[[Image:N-Mesopotamia and Syria.svg|thumb|400px|എദേസ്സയും വടക്കൻ [[മെസപ്പൊട്ടാമിയ]] മേഖലയും, ക്രി. വ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ട്]]
വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറൻ മെസപ്പൊട്ടാമിയയിലെ ഒരു പുരാതന നഗരമാണ് എദേസ്സ ({{IPAc-en|ɪ|ˈ|d|ɛ|s|ə}}; {{lang-grcgr|Ἔδεσσα|എദേസ്സ}}). '''ഒറഹാ'''യെന്നും ഈ നഗരം അറിയപ്പെടുന്നു ({{lang-syc|{{Script/Strng|ܐܘܪܗܝ}}|ʾŪrhāy / ʾŌrhāy}}). യവന കാലഘട്ടത്തിൽ [[സെലൂസിഡ് സാമ്രാജ്യം|സെലൂസിഡ് സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] സ്ഥാപകനായ [[സെലൂക്കസ് നിക്കേറ്റർ]] (ക്രി. മു. 305-281) രാജാവ് സ്ഥാപിച്ചതാണീ നഗരം. പിന്നീട് ഇത് [[ഓസ്‌റോയിൻ രാജ്യം|ഓസ്‌റോയിൻ രാജ്യത്തിന്റെ]] തലസ്ഥാനമായി മാറി. റോമൻ പ്രവിശ്യയായ ഓസ്‌റോയിന്റെ തലസ്ഥാനമായി പിന്നീട് തുടർന്നു. പുരാതന കാലഘട്ടത്തിൽ, ഇത് ക്രിസ്തീയതയുടെ ഒരു പ്രധാന ദൈവശാസ്ത്രകേന്ദ്രമായും മാറി. ക്രിസ്തീയ സഭാപരമ്പര്യങ്ങളിൽ പ്രമുഖമായ [[എദേസ്സൻ സഭാപാരമ്പര്യം]] പ്രാഥമികവികാസം പ്രാപിച്ചത് ഇവിടെയാണ്. കൂടാതെ [[സുറിയാനി|സുറിയാനിഭാഷയുടെ]] പിള്ളത്തൊട്ടിലായും എദേസ്സ അറിയപ്പെടുന്നു. സുറിയാനി ഭാഷയുടെയും സാഹിത്യത്തിന്റെയും വികാസത്തിന് എദേസ്സ വഹിച്ച പങ്ക് വളരെ വലുതാണ്. ചരിത്രപരമായ [[കിഴക്കിന്റെ സഭ]] രൂപമെടുത്തതും എദേസ്സയിലാണ്. [[എദേസ്സയിലെ ദൈവശാസ്ത്രകേന്ദ്രം]] ക്രിസ്തീയചരിത്രത്തിൽ നിർണ്ണായക സ്ഥാനം വഹിക്കുന്നു. പിൽക്കാലത്ത് ഇത് [[റാഷിദീയ ഖിലാഫത്ത്|റാഷിദുൻ ഖിലാഫത്തിന്റെ]] നിയന്ത്രണത്തിൽ എത്തി. കുരിശുയുദ്ധകാലത്ത്, [[എദേസ്സ കൗണ്ടി|എദേസ്സ കൗണ്ടിയുടെ]] തലസ്ഥാനമായിരുന്നു ഈ നഗരം.
യൂഫ്രട്ടീസ് നദിയുടെ പോഷകനദികളിൽ ഒന്നായ ഖാബൂറിന്റെ പോഷകനദിയായ ഡെയ്‌സൻ നദിയുടെ ({{Lang-la|Scirtus}}; {{Lang-tr|Kara Koyun}}) തീരത്താണ് ഈ നഗരം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
