"അധിവാസക്രമം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം

അധിവാസക്രമങ്ങളെ സംബന്ധിച്ച പഠനത്തിൽ ഒരു പ്രധാന ഘടകം ഭവനമാതൃകകളാണ്. [[ഭക്ഷണം]], [[ജലം]], [[വസ്ത്രം]] എന്നിവയെപ്പോലെ പാർപ്പിട സൗകര്യവും മനുഷ്യന്റെ പ്രാഥമികമായ ആവശ്യങ്ങളിലൊന്നാണ്. പാർപ്പിടങ്ങളുടെ നിർമാണരീതിനിർമ്മാണരീതി, ഘടന, ശില്പം എന്നിവയും അവയുടെ നിർമാണത്തിന്നിർമ്മാണത്തിന് ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്ന വസ്തുക്കളും പ്രകൃത്യാനുസൃതമായ ചുറ്റുപാടുകൾക്കിണങ്ങുന്ന വിധമായിരിക്കും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുക. കാലഭേദങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമായി പാർപ്പിടസൌകര്യങ്ങളുടെ സംവിധാനവും വ്യത്യസ്തമായി കണ്ടുവരുന്നു.

ഭവനമാതൃകകളെ സംബന്ധിച്ച പഠനത്തിനു വിവിധ വശങ്ങളുണ്ട്; ഭവനങ്ങളുടെ ആകൃതി, വലുപ്പംവലിപ്പം, നാനാവിധമായ ഉപയോഗക്രമം, നിർമാണത്തിനുപയോഗിക്കുന്നനിർമ്മാണത്തിനുപയോഗിക്കുന്ന പദാർഥങ്ങൾ തുടങ്ങിയവയൊക്കെയും പരിഗണിക്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്. നിർമാണവസ്തുക്കളാണ്നിർമ്മാണവസ്തുക്കളാണ് മേൽപ്പറഞ്ഞവയിൽ മുന്തിയ പരിഗണന അർഹിക്കുന്നത്. ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഭവനമാതൃകകളുടെ വർഗീകരണം നടത്താവുന്നതാണ്. അതിപ്രാചീനകാലത്തെ പാർപ്പിടങ്ങൾ ഏറിയകൂറും ഈടില്ലാത്ത പദാർഥങ്ങൾകൊണ്ടു നിർമിക്കപ്പെട്ടുപോന്നുനിർമ്മിക്കപ്പെട്ടുപോന്നു. തന്നിമിത്തം അവ എളുപ്പം ഇടിഞ്ഞുതകരുന്നവയായിരുന്നു. കാർഷികവൃത്തി സാർവത്രികമായിത്തീർന്നതോടുകൂടി ഭവനനിർമാണകലഭവനനിർമ്മാണകല ഗണ്യമായി പുരോഗമിച്ചു. കല്ലുകളും ഇഷ്ടികകളും ഉപയോഗിച്ച് ചുമരുകൾ കെട്ടുവാനും മെഴുകിയോ പൂശിയോ മൺചുമരുകളുടെ ഈടു വർധിപ്പിക്കുവാനും തട്ടികളും മേല്പുരവാരികളും ഉപയോഗിക്കുവാനും തുടങ്ങിയത് ഈ കാലഘട്ടത്തോടെയായിരുന്നു. ക്രമേണ തേനീച്ചക്കൂടുപോലെ ധാരാളം അറകളോടുകൂടിയ കെട്ടിടങ്ങളും ഒന്നിൽ കൂടുതൽ നിലകളുള്ള വലിയ ഭവനങ്ങളും നിർമിക്കപ്പെട്ടുനിർമ്മിക്കപ്പെട്ടു. [[എസ്കിമോ]] വർഗക്കാർ മഞ്ഞുകട്ടകളും കല്ലും ഉപയോഗിച്ചു നിർമിക്കുന്നനിർമ്മിക്കുന്ന [[ഇഗ്ലൂ|ഇഗ്ലൂകളും]] (Igloo) പശ്ചിമ ഏഷ്യൻ മരുപ്രദേശങ്ങളിലെ സഞ്ചാരിവർഗങ്ങളുടെ [[യർത്|യർതുകളും]] (Yurt) മൺസൂൺമേഖലയിലെ ഓലമേഞ്ഞ കുടിലുകളുമൊക്കെ അത്യാധുനികതയുടെ പ്രതീകങ്ങളായ രമ്യഹർമ്യങ്ങളോടൊത്ത്രമ്യഹർമ്മ്യങ്ങളോടൊത്ത് ഇന്നും നിലനിന്നുപോരുന്ന പ്രാചീന ഭവനമാതൃകകളാണ്. നിലം കുഴിച്ചു കുഴിയുണ്ടാക്കി അതിന് തറനിരപ്പിൽ നിന്നും അല്പം പൊക്കത്തിൽ ഇലയും പുല്ലും കൊണ്ടു മേഞ്ഞ മേൽമൂടിയോടുകൂടിയ -ബുഷ്മെൻ വർഗക്കാരുടെ (ആഫ്രിക്ക)-പാർപ്പിടങ്ങളും ഇന്നു നിലവിലുള്ള ഭവന മാതൃകകളിലൊന്നാണ്. തടിമാത്രം ഉപയോഗിച്ച് ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള വീടുകൾ കാനഡാ മുതൽ കേരളം വരെ പല പ്രദേശങ്ങളിലും കാണാം. മുളകൊണ്ടു നിർമിച്ച വീടുകൾ ആസാം പ്രദേശത്തു സാധാരണമാണ്. ആസ്ബെസ്റ്റോസ്, മണൽ, കല്ല്, ഇഷ്ടിക, സിമന്റ്, കോൺക്രീറ്റ്, കണ്ണാടി, ഇരുമ്പ്, ഉരുക്ക്, അലൂമിനിയം, തുടങ്ങിയ പദാർഥങ്ങളും ചായക്കൂട്ടുകളുമാണ് ആധുനിക കാലത്ത് ഭവനനിർമാണത്തിന്ഭവനനിർമ്മാണത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്ന വസ്തുക്കൾ.

