"എ.ആർ. റഹ്‌മാൻ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
(ചെ.) ചരത്തിന്റെ പേര് മാറ്റി |
|||
വരി 35:
അദ്ദേഹത്തിന്‌ ഒൻപത് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ പിതാവ് മരിക്കുകയുണ്ടായി. പിന്നീട് നിത്യജീവിതത്തിലെ വരുമാനത്തിന്‌ വേണ്ടി പിതാവിന്റെ സംഗിതോപകരണങ്ങൾ വാടകയ്ക്ക് നൽകിയാണ്‌ കുടുംബം കഴിഞ്ഞത്.<ref name="Early life">{{cite web|title=Rahman's childhood|url=http://www.hindilyrics.net/profiles/a-r-rahman.html|publisher=hindilyrics.net|accessdate=19 April 2011}}</ref> തുടർന്ന് അമ്മയായ കരീമയുടെ മേൽനോട്ടത്തിൽ വളർന്ന റഹ്‌മാൻ, <ref name="Interview with Times">{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/23791015.cms|title=A R Rahman: In tune with life|work=[[The Times of India]]|date=30 September 2002|accessdate=5 April 2011}}</ref> [[പത്മ ശേഷാദ്രി ബാല ഭവൻ|പത്മ ശേഷാദ്രി ബാല ഭവനിൽ]] പഠിക്കുന്ന സമയത്ത് വരുമാനത്തിനുവേണ്ടി ജോലി ചെയ്യേണ്ടി വരികയും ഇതിന്റെ ഫലമായി ക്ലാസ്സുകൾ നഷ്ടപ്പെടുകയും പരീക്ഷകളിൽ പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. ഇതിനെത്തുടർന്ന് സ്കൂളിലെ പ്രിൻസിപ്പാളായിരുന്ന [[രാജലക്ഷ്മി പാർത്ഥസാരഥി]], റഹ്‌മാനെയും അമ്മയെയും ശകാരിക്കുകയും പഠനകാര്യങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധിക്കണമെന്ന് പറയുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ അടുത്തവർഷം റഹ്‌മാൻ, എം.സി.എൻ എന്ന മറ്റൊരു സ്കൂളിൽ പഠനം തുടർന്നു. <ref name="Trilok2018">{{cite book|author=Krishna Trilok|title=Notes of a Dream: The Authorized Biography of A.R. Rahman|url=https://books.google.com/books?id=na5qDwAAQBAJ&pg=PT67|accessdate=7 October 2018|date=18 September 2018|publisher=Penguin Random House India Private Limited|isbn=978-93-5305-196-9|pages=67–68}}</ref> തുടർന്ന് സംഗീതത്തിലുള്ള അഭിരുചി കാരണം റഹ്‌മാന് [[മദ്രാസ് ക്രിസ്റ്റ്യൻ കോളേജ് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ|മദ്രാസ് ക്രിസ്റ്റ്യൻ കോളേജ് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂളിൽ]] അഡ്‌മിഷൻ ലഭിച്ചു. ഈ സ്കൂളിൽ വച്ച് [[ജിം സത്യ|ജിം സത്യയെപ്പോലെയുള്ള]] സഹപാഠികളോടൊപ്പം ചേർന്ന് അവിടെയുള്ള സംഗീത ബാന്റിൽ ചേരുകയുണ്ടായി. <ref name="Mathai2009">{{cite book|author=Kamini Mathai|title=A.R. Rahman: The Musical Storm|url=https://books.google.com/books?id=gfCTmjEAChIC&pg=PA39|accessdate=7 October 2018|year=2009|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-670-08371-8|page=39}}</ref> എന്നാൽ പിന്നീട് സംഗീതമേഖലയിലെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വർധിച്ചപ്പോൾ പഠനവും സംഗീതവും ഒരേപോലെ മുന്നോട്ടുകൊണ്ടുപോകാൻ കഴിയാതെ വരികയും ഒടുവിൽ പഠനം ഉപേക്ഷിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്തു. <ref>{{cite book|author=Krishna Trilok|title=Notes of a Dream: The Authorized Biography of A.R. Rahman|url=https://books.google.com/books?id=na5qDwAAQBAJ&pg=PT67|accessdate=7 October 2018|date=18 September 2018|publisher=Penguin Random House India Private Limited|isbn=978-93-5305-196-9|pages=67–}}</ref><ref>{{cite web | url=http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/6709112.cms? | title=Star-studded 175th b'day for MCC school | publisher=[[The Times of India]] | date=7 October 2010 | accessdate=7 October 2018}}</ref>
ഇക്കാലത്ത് [[ശിവമണി]], [[ജോൺ അന്തോണി]], [[രാജ]] തുടങ്ങിയ ബാല്യകാല സുഹൃത്തുക്കളോടൊപ്പം "[[റൂട്ട്സ്]]" പോലെയുള്ള സംഗീത [[ട്രൂപ്പ്|ട്രൂപ്പുകളിൽ]] കീബോർഡ് വായനക്കാരനായും ബാൻഡുകൾ സജ്ജീകരിക്കുന്നതിലും അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.<ref name="ARR bio">{{cite web|title=Biography|url=http://www.hummaa.com/music/artist/A+R+Rahman/24|publisher=hummaa.com|accessdate=20 April 2011|
[[മാസ്റ്റർ ധനരാജ്|മാസ്റ്റർ ധനരാജിന്റെ]] കീഴിലായിരുന്നു ആദ്യകാല പരിശീലനം നടത്തിയിരുന്നത്. <ref>{{cite web|title=Training under dhanraj master|url=http://www.indiaglitz.com/channels/tamil/gallery/Events/22528.html|publisher=Indiaglitz.com|accessdate=20 April 2011}}</ref><ref name="spotlight">{{cite web|title=Indian under spotlight |url=http://www.indiansinparis.com/blog/roots/420-arrahman |publisher=indiansinparis.com |accessdate=20 April 2011 |
അക്കാലത്ത് [[ഇളയരാജ|ഇളയരാജയടക്കം]] നിരവധി സംഗീതഞ്ജർ റഹ്‌മാന്റെ കുടുംബത്തിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അച്ഛന്റെ സംഗീതോപകരണങ്ങൾ വാടകയ്ക്കെടുത്തിരുന്നു. <ref name="spotlight" /> പിന്നീട് [[എം.എസ്. വിശ്വനാഥൻ|എം.എസ്. വിശ്വനാഥന്റെ]] ഓർക്കസ്ട്രയിൽ അംഗമായി. [[സാക്കിർ ഹുസൈൻ|സാക്കിർ ഹുസൈൻ]], [[കുന്നക്കുടി വൈദ്യനാഥൻ]], [[എൽ. ശങ്കർ]] എന്നിവരുടെ കൂടെയും പല സ്ഥലങ്ങളിൽ സഞ്ചരിച്ച് സംഗീതം അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശേഷം [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] [[ട്രിനിറ്റി സംഗീത കോളേജ്|ട്രിനിറ്റി സംഗീത കോളേജിൽ]] സ്കോളർഷിപ്പ് ലഭിക്കുകയും അവിടെ പാശ്ചാത്യ ക്ലാസിക്ക് സംഗീതത്തിൽ ബിരുദം നേടുകയും ചെയ്തു. <ref name="Interview with Times" />
വരി 50:
തൊട്ടടുത്ത വർഷം, റോജയിലെ ഗാനങ്ങൾക്ക് [[മികച്ച സംഗീതസംവിധായകനുള്ള ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം]] റഹ്‌മാന് ലഭിച്ചു. റോജയുടെ തമിഴ് പതിപ്പിന്റെയും [[ഹിന്ദി|ഹിന്ദിയിൽ]] ഡബ്ബ് ചെയ്ത് പുറത്തിറങ്ങിയ പതിപ്പിന്റെയും സംഗീതം വളരെയധികം പ്രശസ്തമാവുകയുണ്ടായി. [[മിന്മിനി]] ആലപിച്ച, ഈ ചലച്ചിത്രത്തിലെ [[ചിന്ന ചിന്ന ആസൈ]] എന്ന ഗാനം ഏറെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. തുടർന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയ ചലച്ചിത്രങ്ങളെല്ലാം നിരൂപകരുടെ പ്രശംസ നേടുകയും ചെയ്തു. [[മണിരത്നം]] സംവിധാനം ചെയ്ത രാഷ്ട്രീയ ചലച്ചിത്രമായ [[ബോംബെ (ചലച്ചിത്രം)|ബോംബെ]], [[പ്രഭുദേവ]] കേന്ദ്രകഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ച [[കാതലൻ]], [[തിരുടാ തിരുടാ]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ സംഗീതവും പശ്ചാത്തലസംഗീതവും വളരെ വേഗത്തിൽ പ്രശസ്തമാവുകയുണ്ടായി. കൂടാതെ തമിഴ് ചലച്ചിത്ര സംവിധായകനായ [[എസ്. ഷങ്കർ]] ആദ്യമായി സംവിധാനം ചെയ്ത [[ജെന്റിൽമാൻ]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ ഗാനങ്ങളും ശ്രദ്ധേയമായിരുന്നു. ഈ ചലച്ചിത്രത്തിലെ [[ചിക്ക് ബുക്ക് റെയിലേ]] എന്ന ഗാനം വളരെയധികം ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. <ref>{{cite news|author=Culshaw, Peter|title=Interview with AR Rahman, the composer behind the Slumdog Millionaire soundtrack|date=6 February 2009|work=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]]|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/film/4535090/Interview-with-AR-Rahman-the-composer-behind-the-Slumdog-Millionaire-soundtrack.html|accessdate=24 February 2011|location=London}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Work of the magic and other musicians|work=[[Global Rhythm]]|volume=11|issue=7–12|issn=1553-9814|oclc=50137257|year=1995|page= 11|publisher=World Marketing Inc |quote=His first assignment was to write the music for Ratman's film, Roja. Subsequent films that established AR Rahman as the genius of Tamil film music included Pudhiya Mugam with director Suresh Menon and Gentleman with Shankar|location=New York}}</ref><ref>{{Cite book|title=Continuum encyclopedia of popular music of the world|author=John Shepherd|year=2005|publisher=Continuum|location=London/New York|volume=3–7|isbn= 0-8264-6321-5|id={{ISBN|978-0-8264-6321-0}}, {{ISBN|0-8264-6322-3}}, {{ISBN|978-0-8264-6322-7}}, {{ISBN|0-8264-7436-5}}, {{ISBN|978-0-8264-7436-0}}|pages=80–81|oclc=444486924|quote=Music directors such as AR Rahman and [[Karthik Raja]] produce film scores that are more eclectic, incorporating rap, jazz, reggae, hard rock and fast dance beats ( as, for example, for Duet [1994], Kadhalan [1994] and Bombay [1995]).}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Purie|first=Aroon|title=A.R. Rahman: Music The New Wave|volume=20|issue=1–6|year=1995|page=11|work=India Today|publisher=Living Media}}</ref> സംവിധായകനായ [[പി. ഭാരതിരാജ|പി. ഭാരതിരാജയോടൊപ്പം]] [[കിഴക്കു ചീമയിലെ]], [[കറുത്തമ്മ]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ റഹ്‌മാൻ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. [[തമിഴ്നാട്|തമിഴ്‌നാട്ടിലെ]] [[ഗ്രാമം|ഗ്രാമങ്ങളിലെ]] [[നാടോടി സംഗീതം|നാടോടി സംഗീതത്തോട്]] സാമ്യമുള്ളവയായിരുന്നു ഈ ചലച്ചിത്രങ്ങൾക്കുവേണ്ടി റഹ്‌മാൻ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ഗാനങ്ങൾ. കൂടാതെ ''ഇയക്കുണർ ശിഖരം'' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന [[കെ. ബാലചന്ദർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത് പുറത്തിറങ്ങിയ [[ഡ്യുയറ്റ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലും സംഗീതസംവിധായകനായി പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>{{Cite book| title=Indian cinema : ebbs and tides| author=K. Naresh Kumar| year=1995| publisher=Har-Anand Publications|location=New Delhi|volume=26–27|isbn= 978-81-241-0344-9|page=135|oclc=33444588}}</ref><ref>{{Cite journal| title=The saxophone symposium : journal of the North American Saxophone Alliance| author=World Saxophone Congress. North American Saxophone Alliance| year=2001| publisher=North American Saxophone Alliance|location=Greenville|volume=26–27|issn= 0271-3705|pages=78–85|oclc=5190155|quote=The famous South Indian film music director AR Rahman invited [ [[Kadri Gopalnath]] ] to work on the music for a major South Indian film. Rahman, a new music director, writes music that brings a more cosmopolitan feel to Indian cinema, and he was open to ...}}</ref> 1995 - ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[ഇന്ദിര]], [[മിസ്റ്റർ റോമിയോ]], [[ലൗ ബേർഡ്സ്]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളും ഏറെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. <ref>{{Cite journal| last =Purie| first =Aroon|title= Music love birds|volume=21|issue=1–6|year=1996|page= 195|work=[[India Today]]|publisher=[[Living Media]] |quote=AR Rahman's latest offering is a heavy dose of synthesiser and percussion sprinkled with rap. "No Problem" by [[Apache Indian]] is the selling point.|issn=0254-8399|oclc=2675526|postscript =<!--None-->}}</ref><ref>{{Cite book | title=Pop Culture India!: Media, Arts and Lifestyle| last=Kasbekar|first=Asha| year=2006| publisher=ABC-CLIO| url=https://books.google.com/?id=Sv7Uk0UcdM8C&pg=PA215|isbn= 978-1-85109-636-7|page=215|quote=Songs play as important a part in South Indian films and some South Indian music directors such as A. R. Rehman and Ilyaraja have an enthusiastic national and even international following}}</ref><ref>{{Cite book | last =Chaudhuri | first =S.|title= Contemporary World Cinema: Europe, the Middle East, East Asia and South Asia|chapter=Cinema of South India and Sri Lanka|page= 149|quote=Now the South is believed to excel the North in many respects, including its colour labs, state of the art digital technology and sound processing facilities (which have improved the dubbing of Tamil and other South Indian languages into Hindi since the 1970s).}}</ref>
[[രജനീകാന്ത്]] കേന്ദ്രകഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ച [[മുത്തു]] എന്ന ചലച്ചിത്രം [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിൽ]] വളരെ വലിയ പ്രദർശനവിജയം നേടിയതോടെ എ.ആർ. റഹ്‌മാന്റെ ഗാനങ്ങൾക്ക് [[ജപ്പാൻ|ജപ്പാനിലും]] വലിയ ജനപ്രീതി ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. <ref name="muthunoborderss">{{cite web|author=Prasad, Ayappa |title=Films don't believe in borders |work=[[Screen (magazine)|Screen]] |url=http://www.screenindia.com/old/fullstory.php?content_id=5670 |year=2003 |accessdate=15 November 2008 |
