 978-0706904499.
• Burton Stein (1989). The New Cambridge History of India: Vijayanagara. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-26693-2.
• Burton Stein; David Arnold (2010). A History of India. John Wiley & Sons. ISBN 978-1-4443-2351-1.
• Kapila Vatsyayan (1997). The Square and the Circle of the Indian Arts. Abhinav Publications. ISBN 978-81-7017-362-5.

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

• Hoysaleswara Temple at Halebidu
• Halebid, Encyclopædia Britannica