വിക്കിപീഡിയ

"മാലി സാമ്രാജ്യം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

നാൾപ്പതിപ്പുകൾ കാണുക
← മുൻപത്തെ വ്യത്യാസംഅടുത്ത വ്യത്യാസം →
Content deleted Content added
വ്യത്യാസം കാണൽവിക്കിഎഴുത്ത്
No edit summary
No edit summary
വരി 79:
|image_flag = File:Flag of the Mali Empire.svg}}
 
മാലി സാമ്രാജ്യം (മണ്ടിംഗ്: Nyeni [5]<ref name=":4">Ki-Zerbo, Joseph: ''UNESCO General History of Africa, Vol. IV, Abridged Edition: Africa from the Twelfth to the Sixteenth Century'', p. 57. University of California Press, 1997.</ref> അഥവാ നിയാനി എന്നും മാൻഡൻ കുർഫബ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു( മാൻഡേൻ എന്ന ചുരുക്കപേരിലും അറിയപ്പെട്ടു) 1230 മുതൽ 1670 വരെ സാമ്രാജ്യം നിലനിന്നു.സുതെയ്ത കെയ്താ ആണ് സാമ്രാജ്യം സ്ഥാപിച്ചത്. മാണ്ടിംഗ് ഭാഷകളാണ് സാമ്രാജ്യത്തിൽ സംസാരിച്ചത്. പശ്ചിമാഫ്രിക്കയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു അത്, അതിന്റെ ഭാഷ, നിയമങ്ങൾ ആചാരങ്ങൾ എന്നിവയുടെയുളള വ്യാപനത്തിലൂടെ പടിഞ്ഞാറൻ ആഫ്രിക്കൻ സംസ്കാരത്തെ വളരെയധികം സ്വാധീനിച്ചു.14-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ വടക്ക് ആഫ്രിക്കൻ അറബ് ചരിത്രകാരനായ ഇബ്നു ഖൽദൂൺ, 14-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മൊറോക്കൻ യാത്രക്കാരനായ ഇബ്നു ബത്തൂത്ത, പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മൊറോക്കൻ യാത്രക്കാരനായ ലിയോ ആഫ്രിക്കാനസ് എന്നിവരിൽ നിന്നാണ് മാലി സാമ്രാജ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങളുള്ളത്. മറ്റൊരു പ്രധാന ഉറവിടം മാണ്ടിംഗാ വാമൊഴി പാരമ്പര്യമാണ്, "കഥാപാത്രങ്ങൾ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന കഥപറച്ചിലുകാർ വഴി.
 
നൈഗർ നദിയുടെ മുകൾഭാഗത്തായുള്ള ഒരു ചെറിയ മണ്ടിങ്ക (mandinka) രാജ്യമായി സാമ്രാജ്യം ആരംഭിച്ചു. നിയാനി പട്ടണത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ നാമധേയമായിരുന്നു ഇത്. 11-ഉം 12-ഉം നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ വടക്ക് ഘാന സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ പതനത്തിനു ശേഷം ഒരു സാമ്രാജ്യമായി വികസിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ കച്ചവട വഴികൾ തെക്ക് പടിഞ്ഞാറ് സവേനയിലേയ്ക്ക് മാറ്റി, ഇത് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ വളർച്ചയെ ഉത്തേജിപ്പിച്ചു. മാലി സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ആദ്യകാല ചരിത്രം (പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിനുമുമ്പ്) അജ്ഞാതമായിരുന്നു. കാരണം അറബികൻ എഴുത്തുകാരും വാമൊഴി പരമ്പരാഗത വാദികളും തമ്മിൽ വൈരുദ്ധ്യവും അപകീർത്തിവുമായ ചരിത്രങ്ങളാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. കൃത്യമായ രേഖാമൂലമുള്ള വിവരങ്ങൾ പ്രകാരം(ഇബ്നു ഖൽദൂൻ മുഖേന) ഉള്ള ആദ്യത്തെ ഭരണാധികാരിയാണ് സുതെയ്ത കെയ്താ (1214-c-1255). സുലൈറ്റ കെയ്റ്റ, സോസോ സാമ്രാജ്യ രാജാവിന്റെ ഭരണത്തിൻ കീഴിൽ മാലി ജനങ്ങള മോചിപ്പിക്കുവാൻ ആവശ്യപ്പെട്ട കേയ്ത രാജവംശത്തിലെ ഒരു രാജകുമാരനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 1235ൽ സോസോയിലെ ട്രാൻസ് സഹാറൻ വ്യാപാര  പാതകൾ മാലി സാമ്രാജ്യം പിടിച്ചടക്കി.
"https://ml.wikipedia.org/wiki/മാലി_സാമ്രാജ്യം" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്