1997 - ൽ [[രാജീവ് മേനോൻ]] സംവിധാനം ചെയ്ത് പുറത്തിറങ്ങിയ [[മിൻസാര കനവ്|മിൻസാര കനവു്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ ഗാനങ്ങൾക്ക് രണ്ടാമത്തെ തവണ [[മികച്ച സംഗീതസംവിധായകനുള്ള ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം|മികച്ച സംഗീതസംവിധായകനുള്ള ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരവും]] [[മികച്ച തമിഴ് സംഗീതസംവിധായകനുള്ള ഫിലിംഫെയർ പുരസ്കാരം|മികച്ച തമിഴ് സംഗീതസംവിധായകനുള്ള ഫിലിംഫെയർ പുരസ്കാരവും]] ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. ആറ് പ്രാവശ്യം തുടർച്ചയായി എ.ആർ. റഹ്‌മാന് [[ഫിലിംഫെയർ പുരസ്കാരം]] ലഭിച്ചിരുന്നു. ഇതിനെത്തുടർന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയ [[സംഗമം]], [[ഇരുവർ]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലെ ഗാനങ്ങളും ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടു. ഈ ചലച്ചിത്രങ്ങളിൽ [[കർണ്ണാടകസംഗീതം|കർണ്ണാട സംഗീതവും]], ഒപ്പം [[വീണ|വീണയും]] [[ഗിറ്റാർ|റോക്ക് ഗിറ്റാറും]] [[ജാസ്|ജാസുമായിരുന്നു]] പ്രധാനമായും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. <ref name="archat98">{{cite web | title=The A R Rahman Chat| work=[[Rediff.com|Rediff on the Net]]|publisher=Rediff| url=http://www.rediff.com/chat/rahmchat.htm| date=17 August 1998| accessdate=6 December 2008| archiveurl= https://web.archive.org/web/20081216150459/http://www.rediff.com/chat/rahmchat.htm| archivedate= 16 December 2008| deadurl= no}}</ref> 2000 - ൽ [[രാജീവ് മേനോൻ|രാജീവ് മേനോനിന്റെ]] [[കണ്ടുകൊണ്ടേൻ കണ്ടുകൊണ്ടേൻ]], [[അലൈപായുതേ (ചലച്ചിത്രം)|അലൈപായുതേ]], [[അശുതോഷ് ഗോവാരിക്കർ|അശുതോഷ് ഗോവാരിക്കറിന്റെ]] [[സ്വദേശ്]], [[രംഗ് ദേ ബസന്തി]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലെ ഗാനങ്ങളും റഹ്‌മാൻ ചിട്ടപ്പെടുത്തി. <ref>{{Cite book | title=Tamil Cinema: The Cultural Politics of India's Other Film Industry| last=Velayutham|first=Selvaraj| year=2008| page=6}}</ref> ഇന്ത്യയിലെ പ്രശസ്തരായ കവികളായ [[ജാവേദ് അക്തർ|ജാവേദ് അഖ്‌തർ]], [[ഗുൽസാർ]], [[വൈരമുത്തു]], [[വാലി]] എന്നിവരോടൊപ്പം റഹ്‌മാൻ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[മണിരത്നം]] ([[റോജാ(ചലച്ചിത്രം)|റോജ]], [[തിരുടാ തിരുടാ]], [[ബോംബെ (ചലച്ചിത്രം)|ബോംബെ]], [[ഇരുവർ]], [[ദിൽ സേ|ദിൽ സേ..]], [[അലൈപായുതേ (ചലച്ചിത്രം)|അലൈപായുതേ]], [[കണ്ണത്തിൽ മുത്തമിട്ടാൾ|കണ്ണത്തിൽ മുത്തമിട്ടാൽ]], [[ആയുത എഴുത്ത്]], [[ഗുരു (ചലച്ചിത്രം)|ഗുരു]], [[രാവണൻ (ചലച്ചിത്രം)|രാവണൻ]], [[കടൽ(ചലച്ചിത്രം) |കടൽ]], [[ഓകെ കൺമണി]], [[കാറ്റു വെളിയിടൈ]], [[ചെക്ക ചിവന്ത വാനം]]), [[എസ്. ഷങ്കർ]] ([[ജെന്റിൽമാൻ]], [[കാതലൻ]], [[ഇന്ത്യൻ (1996-ലെ ചലച്ചിത്രം)|ഇന്ത്യൻ]], [[ജീൻസ് (ചലച്ചിത്രം)|ജീൻസ്]], [[മുതൽവൻ]], [[നായക്]], [[ബോയ്സ്]], [[ശിവാജി (തമിഴ് ചലച്ചിത്രം)|ശിവാജി]], [[എന്തിരൻ]], [[ഐ (ചലച്ചിത്രം)|ഐ]], [[2.0 (ചലച്ചിത്രം)|2.0]]) എന്നിവരുടെ ചലച്ചിത്രങ്ങൾക്കുവേണ്ടി റഹ്‌മാൻ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയ ശബ്ദട്രാക്കുകൾക്ക് വലിയ ജനപ്രീതി ലഭിച്ചു. <ref>{{Cite journal | last =Ganti | first =T.|title= Bollywood: A Guidebook to Popular Hindi Cinema|page= 112|quote=Rehman became a major star with his hit music in Roja followed by hit scores for Mani Ratnam's and Shankar's films in Tamil.}}</ref>
2005 - ൽ റഹ്‌മാൻ തന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള [[പഞ്ചത്താൻ റെക്കോർഡ് ഇൻ]] സ്റ്റുഡിയോ വിപുലീകരിച്ച് [[എ.എം. സ്റ്റുഡിയോസ്]] എന്ന പേരിൽ [[ചെന്നൈ|ചെന്നൈയിലെ]] [[കോടമ്പാക്കം|കോടമ്പാക്കത്ത്]] പുതിയ സ്റ്റുഡിയോ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] തന്നെ പ്രശസ്തമായ സ്റ്റുഡിയോകളിലൊന്നാണ് ഇത്. <ref name="Rahmanammix">{{cite web| lcoauthors= | title= Film Composer A.R. Rahman Selects Bag End Bass Speakers| work= [[Mix (magazine)|Mix]]| url= http://mixonline.com/news/headline/bag-end-arrahman-060706/| date= 7 June 2006| accessdate= 18 November 2008| archiveurl= https://web.archive.org/web/20081216141733/http://mixonline.com/news/headline/bag-end-arrahman-060706/| archivedate= 16 December 2008| deadurl= yes| df= dmy-all}}</ref><ref>{{Cite news
| last =Omkar | first =Ashanti|title= Interview with A. R. Rahman|date=March 2008|issue=1|volume=1|periodical=[[The Score Magazine]]|location=Chennai| postscript =<!--None-->}}</ref> തൊട്ടടുത്ത വർഷം സ്വന്തം ഉടമസ്ഥതയിൽ [[കെഎം മ്യൂസിക്]] എന്ന പേരിലുള്ള [[മ്യൂസിക് ലേബൽ|മ്യൂസിക് ലേബലും]] റഹ്‌മാൻ സൃഷ്ടിക്കുകയുണ്ടായി. <ref>{{Cite news | last =Maria Verghis | first =Shana|title= A R Rahman Interview| newspaper=[[The Pioneer (Indian newspaper)|The Pioneer]] | publication-place=New Delhi| date=11 August 2006| url=http://smaramra.blogspot.com/2006/08/r-rahman-interview.html| postscript =<!--None-->}}</ref> [[സില്ലുനു ഒരു കാതൽ]] എന്ന ചലച്ചിത്രമായിരുന്നു ഈ ലേബലിനു കീഴിൽ ആദ്യമായി പുറത്തിറങ്ങിയത്. <ref>{{Cite news|url=http://www.tamilguardian.com/tg310/p7.pdf |work=[[Tamil Guardian]] |title=Cine Scope |date=19 October 2005 |page=7 |
<!--None-->}}</ref>
2009 - ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[കപ്പിൾസ് റീട്രീറ്റ്]] ആയിരുന്നു റഹ്‌മാൻ സംഗീതസംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ച ആദ്യത്തെ ഹോളിവുഡ് ചലച്ചിത്രം. മികച്ച സംഗീതത്തിനുള്ള [[ബി.എം.ഐ ലണ്ടൻ പുരസ്കാരം]] ഈ ചലച്ചിത്രത്തിന് ലഭിച്ചു. <ref name="Broadcast Music Inc">{{cite web|url=http://www.bmi.com/photos/entry/549749|title=A.R. Rahman Picks Up BMI Film Award in London|publisher=Broadcast Music Inc.|date=2 November 2010}}</ref> 2008 - ൽ റഹ്‌മാൻ സംഗീതസംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ച [[സ്ലംഡോഗ് മില്യണയർ]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിന് [[ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരം|ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരവും]] ഈ ചലച്ചിത്രത്തിലെ [[ജയ് ഹോ |ജയ് ഹോ]], [[ഓ സായാ]] എന്നീ ഗാനങ്ങൾക്ക് രണ്ട് [[ഓസ്കാർ പുരസ്കാരം|ഓസ്കാർ പുരസ്കാരങ്ങൾ]] ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ ശബ്ദട്രാക്ക് അന്താരാഷ്ട്രതലത്തിൽ ഏറെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. കൂടാതെ ഇതേ വർഷം [[ജോധാ അക്ബറിലെ]] ഗാനങ്ങൾക്ക് മികച്ച സംഗീതസംവിധായകനുള്ള [[ഐഫ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം|ഐഫ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരവും]] റഹ്‌മാന് ലഭിച്ചു.
