"ഇൻക സാമ്രാജ്യം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

No edit summary
No edit summary
വരി 1:
{{Infobox Former Country||native_name={{native name|qu|Tawantinsuyu}}|conventional_long_name=Inca Empire|common_name=Inca Empire|continent=South America|region=Andes and a small part of the Amazon Basin|country=|era=Pre-Columbian era|status=Empire|government_type=[[Imperial cult|Divine]], [[absolute monarchy]]|date_pre=|year_start=1438|year_end=1533|event_pre=|image=Inca Nobles.jpg|image_coat=|symbol_type=Banner of the Tawantinsuyu|coa_size=120px|event_start=[[Pachacuti]] created the Tawantinsuyu|event_end=[[Spanish conquest of the Inca Empire|Spanish conquest]] led by [[Francisco Pizarro]]|event1=[[Inca Civil War|Civil war]] between [[Huáscar]] and [[Atahualpa]]|date_event1=1529–1532|event_post=End of the [[Neo-Inca State|last Inca resistance]]|date_post=1572|p1=Kingdom of Cusco|flag_p1=|s1=Governorate of New Castile|s2=Governorate of New Toledo|s3=Neo-Inca State|flag_s1=Banner of arms crown of Castille Habsbourg style.svg|flag_s2=Banner of arms crown of Castille Habsbourg style.svg|flag_s3=|flag=|flag_type=Flag of the Inca Empire|image_map=Inca Empire.svg|image_map_caption=The Inca Empire at its greatest extent|capital=[[Cusco]] <small><br />(1438–1533)</small>|common_languages=[[Quechua languages|Quechua]] (official), [[Aymara language|Aymara]], [[Puquina language|Puquina]], [[Jaqi]] family, [[Muchik]] and scores of smaller languages.|religion=[[Inca religion]]|title_leader=[[Sapa Inca]]|leader1=Pachacuti|leader2=Túpac Inca Yupanqui|leader3=Huayna Capac|leader4=Huáscar|leader5=Atahualpa|year_leader1=1438–1471|year_leader2=1471–1493|year_leader3=1493–1527|year_leader4=1527–1532|year_leader5=1532–1533 <!-- Area and population -->|stat_year1=1438<ref>{{citation | place = USA | title = K12 | url = http://www.k12.hi.us/~jowalton/inca.ppt | contribution = The Inca Empire | first1 = Katrina | last1 = Namnama | first2 = Kathleen | last2 = DeGuzman | deadurl = yes | archiveurl = https://web.archive.org/web/20080227081710/http://www.k12.hi.us/~jowalton/inca.ppt | archivedate = 27 February 2008 | df = dmy-all }}</ref>|stat_area1=|stat_pop1=|stat_year2=1527|stat_area2=2000000|stat_pop2=10000000|today={{flag|Argentina}}<br />{{flag|Bolivia}}<br />{{flag|Chile}}<br />{{flag|Colombia}}<br />{{flag|Ecuador}}<br />{{flag|Peru}}}}
'''ഇൻക സാമ്രാജ്യം''' കൊളമ്പിയൻ കാലഘട്ടത്തിനു മുമ്പുള്ള<ref name="SchwartzNichols2010">{{cite book
'''ഇൻക സാമ്രാജ്യം''' കൊളമ്പിയൻ കാലഘട്ടത്തിനു മുമ്പുള്ള അമേരിക്കയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൻറെ ആരംഭത്തിൽ ഇത് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യം ആയിരുന്നുവെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു. ഇൻക സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണ, രാഷ്ട്രീയ, സൈനിക കേന്ദ്രങ്ങൾ ഇന്നത്തെ പെറുവിലെ കുസ്ക്കോയിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്തിരുന്നത്. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ പെറുവിലെ മലനിരകളിൽനിന്ന് ഇൻക സംസ്കാരം ഉദിച്ചുയർന്നിരുന്നു. ഈ സാമ്രാജ്യത്തിൻറെ അവസാന ശക്തികേന്ദ്രം 1572 ൽ സ്പാനിഷുകാർ കീഴടക്കി.
| url = {{google books |plainurl=y |id=_gsFrnn9RzQC}}
| title = After Collapse: The Regeneration of Complex Societies
| last1 = Schwartz
| first1 = Glenn M.
| publisher = University of Arizona Press
| date = 15 August 2010
| isbn = 978-0-8165-2936-0
| last2 = Nichols
| first2 = John J.
'''ഇൻക സാമ്രാജ്യം''' കൊളമ്പിയൻ കാലഘട്ടത്തിനു മുമ്പുള്ള}}</ref>  അമേരിക്കയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിൻറെ ആരംഭത്തിൽ ഇത് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യം ആയിരുന്നുവെന്നു കരുതപ്പെടുന്നു.<ref>Moseley, Michael E. (2001), ''The Incas and their Ancestors'', London: Thames and Hudson, p. 7</ref>  ഇൻക സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണ, രാഷ്ട്രീയ, സൈനിക കേന്ദ്രങ്ങൾ ഇന്നത്തെ പെറുവിലെ കുസ്ക്കോയിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്തിരുന്നത്. പതിമൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ പെറുവിലെ മലനിരകളിൽനിന്ന് ഇൻക സംസ്കാരം ഉദിച്ചുയർന്നിരുന്നു. ഈ സാമ്രാജ്യത്തിൻറെ അവസാന ശക്തികേന്ദ്രം 1572 ൽ സ്പാനിഷുകാർ കീഴടക്കി.
 
