ഹൈഡ്രജൻ സയനൈഡ്

രാസ സംയുക്തം

HCN എന്ന് രാസനാമമുള്ള ഒരു ജൈവ സംയുക്തമാണ്[8] ഹൈഡ്രജൻ സയനൈഡ് (Hydrogen cyanide). നിറമില്ലാത്ത ഈ സംയുക്തം അന്തരീക്ഷ താപനിലയേക്കാൾ അൽപ്പം ഉയർന്ന താപത്തിൽ വാതകമായി മാറുന്നു. തിളനില 25.6 °C (78.1 °F) ആയ ഹൈഡ്രജൻ സയനൈഡ് മാരകമായ വിഷമുള്ള ഒരു പദാർത്ഥമാണ്. വലിയ വിലപിടിച്ച വ്യാവസായിക ഉൽപ്പന്നമായ ഹൈഡ്രജൻ സയനൈഡ് പോളിമറുകളുടെ മുതൽ ഔഷധങ്ങളുടെ വരെ നിർമ്മാണത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നു.

ഹൈഡ്രജൻ സയനൈഡ്
Ball and stick model of hydrogen cyanide
Ball and stick model of hydrogen cyanide
Spacefill model of hydrogen cyanide
Spacefill model of hydrogen cyanide
Names
IUPAC name
  • Formonitrile[1] (substitutive)
  • Hydridonitridocarbon[2] (additive)
Other names
  • Formic anammonide
  • Hydrocyanic acid
  • Prussic acid
  • Methanenitrile
Identifiers
3D model (JSmol)
3DMet
ChEBI
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.000.747 വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക
EC Number
  • 200-821-6
KEGG
MeSH {{{value}}}
RTECS number
  • MW6825000
UNII
UN number 1051
InChI
 
SMILES
 
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass 0 g mol−1
Appearance Very pale, blue, transparent liquid or colorless gas
Odor Oil of bitter almond
സാന്ദ്രത 0.687 g mL−1
ദ്രവണാങ്കം
ക്വഥനാങ്കം
Miscible
Solubility in ethanol Miscible
ബാഷ്പമർദ്ദം 630 mmHg (20 °C)[3]
75 μmol Pa−1 kg−1
അമ്ലത്വം (pKa) 9.21[4]
Basicity (pKb) 4.79
Refractive index (nD) 1.2675 [5]
വിസ്കോസിറ്റി 201 μPa s
Structure
C∞v
Linear
2.98 D
Thermochemistry
Std enthalpy of
formation
ΔfHo298
109.9 kJ mol−1
Std enthalpy of
combustion
ΔcHo298
-426.5 kJ mol−1
Standard molar
entropy
So298
113.01 J K−1 mol−1
Specific heat capacity, C 71.00 kJ K−1 mol−1 (at 27 °C)[6]
Hazards
EU classification {{{value}}}
R-phrases R12, R26/27/28, R50/53
S-phrases (S1/2), S16, S36/37, S38, S45, S53, S59, S61
Flash point {{{value}}}
Explosive limits 5.6% - 40.0%[3]
Lethal dose or concentration (LD, LC):
501 ppm (rat, 5 min)
323 ppm (mouse, 5 min)
275 ppm (rat, 15 min)
170 ppm (rat, 30 min)
160 ppm (rat, 30 min)
323 ppm (rat, 5 min)[7]
200 ppm (mammal, 5 min)
36 ppm (mammal, 2 hr)
107 ppm (human, 10 min)
759 ppm (rabbit, 1 min)
759 ppm (cat, 1 min)
357 ppm (human, 2 min)
179 ppm (human, 1 hr)[7]
NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)
TWA 10 ppm (11 mg/m3) [skin][3]
REL (Recommended)
ST 4.7 ppm (5 mg/m3) [skin][3]
IDLH (Immediate danger)
50 ppm[3]
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
| colspan=2 |  ☒N verify (what ischeckY/☒N?)
  1. "Hydrogen Cyanide - Compound Summary". PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16 September 2004. Identification. Retrieved 2012-06-04.
  2. "hydrogen cyanide (CHEBI:18407)". Chemical Entities of Biological Interest. UK: European Bioinformatics Institute. 18 October 2009. Main. Retrieved 2012-06-04.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0333". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  4. Perrin, D. D. (1982). Ionisation Constants of Inorganic Acids and Bases in Aqueous Solution (2nd ed.). Oxford: Pergamon Press.
  5. Patnaik, P. (2002). Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill. ISBN 0-07-049439-8.
  6. NIST Chemistry WebBook
  7. 7.0 7.1 "Hydrogen cyanide". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  8. Gail, E.; Gos, S.; Kulzer, R.; Lorösch, J.; Rubo, A.; Sauer, M. (2005), "Cyano Compounds, Inorganic", Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley-VCH, doi:10.1002/14356007.a08_159.pub2 {{citation}}: Cite has empty unknown parameter: |authors= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

തിരുത്തുക
"https://ml.wikipedia.org/w/index.php?title=ഹൈഡ്രജൻ_സയനൈഡ്&oldid=4078344" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്