2010 - ൽ [[ഗൗതം മേനോൻ]] സംവിധാനം ചെയ്ത പ്രണയചലച്ചിത്രമായ [[വിണ്ണൈത്താണ്ടി വരുവായാ]], [[എസ്. ഷങ്കർ]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[ശാസ്ത്രകഥ|ശാസ്ത്രകഥാ]] ചലച്ചിത്രമായ [[എന്തിരൻ]], [[ഡാനി ബോയൽ|ഡാനി ബോയിൽ]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[127 അവേഴ്സ്]], [[ഇംതിയാസ് അലി]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[റോക്ക്സ്റ്റാർ]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ സംഗീതസംവിധായകനായി റഹ്‌മാൻ പ്രവർത്തിക്കുകയുണ്ടായി. <ref name="Rockstar's rocking on">{{cite news|title=Rockstar's rocking on|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-10-09/news-interviews/30258301_1_rockstar-imtiaz-ali-ranbir-kapoor|accessdate=9 October 2011|newspaper=The Times of India|date=9 November 2011}}</ref> 2012 - ൽ [[ഏക് ദീവാനാ ഥാ]], [[പീപ്പിൾ ലൈക്ക് അസ്]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലെ ഗാനങ്ങളും റഹ്‌മാൻ ചിട്ടപ്പെടുത്തി. <ref>{{cite web |url=http://blogs.indiewire.com/theplaylist/people-like-us-soundtrack-features-a-score-by-a-r-rahman-a-liz-phair-song-20120514 |title='People Like Us' Soundtrack Features A New Liz Phair Song Penned For The Film + Poster & New Photo |work=[[indieWIRE]] |date=14 May 2012 |accessdate=17 May 2012}}</ref> കൂടാതെ [[യാഷ് ചോപ്ര|യാഷ് ചോപ്രയോടൊപ്പം]] ചേർന്ന് [[ജബ് തക് ബേ ജാൻ]] എന്ന ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും പ്രവർത്തിക്കുകയുണ്ടായി. <ref>{{cite news|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-05-17/news-and-interviews/29551943_1_yash-chopra-yashji-music |title=Yash Chopra signs Rahman|work=[[Times of India]]|author=Kunal M Shah|date=17 May 2011|accessdate=11 October 2012}}</ref> ഈ ശബ്ദട്രാക്കുകൾക്കെല്ലാം അനുകൂലമായ പ്രതികരണങ്ങളായിരുന്നു ലഭിച്ചത്. <ref>{{cite web | url=http://www.bollywoodhungama.com/moviemicro/musiccriticreview/id/548942 | title=Jab Tak Hai Jaan Music Review|author=Joginder Tuteja| accessdate=10 October 2012}}</ref> 2012 - ന്റെ അവസാനത്തിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[മണിരത്നം]] ചലച്ചിത്രമായ [[കടൽ (ചലച്ചിത്രം)|കടൽ]], നിരൂപക പ്രശംസ നേടുകയും ഐട്യൂൺസിന്റെ റാങ്കിങ്ങിൽ ഒന്നാമതെത്തുകയും ചെയ്തു. <ref>{{cite web |url=http://www.123telugu.com/mnews/kadals-audio-takes-pole-position-on-itunes.html|title=Kadal's audio takes pole position on iTunes|work= 123Telugu |accessdate=19 December 2012}}</ref> 2013 - ൽ [[മരിയാൻ]], [[രാഞ്ജനാ]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും റഹ്‌മാൻ പ്രവർത്തിക്കുകയുണ്ടായി. ഈ രണ്ട് ചലച്ചിത്രങ്ങളിലും [[ധനുഷ്]] ആയിരുന്നു കേന്ദ്ര കഥാപാത്രങ്ങളെ അവതരിപ്പിച്ചിരുന്നത്. <ref name="59th Idea Filmfare Awards Nominations">{{cite web|title=59th Idea Filmfare Awards Nominations|date=14 January 2014|url=http://www.filmfare.com/news/59th-idea-filmfare-awards-nominations-5138.html}}</ref><ref name="GIMA">{{cite web|title=FILM MUSIC NOMINEES |date=18 January 2014 |url=http://www.gima.co.in/2014_film_nominees.php |
2014 - ൽ വിവിധ ഭാഷകളിലായി ആകെ 12 ചലച്ചിത്രങ്ങൾക്ക് റഹ്‌മാൻ ചലച്ചിത്രസംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ചു. <ref>{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/music/2014-has-been-a-busy-year-for-me-AR-Rahman/articleshow/45689576.cms|title= 2014 has been a busy year for me: AR Rahman|publisher=The Times of India|date=31 December 2014}}</ref> [[ഇംതിയാസ് അലി]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[ഹൈവേ]] എന്ന ചലച്ചിത്രമായിരുന്നു 2014 - ൽ ആദ്യം പുറത്തിറങ്ങിയത്. തുടർന്ന് [[സൗന്ദര്യ രജനികാന്ത്|സൗന്ദര്യ രജനീകാന്ത്]] സംവിധാനം ചെയ്ത് [[രജനീകാന്ത്]] കേന്ദ്രകഥാപാത്രത്തെ അവതരിപ്പിച്ച [[കോച്ചഡൈയാൻ]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ ഗാനങ്ങളും ഏറെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടു. ആ വർഷത്തെ [[അക്കാദമി പുരസ്കാരം|അക്കാദമി പുരസ്കാരത്തിനുള്ള]] ആദ്യ പട്ടികയിൽ ഈ ചലച്ചിത്രം ഇടംനേടിയിരുന്നു. <ref>{{cite web|url=http://www.moviecrow.com/News/6713/ar-rahman-in-the-nomination-list-of-oscar-2014|title='AR Rahman's Kochadaiyaan in the nomination list of OSCAR'|publisher=moviecrow|date=13 December 2014}}</ref> തുടർന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയ [[മില്യൺ ഡോളർ ആം]], [[ദ ഹൺഡ്രഡ് ഫുട്ട് ജേണി]] എന്നീ ചലച്ചിത്രങ്ങളും [[ഓസ്കാർ പുരസ്കാരം|ഓസ്കാർ പുരസ്കാരത്തിന്]] നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നു.
