1914-ൽ സരജേവോയിലെ[[സരയാവോ|സരയാവോയിലെ]] ക്രാജെവ്സ്കയുടെ വീട്ടിൽ നിന്ന് നൂറുകണക്കിന് മീറ്റർ അകലെഅകലെയുണ്ടായി ആർച്ച്ഡ്യൂക്ക് ഫ്രാൻസ് ഫെർഡിനാൻഡിന്റെ കൊലപാതകത്തെത്തുടർന്നുണ്ടായകൊലപാതകത്തെത്തുടർന്ന് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം ബോസ്നിയ ഹെർസഗോവിനയിൽ ഓസ്ട്രോ-ഹംഗേറിയൻ ഭരണം അവസാനിപ്പിച്ചു. ബോസ്നിയയിലെയും ഹെർസഗോവിനയിലെയും ഉയർന്ന വർഗ്ഗത്തിലെ ഭൂരിഭാഗം പോളീഷ് വംശജരും പുതുതായി സ്ഥാപിതമായ രണ്ടാം പോളിഷ് റിപ്പബ്ലിക്കിലേക്ക് മാറിയപ്പോൾ, ക്രാജെവ്സ്ക അവിടെഅവിടെത്തന്നെ തുടർന്നു. യുദ്ധസമയത്ത് തിമിരം മൂലം അവളുടെ കാഴ്ചശക്തി കുറഞ്ഞതോടെ പ്രാഗിൽ നടത്തിയ ഒരു ശസ്ത്രക്രിയ വിജയിച്ചില്ല. 1922 ആയപ്പോഴേക്കും അവൾക്ക് ജോലിയിൽനിന്ന് വിരമിക്കേണ്ടിവന്നു.
== ഡയറി ==
ക്രാജെവ്സ്ക നിരവധി റിപ്പോർട്ടുകളും വിശദമായ ഡയറിയും അവശേഷിപ്പിച്ചുഅവശേഷിപ്പിച്ചുകൊണ്ടാണ് ക്രാജെവ്സ്ക കടന്നുപോയത്. വാർദ്ധക്യത്തിൽ, ക്രാജെവ്സ്ക ഈ രചനകൾ അവളുടെ സുഹൃത്ത് സോഫിയ ഗ്രബോവ്സ്കയെ ഏൽപ്പിച്ചിരുന്നു. ക്രാജെവ്സ്കയുടെ അനന്തരവൻ, സ്ബിഗ്നീവ് ഡാനിയെലാക് അവളുടെ ഡയറി എഡിറ്റ് ചെയ്യുകയും 1989-ൽ [[പോളണ്ട്|പോളണ്ടിൽ]] പ്രസിദ്ധീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതിൻറെ യഥാർത്ഥ കൈയെഴുത്തുപ്രതി ഒസോലിനിയത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിന്റെ ഭാഗങ്ങൾ ബോസ്നിയൻ എഴുത്തുകാരി മറീന ട്രൂമിച്ച് സെർബോ-ക്രൊയേഷ്യൻ ഭാഷയിലേക്ക് വിവർത്തനം ചെയ്യാൻ ആരംഭിച്ചുവെങ്കിലും പൂർത്തിയാക്കുന്നതിന് മുമ്പ് അവർ അന്തരിച്ചുമരണമടഞ്ഞു.