== '''ചരിത്രം''' ==
Line 73 ⟶ 83:
== '''അപചയം'''. ==
ഇങ്കാസാമ്രാജ്യം ഒരു ആഭ്യന്തര സമരത്തിന്റെ നീർച്ചുഴിയിലകപ്പെട്ടിരുന്ന കാലത്തായിരുന്നു സ്‌പാനിഷ്‌ ആക്രമണം നടന്നത്‌. ചില പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങൾ സൃഷ്‌ടിച്ച ഈ സ്ഥിതിവിശേഷം അവരുടെ ശക്തിക്ഷയത്തിനും നാശത്തിനും വഴിയൊരുക്കി. ഇങ്കാരാജാവായ ഹ്വായ്‌നി കപാക്‌ 1525-ൽ ജാരസന്തതിക്കുവേണ്ടി സാമ്രാജ്യം വിഭജിച്ചു. ക്വിറ്റോ കേന്ദ്രമാക്കി സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഉത്തരഭാഗം ഈ ഗണികാപുത്രനും കൂസ്‌കോ കേന്ദ്രമാക്കി ശേഷഭാഗം ഔരസപുത്രനും കൊടുത്തു. ഇവർ പരസ്‌പരം സ്‌പർധയിലും കലഹത്തിലുമാണ്‌ കഴിഞ്ഞിരുന്നത്‌. വിഭജിക്കപ്പെട്ട ഇങ്കാശക്തി സ്‌പെയിൻകാരുടെ ആധിപത്യത്തിനു വഴിയൊരുക്കി. 1533-ൽ ഫ്രാൻസിസ്‌കോ പിസാറോ (1470-1541)യുടെ നേതൃത്വത്തിൽ സ്‌പെയിൻകാർ ഇങ്കാകളെ തോല്‌പിച്ചു കീഴടക്കി, അവസാനത്തെ ഇങ്കാരാജാവായ അറ്റാവാല്‌പയെ തടവുകാരനാക്കുകയും പിന്നീട്‌ വധിക്കുകയും ചെയ്‌തതോടെ (1533 ആഗ. 29) ഇങ്കാസാമ്രാജ്യം അസ്‌തമിച്ചു.
 
== അവലംബം ==
"https://ml.wikipedia.org/wiki/ഇൻക_സാമ്രാജ്യം" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്