വരി 77:
===അവതരണങ്ങളും മറ്റ് പ്രവർത്തനങ്ങളും===
[[File:Nobel Peace Prize Concert 2010 A.R. Rahman IMG 7174.jpg|thumb|right|alt=Male singer with female singers and dancers|Rahman at the 2010 [[Nobel Peace Prize Concert]]|250x250px]]
[[ചലച്ചിത്രം|ചലച്ചിത്രങ്ങൾ]] കൂടാതെയുള്ള [[ആൽബം|ആൽബങ്ങളിലും]] മറ്റ് പദ്ധതികളിലും എ.ആർ. റഹ്‌മാൻ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ]] [[സ്വാതന്ത്ര്യദിനം (ഇന്ത്യ)|അൻപതാമത് വാർഷികത്തോടനുബന്ധിച്ച്]] 1997 - ൽ പുറത്തിറക്കിയ [[വന്ദേ മാതരം (ആൽബം)|വന്ദേ മാതരം]] എന്ന ആൽബം,<ref>{{cite web|url=http://www.india-today.com/itoday/01091997/vande.html|title=A Song for India|work=India Today|date=1 September 1997|accessdate=5 April 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/19990302025128/http://www.india-today.com/itoday/01091997/vande.html|archive-date=2 March 1999|
1999 - ൽ പ്രശസ്ത നൃത്തസംവിധായകരായ [[ശോഭന]], [[പ്രഭുദേവ]] എന്നിവരോടൊപ്പവും ഒരു തമിഴ് നൃത്തസംഘത്തോടൊപ്പവും ചേർന്ന് [[ജർമ്മനി|ജർമ്മനിയിലെ]] [[മ്യൂണിച്ച്|മ്യൂണിച്ചിൽ]] വച്ചു നടന്ന [[മൈക്കൽ ജാക്സൺ ആന്റ് ഫ്രണ്ട്സ്]] എന്ന പേരിലുള്ള സംഗീത പരിപാടിയിൽ റഹ്‌മാൻ പങ്കെടുക്കുകയുണ്ടായി. <ref>{{Cite news|author=Nydia Dias|work=The Times of India|title=A R Rahman joins hands with Michael Jackson|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2001-08-17/mumbai/27247947_1_r-rahman-michael-jackson-mj|date=17 August 2001|accessdate=5 April 2011}}</ref> 2002 - ൽ തന്റെ ആദ്യത്തെ സ്റ്റേജ് പ്രൊഡക്ഷനായിരുന്ന [[ബോംബെ ഡ്രീംസ്|ബോംബെ ഡ്രീംസിനു]] വേണ്ടി റഹ്‌മാൻ ഗാനങ്ങൾ ചിട്ടപ്പെടുത്തുകയുണ്ടായി. [[ആൻഡ്രൂ ലോയ്ഡ് വെബ്ബർ|ആൻഡ്രൂ ലോയ്ഡ് വെബ്ബറിന്റെ]] നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു ഇത് തയ്യാറാക്കപ്പെട്ടത്. <ref>{{Cite news|author=Madhur Tankha |work=The Hindu|title=Rahman to talk about his Bombay Dreams|url=http://www.hindu.com/2007/08/24/stories/2007082460621100.htm|date=24 August 2007|accessdate=5 April 2011|location=Chennai, India}}</ref> [[ഫിന്നിഷ് ഭാഷ|ഫിന്നിഷ്]] [[നാടോടി സംഗീതം|നാടോടി സംഗീത]] ബാന്റായ "''Värttinä''" യോടൊപ്പം ദ ലോർഡ് ഓഫ് ദ റിങ്സ് എന്ന [[ടോറന്റോ]] പ്രൊഡക്ഷനുവേണ്ടി പ്രവർത്തിക്കുകയുണ്ടായി. <ref name="lotrrahmanc">{{cite web| title= A. R. Rahman| author= Iyer, Vijay| publisher= lotr.com| url= http://www.lotr.com/cast_creative/creative_bio_03.php| accessdate= 15 November 2008| archiveurl= https://web.archive.org/web/20081025124725/http://www.lotr.com/cast_creative/creative_bio_03.php| archivedate= 25 October 2008| deadurl= yes| df= dmy-all}}</ref> തുടർന്ന് 2004 - ൽ വനേസാ മേയുടെ കോറിയോഗ്രാഫി എന്ന പേരിലുള്ള നൃത്ത ആൽബത്തിനുവേണ്ടി "രാഗാസ് ഡാൻസ്" എന്ന ഗാനം ചിട്ടപ്പെടുത്തുകയുണ്ടായി. വനേസാ മേയും റോയൽ ഫിൽഹാർമണിക് ഓർക്കസ്ട്രയും ചേർന്നാണ് ആൽബത്തിൽ ഈ ഗാനം അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുള്ളത്. <ref>{{Cite news|work=The Hindu|title=Mae goes the raga way|url=http://www.hindu.com/mp/2004/11/20/stories/2004112001930200.htm|date=20 November 2004|accessdate=5 April 2011|location=Chennai, India}}</ref>
[[File:A. R. Rahman at Sufi Concert in Dubai.jpg|alt=Singer and guitarist in front of effects smoke|left|thumb|A. R. Rahman at Sufi Concert in Dubai]]
2004 വരെ സിംഗപ്പൂർ, ഓസ്ട്രേലിയ, മലേഷ്യ, ദുബായ്, യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം, അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ, കാനഡ, ഇന്ത്യ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിൽ വിവിധ പ്രദേശങ്ങളിൽ റഹ്‌മാൻ ധാരാളം സംഗീത പരിപാടികൾ അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. <ref name="lotrrahmanc"/><ref>{{Cite news|author=Chander, Bhuvana |work=[[Tamil Guardian]] |title=Tamil Cinema |url=http://www.tamilguardian.com/tg321/p15.pdf |date=19 April 2006 |page=15 |accessdate=24 October 2010 |
2010 - ലെ ഹെയ്തി ഭൂചലനത്തിന്റെ ദുരിത്വാശ്വാസ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുവേണ്ടി നടത്തിയ "വീ ആർ ദ വേൾഡ് 25 ഫോർ ഹെയ്തി" എന്ന സംഗീത പരിപാടിയിൽ പങ്കെടുത്ത 70 കലാകാരന്മാരിൽ ഒരാളായിരുന്നു റഹ്‌മാൻ. <ref>{{cite web|title=Rahman part of historic remake of We are the World|work=[[The Indian Express]]|date=4 February 2010|accessdate=5 April 2011|url=http://www.indianexpress.com/news/rahman-part-of-historic-remake-of-we-are-th/575626/}}</ref> 2010 - ൽ ഗുജറാത്ത് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ രൂപീകരണത്തിന്റെ അൻപതാം വാർഷികാഘോഷത്തിനുവേണ്ടി ജയ് ജയ് ഗർവി ഗുജറാത്ത് എന്ന ഗാനം എ.ആർ. റഹ്‌മാൻ ചിട്ടപ്പെടുത്തിയതാണ്. <ref>{{Cite news|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-05-02/ahmedabad/28319573_1_parsis-garba-kite-festival |title=Gujarat turns 50 in style |work=The Times of India |date=2 May 2010 |accessdate=23 August 2010}}</ref> 2010 - ൽ തന്നെ ലോക തമിഴ് കോൺഫറൻസിന്റെ ഭാഗമായി "സെമ്മൊഴിയാന തമിഴ് മൊഴിയാം" എന്ന ഗാനവും റഹ്‌മാൻ ചിട്ടപ്പെടുത്തുകയുണ്ടായി. <ref>{{cite news|author= Ramya Kannan |title=I initially wondered how I was going to do it: A.R. Rahman |work=The Hindu|date=16 May 2010|accessdate=5 April 2011|url=http://www.hindu.com/2010/05/16/stories/2010051663121500.htm |location=Chennai, India}}</ref> തമിഴ്നാടിന്റെ മുൻ മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്ന എം. കരുണാനിധിയായിരുന്നു ഈ ഗാനത്തിന്റെ വരികൾ രചിച്ചത്. കൂടാതെ 2010 - ലെ കോമൺവെൽത്ത് ഗെയിംസിന്റെ തീം സോങ്ങ് ആയിരുന്ന ജിയോ ഉതോ ബഡോ ജീതോ എന്ന ഗാനവും റഹ്‌മാൻ ചിട്ടപ്പെടുത്തി. <ref>{{cite web|author= Lasyapriya Sundaram|title=Rahman's CWG theme song finally released |publisher=[[CNN-IBN|IBN Live]]|date=28 August 2010|accessdate=5 April 2011|url=http://ibnlive.in.com/news/rahmans-cwg-theme-song-finally-released/129800-3.html}}</ref> 2010 ജൂൺ 11 -ന് ന്യൂയോർക്കിലെ നസാവു കൊളീസിയത്തിൽ വച്ച് റഹ്‌മാൻ തന്റെ ആദ്യത്തെ ലോക പര്യടനം ആരംഭിക്കുകയുണ്ടായി. ലോകത്താകെ 16 നഗരങ്ങളിലാണ് ഈ പര്യടനത്തിന്റെ ഭാഗമായി റഹ്‌മാൻ സംഗീത പരിപാടികൾ അവതരിപ്പിച്ചത്. <ref>{{cite web|url=http://www.arrahmanlive.com/concert/abouttour.html |title=A.R. Rahman Jai Ho Concert: The Journey Home World Tour|work=A. R. Rahman Official Website| accessdate=30 November 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100605033832/http://www.arrahmanlive.com/concert/abouttour.html|archivedate=5 June 2010}}</ref>
വരി 116:
==വ്യക്തി ജീവിതം==
[[File:A R Rahman,Saira Banu From The Audio release of 'Enthiran - The Robot'.jpg|thumb|right|150px|alt=Man in grey jacket and woman in sari|Rahman and his wife, Saira Banu, at the 2010 soundtrack release of ''[[Enthiran]]'' in [[Kuala Lumpur]]]]
1995 - ൽ എ.ആർ. റഹ്‌മാൻ സൈറ ബാനുവിനെ വിവാഹം ചെയ്തു. ഇവർക്ക് മൂന്ന് മക്കളുണ്ട്: ഖദീജ റഹ്‌മാൻ, റഹിമ റഹ്‌മാൻ, അമീൻ എന്നിവർ. <ref>{{cite journal|title=I miss him terribly when he's away|work=[[Hindustan Times]]|date=28 October 2007}}</ref> കപ്പിൾസ് റിട്രീറ്റ് എന്ന ശബ്ദട്രാക്കിലെ നാനാ എന്ന ഗാനവും 2.0 എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ പുല്ലിനങ്കാൽ എന്ന ഗാനവും അമീൻ ആലപിച്ചതാണ്. കൂടാതെ എന്തിരൻ എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ പുതിയ മനിതാ എന്ന ഗാനത്തിൽ ഖദീജയും പാടിയിട്ടുണ്ട്. <ref>{{cite news|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-29/news-interviews/28179132_1_ar-rahman-couples-retreat-playback-singer|title=AR Rahman's son sings for Hollywood|author=Vickey Lalwani|work=Times of India|location=India|publisher=The Times Group|accessdate=29 July 2010|date=29 July 2009}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.indiaglitz.com/channels/telugu/article/58995.html|title=A R Rahman's daughter sings song in Yanthram|work=Indiaglitz|accessdate=29 July 2010| archiveurl= https://web.archive.org/web/20100730042144/http://www.indiaglitz.com/channels/telugu/article/58995.html| archivedate= 30 July 2010| deadurl= no}}</ref> തമിഴ് ചലച്ചിത്രനടനും സംഗീതസംവിധായകനുമായ ജി.വി. പ്രകാശ് കുമാറിന്റെ അമ്മാവനാണ് എ.ആർ. റഹ്‌മാൻ. റഹ്‌മാന്റെ സഹോദരി എ.ആർ. റെയ്‌ഹാനയുടെ മകനാണ് പ്രകാശ് കുമാർ. <ref>{{cite web|author=Kamala Bhatt |url=http://www.ndtv.com/convergence/ndtv/Ndtv-Show-Special-story.aspx?ID=5&storyid=NEWEN20090084532 |title=I knew Rahman would go international: Reihana |publisher=[[NDTV]] |accessdate=5 April 2011 |
ഹിന്ദുമത വിശ്വാസിയായിരുന്ന റഹ്‌മാൻ, 23 - വയസ്സുള്ള സമയത്ത് ഇസ്ലാം മതം സ്വീകരിച്ചു. പിതാവായ ആർ.കെ. ശേഖറിന്റെ മരണത്തിനുശേഷം റഹ്‌മാനും കുടുംബവും ധാരാളം ബുദ്ധിമുട്ടിയിരുന്നു. ഈ സമയത്ത് തന്നെയും അമ്മയെയും പിന്നീട് കുടുംബത്തെയും ഒരുപാട് സ്വാധീനിക്കുകയുണ്ടായെന്ന് റഹ്‌മാൻ പിന്നീട് അഭിപ്രായപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. <ref name=dwan /><ref name=talkasia>{{Cite video|url=https://www.youtube.com/watch?v=WEaMVY-TnvQ|title=AR Rahman talks about his Conversion to Islam|publisher=[[YouTube]]|accessdate=5 April 2011|location=Chennai}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/A-R-Rahman-In-tune-with-life/articleshow/23791015.cms|title=Interview with Rahman|work=Times of India|accessdate=23 August 2010}}</ref> 81-ാം അക്കാദമി പുരസ്കാരദാന ചടങ്ങിൽ റഹ്‌മാൻ തന്റെ അമ്മയെ കുറിച്ചു പറയുകയുണ്ടായി. <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/India-celebrates-iSlumdog-Millionairei-Oscars/article16339964.ece|title=India celebrates Slumdog Millionaire Oscars|work=The Hindu|date=24 February 2009|accessdate=29 November 2016 |location=Chennai}}</ref> തന്റെ പ്രസംഗങ്ങളുടെ ആരംഭത്തിൽ "എല്ലാ പുഗഴും ഇരൈവനുക്കേ" എന്ന് റഹ്‌മാൻ പറയാറുണ്ട്. "എല്ലാ വാഴ്ത്തലുകളും ദൈവത്തിന്" എന്നാണ് ഈ വാക്യത്തിന് തമിഴിലുള്ള അർത്ഥം. ഖുർആനിൽ നിന്നു് തർജ്ജമ ചെയ്യപ്പെട്ടതാണ് ഈ വാക്യം. <ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2009/02/24/stories/2009022460281200.htm|title=Front Page: Great composer, greater human feted|work=The Hindu|date=24 February 2009|accessdate=23 August 2010|location=Chennai}}</ref>
==മറ്റ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ==
പലതരം ചാരിറ്റബിൾ പ്രവർത്തനങ്ങളിലും റഹ്‌മാൻ ഏർപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. 2004 - ൽ [[ലോകാരോഗ്യസംഘടന|ലോകാരോഗ്യസംഘടനയുടെ]] പദ്ധതിയായിരുന്ന സ്റ്റോപ്പ് ടി.ബി പാർട്ണർഷിപ്പ് എന്ന പദ്ധതിയുടെ ആഗോള അംബാസിഡറായി നിയമിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. <ref name="lotrrahmanc" /> [[സേവ് ദ ചിൽഡ്രൻ ഇന്ത്യ]] എന്ന പദ്ധതിയുമായി റഹ്‌മാൻ സഹകരിക്കുകയും [[യൂസഫ് ഇസ്ലാം|യൂസഫ് ഇസ്ലാമിനോടൊപ്പം]] ചേർന്ന് കീബോർഡ് വാദകനായ [[മാഗ്നെ ഫറുഹോൾമെൻ]], [[ട്രാവിസ് ഡ്രമ്മർ]] [[നീൽ പ്രിംറോസ്]] എന്നിവരെക്കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് [[ഇന്ത്യൻ ഓഷ്യൻ (ഗാനം)|ഇന്ത്യൻ ഓഷ്യൻ]] എന്ന പേരിൽ ഒരു ഗാനം പുറത്തിറക്കുകയുണ്ടായി. ഈ ഗാനത്തിൽ നിന്നും ലഭിച്ച വരുമാനം മുഴുവനും 2004 - ൽ ഇന്ത്യയിലുണ്ടായ [[2004-ലെ ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രഭൂകമ്പവും സുനാമിയും|സുനാമിയിൽ]] ബാധിക്കപ്പെട്ട് അനാഥരായവർക്ക് ലഭിച്ചു. <ref>{{cite web|url=http://www.billboard.com/articles/news/56622/the-billboard-qa-yusuf-islam|title=The Billboard Q and A: Yusuf Islam|last=Williamson|first=Nigel|date=17 November 2006|series=Interview with Yusuf Islam; Return to Music|work=[[Billboard (magazine)|Billboard]]|accessdate=5 April 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130414034908/http://www.billboard.com/articles/news/56622/the-billboard-qa-yusuf-islam |archivedate=14 April 2013 }}</ref> [[ഡോൺ ഏഷ്യൻ]], [[മുഖ്തർ സഹോട്ട]] എന്നിവർ ചേർന്ന് ആലപിച്ച "വീ കാൻ മേക്ക് ഇറ്റ് ബെറ്റർ" എന്ന സിംഗിളിന്റെ നിർമ്മാതാവും റഹ്‌മാനായിരുന്നു. <ref>{{Cite web|url=http://www.hollywoodbowl.com/philpedia/ar-rahman|title=A.R. Rahman {{!}} Hollywood Bowl|website=www.hollywoodbowl.com|access-date=4 August 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160904235904/http://www.hollywoodbowl.com/philpedia/ar-rahman|archive-date=4 September 2016|
2008 - ൽ റഹ്‌മാനും പ്രമുഖ ഉപകരണസംഗീതജ്ഞനുമായ [[ശിവമണി|ശിവമണിയും]] ചേർന്ന് ഫ്രീ ഹഗ്സ് ക്യാംപെയിനിൽ നിന്ന് പ്രചോദനമുൾക്കൊണ്ട് "ജിയാ സേ ജിയാ" എന്ന പേരിലുള്ള ഗാനം ചിട്ടപ്പെടുത്തുകയുണ്ടായി. ഈ ഗാനത്തിന്റെ വീഡിയോ രംഗങ്ങൾ ഇന്ത്യയിലെ ഏതാനും നഗരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ദൃശ്യങ്ങളായിരുന്നു. <ref>{{cite web|title=Rahman advocates free hugs for peace|work=[[Daily News and Analysis]]|url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report_rahman-advocates-free-hugs-for-peace_1214284|date=15 December 2008| accessdate=5 April 2011}}</ref>
വരി 130:
{{main|എ.ആർ. റഹ്‌മാന് ലഭിച്ച പുരസ്കാരങ്ങൾ}}
[[സംഗീതം|സംഗീതസംവിധാനത്തിനും]] പശ്ചാത്തലസംഗീതത്തിനുമായി ആറ് പ്രാവശ്യം [[ദേശീയ ചലച്ചിത്രപുരസ്കാരം|ദേശീയ ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരവും]] ആറ് പ്രാവശ്യം [[തമിഴ്നാട് സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരം|തമിഴ്നാട് സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര പുരസ്കാരവും]] റഹ്‌മാന് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ 15 [[ഫിലിംഫെയർ പുരസ്കാരം|ഫിലിംഫെയർ പുരസ്കാരങ്ങളും]] 16 [[ഫിലിംഫെയർ പുരസ്കാരം സൗത്ത്|ഫിലിംഫെയർ സൗത്ത് പുരസ്കാരങ്ങളും]] ലഭിച്ചു. <ref name="Turns 44">{{cite web|url=http://www.timesnow.tv/articleshow/4335762.cms|title=The golden boy of Indian music A R Rahman turns 44|work=[[The Times of India]]|publisher=Times Now|date=6 January 2010|access-date=5 April 2011|archive-url=https://web.archive.org/web/20140924045000/http://www.timesnow.tv/articleshow/4335762.cms|archive-date=24 September 2014|
2006 - ൽ [[ലോകം|ആഗോള തലത്തിൽ]] സംഗീതത്തിനു നൽകിയ സംഭാവനകൾ പരിഗണിച്ചുകൊണ്ട് [[സ്റ്റാൻഫോർഡ് സർവകലാശാല]] പുരസ്കാരം നൽകി റഹ്മാനെ ആദരിക്കുകയുണ്ടായി. <ref name="arstan06">{{cite web|author=Prakash, B.S.|title=Stanford University honours A R Rahman|work=Rediff.com|url=http://www.rediff.com/news/2006/jul/06bsp.htm|date=6 July 2006|accessdate=16 December 2008| archiveurl= https://web.archive.org/web/20081207032524/http://www.rediff.com/news/2006/jul/06bsp.htm| archivedate=7 December 2008|deadurl=no}}</ref> "സംഗീതത്തിനു നൽകിയ സംഭാവനകൾ പരിഗണിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ഇന്ത്യൻ ഓഫ് ദി ഇയർ" എന്ന പേരിൽ അതേ വർഷം [[ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റെക്കോർഡ്സ്|ലിംക ബുക്ക് ഓഫ് റെക്കോർഡ്സിൽ]] ഇടംനേടി. <ref>{{cite web|url=http://www.radioandmusic.com/content/editorial/news/limca-book-records-felicitates-ar-rahman|title=Limca Book of records felicitates A.R. Rahman|publisher=Radioandmusic.com|accessdate=5 April 2011}}</ref> 2008 - ൽ [[റോട്ടറി ക്ലബ്ബ് ഓഫ് മദ്രാസ്|റോട്ടറി ക്ലബ്ബ് ഓഫ് മദ്രാസിൽ]] നിന്നും ലൈഫ്ടൈം അച്ചീവ്മെന്റ് പുരസ്കാരം എ.ആർ. റഹ്‌മാൻ സ്വീകരിച്ചു. <ref>{{cite web|url=http://www.indiaglitz.com/channels/tamil/gallery/events/15580.html|title=A R Rahman Honored|publisher=Indiaglitz|date=4 June 2008|accessdate=5 April 2011}}</ref> 2009 - ൽ [[സ്ലംഡോഗ് മില്യണയർ]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ സംഗീത സംവിധാനത്തിന് റഹ്‌മാന്, [[ബ്രോഡകാസ്റ്റ് ഫിലിം ക്രിട്ടിക്സ് അസോസിയേഷൻ പുരസ്കാരം]], ഒറിജിനൽ സ്കോറിനുള്ള [[ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരം]], <ref name="globes">{{cite web|title=66th Annual Golden Globe Awards|work=IMDb|url=https://www.imdb.com/features/rto/2009/globes|accessdate=12 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081214041722/http://www.imdb.com/features/rto/2009/globes|archivedate=14 December 2008|deadurl=no}}</ref> മികച്ച ചലച്ചിത്ര സംഗീതത്തിനുള്ള [[ബാഫ്റ്റ പുരസ്കാരം]], 81-ാമത് [[അക്കാദമി പുരസ്കാരം|അക്കാദമി പുരസ്കാരങ്ങളിൽ]] രണ്ട് അക്കാദമി പുരസ്കാരങ്ങൾ (മികച്ച ഒറിജിനൽ സ്കോറിനും മികച്ച ഒറിജിനൽ സ്കോറിനും ([[ഗുൽസാർ|ഗുൽസാറിനൊപ്പം]])) എന്നിവ ലഭിക്കുകയുണ്ടായി.
[[അലിഗഢ് മുസ്ലിം സർവകലാശാല]], [[മിഡിൽസെക്സ് സർവകലാശാല]],<ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/More-laurels-for-Rahman/article15927903.ece|title=More laurels for Rahman|date=2 April 2009|work=The Hindu|accessdate=29 November 2016|location=Chennai}}</ref><ref>{{Cite news|title=Rahman to be conferred honorary doctorate by AMU |url=http://www.hindu.com/thehindu/holnus/009200905261962.htm |work=The Hindu |date=26 May 2009 |accessdate=26 May 2009 |location=Chennai, India |
2011 - ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ [[127 അവേഴ്സ്]] എന്ന ചലച്ചിത്രത്തിലെ പ്രവർത്തനത്തിന് [[ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരം|ഗോൾഡൻ ഗ്ലോബ് പുരസ്കാരവും]], [[ബാഫ്റ്റ പുരസ്കാരം|ബാഫ്റ്റ പുരസ്കാരവും]], രണ്ട് [[അക്കാദമി പുരസ്കാരം|അക്കാദമി പുരസ്കാരങ്ങൾക്കായുള്ള]] നാമനിർദ്ദേശങ്ങളും (മികച്ച ഒറിജിനൽ സ്കോറിനും മികച്ച ഒറിജിനൽ ഗാനത്തിനും) ലഭിക്കുകയുണ്ടായി. <ref>{{Cite news|url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report_127-hours-gets-ar-rahman-2-oscar-nominations_1499034|title=127 Hours gets AR Rahman 2 Oscar nominations|work=Daily News and Analysis|location=India|date=25 January 2011|accessdate=25 January 2011}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.hindustantimes.com/Rahman-gets-BAFTA-nomination-for-127-Hours/Article1-651823.aspx |title=Rahman gets BAFTA nomination for 127 Hours |publisher=[[Indo-Asian News Service]] |work=Hindustan Times |location=India |date=18 January 2011 |accessdate=18 January 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110119101911/http://www.hindustantimes.com/Rahman-gets-BAFTA-nomination-for-127-Hours/Article1-651823.aspx |archivedate=19 January 2011 |
2014 ഒക്ടോബർ 24 - ന് [[ബെർക്ക്ലീ സംഗീത കോളേജ്]] ഓണററി ഡോക്ടറേറ്റ് നൽകി റഹ്മാനെ ആദരിക്കുകയുണ്ടായി. ഈ പരിപാടിയിൽ വച്ച് വിവിധ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള സംഗീത വിദ്യാർത്ഥികൾ റഹ്‌മാന് ആദരവർപ്പിച്ചുകൊണ്ട് സംഗീതപരിപാടിയും സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഈ പുരസ്കാരം സ്വീകരിച്ചതിനുശേഷം, [[റോജാ(ചലച്ചിത്രം)|റോജയുടെ]] സംഗീതസംവിധാനം നിർവ്വഹിക്കാനുള്ള അവസരം ലഭിച്ചില്ലായിരുന്നുവെങ്കിൽ ബെർക്ക്ലീ കോളേജിൽ പഠിക്കാൻ പോകണമെന്നായിരുന്നു തന്റെ ആഗ്രഹമെന്ന് റഹ്‌മാൻ പറയുകയുണ്ടായി.<ref>{{cite web|last1=Hirsch|first1=Mark|title=With Berklee Honorary Degree, A.R. Rahman Comes Full Circle|url=https://www.bostonglobe.com/arts/music/2014/10/25/with-berklee-honorary-degree-rahman-comes-full-circle/hjGu55LAXAv1GDpgyvMelI/story.html|website=bostonglobe.com|publisher=Boston Globe|accessdate=29 October 2014}}</ref> 2012 മേയ് 7 - ന് [[ഒഹായോ|ഒഹിയോയിലെ]] [[മിയാമി സർകലാശാല|മിയാമി സർകലാശാലയിൽ]] നിന്നും ഓണററി ഡോക്ടറേറ്റ് സ്വീകരിച്ചതിനുശേഷം [[അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ|അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളുടെ]] [[അമേരിക്കൻ പ്രസിഡണ്ട്|പ്രസിഡന്റിന്റെ]] കുടുംബത്തിൽനിന്നുള്ള [[ക്രിസ്തുമസ്]] കാർഡും ഒപ്പം [[വൈറ്റ്‌ഹൗസ്‌|വൈറ്റ് ഹൗസിലെ]] അത്താഴവിരുന്നിനായുള്ള ക്ഷണവും തനിക്ക് ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് റഹ്‌മാൻ അറിയിക്കുകയുണ്ടായി. <ref>[http://www.indiaglitz.com/channels/hindi/article/81837.html Miami University Doctorate]</ref> 2013 നവംബറിൽ [[കാനഡ|കാനഡയിലെ]] [[ഒന്റാറിയോ|ഒന്റാറിയോയിലുള്ള]] മർഖാമിലെ ഒരു തെരുവ്, റഹ്‌മാന് ആദരസൂചകമായി നാമകരണം ചെയ്യുകയുണ്ടായി. <ref>{{cite web|title= Now a street named after AR Rahman in Canada |url= http://www.firstpost.com/bollywood/now-a-street-named-after-ar-rahman-in-canada-1214455.html|work=6 November 2013|publisher=Firstpost.com|accessdate=27 November 2013}}</ref>
| |||