പഞ്ചാബ് സമതലത്തിൽ അധിവാസങ്ങളുടെ ഏറ്റക്കുറച്ചിൽ മഴയുടെ ലഭ്യത ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. താരതമ്യേന കൂടുതൽ മഴയുള്ള ഇടങ്ങളിൽ വീടുകളുടെ എണ്ണവും കൂടുതലായിരിക്കും. ജലപീഠികത്തിന്റെ ആഴം ജലത്തിന്റെ ലവണത, വെള്ളം കെട്ടിക്കിടക്കൽ, മണൽക്കൂനകളുടെ ബഹുലത, രക്ഷാസൗകര്യം എന്നിവയൊക്കെത്തന്നെ ഗ്രാമങ്ങളുടെ സ്ഥാനം, വിധാനം, വലുപ്പംവലിപ്പം തുടങ്ങിയവയിൽ സ്വാധീനത ചെലുത്തുന്ന ഘടകങ്ങളാണ്. ജലമാർഗങ്ങൾ, റോഡുകൾ, റെയിൽപ്പാതകൾ തുടങ്ങിയവ അധിവാസങ്ങളുടെ പുനഃക്രമീകരണത്തിൽ സാരമായ പങ്കുവഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.

നഗരങ്ങളുടെ സ്ഥാനം നിർദേശിക്കുന്നത്നിർദ്ദേശിക്കുന്നത് സാധാരണയായി അക്ഷാംശ-രേഖാംശ വ്യവസ്ഥയിലാണ്. എങ്കിലും അവയുടെ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ കിടപ്പും പ്രകൃതിയും പ്രത്യേക പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു. പ്രത്യേക ഭൂപരിതഃസ്ഥിതികൾ നഗരങ്ങളുടെ സ്ഥിതിസ്ഥാപനത്തിന് അനുകൂലമാണെന്നു തെളിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ അവയുടെ വികാസത്തെത്തുടർന്ന് ഭൂപരമായ പ്രാതികൂല്യങ്ങളെ തരണം ചെയ്യുവാനുള്ള യത്നം എല്ലാക്കാലത്തും ഉണ്ടായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. പ്രാചീനകാലത്ത് നഗരങ്ങളുടെ സ്ഥിതിസ്ഥാപനത്തെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം പ്രാമാണ്യഘടകം സുരക്ഷാപരമായ സൗകര്യങ്ങളായിരുന്നു. ഏതാണ്ട് ചുറ്റിനുംതന്നെ കീഴ്ക്കാംതൂക്കായ കുന്നുകളുണ്ടായിരിക്കുന്നത് നഗരങ്ങൾക്കുള്ള ഏറ്റവും പറ്റിയ സ്ഥാനമായി ഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ദുർഗമപ്രദേശങ്ങളെ മുറിച്ചൊഴുകുന്ന നദികളുടെ വിസർപ്പണം (meandering) മൂലം സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്ന സമതലങ്ങളും സുരക്ഷാപരമായ കാരണങ്ങളാൽ നഗരങ്ങൾക്കു പറ്റിയ സ്ഥാനമായി വിചാരിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ ഒരു പശ്ചഭൂമി ഉണ്ടായിരിക്കുക നഗരങ്ങളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം അത്യാവശ്യമായിരുന്നു. നദീമാർഗങ്ങളിൽ കുറുകേയുള്ള തരണം സുഗമമായ വിധത്തിൽ ശാന്തവും ആഴംകുറഞ്ഞതുമായ ഭാഗങ്ങളിൽ ഇരുകരകളിലുമായോ ഒരു കരയിൽ മാത്രമായോ നഗരങ്ങൾ വളർന്നിരുന്നു. അതുപോലെതന്നെ തടാകങ്ങളുടെ അറ്റത്ത് സാമ്പത്തിക നേട്ടത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ നഗരാധിവാസം സ്ഥാപിതമായി. ഖനനകേന്ദ്രങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക കാരണങ്ങളാൽ ജനപ്പെരുപ്പമുണ്ടായ നഗരങ്ങൾക്ക് ഉത്തമദൃഷ്ടാന്തങ്ങളാണ്. പ്രത്യേകോദ്ദേശ്യത്തോടെ സ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നതും പ്രത്യേക കാരണങ്ങൾകൊണ്ട് അധിവാസം പുഷ്ടിപ്പെട്ടതുമായ നഗരങ്ങളും ഉണ്ട്. തീർഥാടനകേന്ദ്രങ്ങളും പുണ്യസ്ഥലങ്ങളും വളരെ പെട്ടെന്ന് നഗരങ്ങളുടെരൂപം കൈക്കൊള്ളുന്നു. മിക്കപ്പോഴും നദികളുടെ സംഗമസ്ഥാനങ്ങളിലാണ് ഇത്തരം നഗരങ്ങൾ ഉണ്ടായിക്കാണുന്നത്. കടൽത്തീരത്തും ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളിലും സുഖവാസ-ഉല്ലാസകേന്ദ്രങ്ങളെന്ന നിലയിൽ വികാസം പ്രാപിച്ച ധാരാളം നഗരങ്ങൾ കാണാം. പ്രതിരോധപരമായ കാരണങ്ങൾ കൊണ്ട് മനഃപൂർവം കെട്ടിപ്പടുത്തിട്ടുള്ള നഗരാധിവാസങ്ങളും ഉണ്ട്.

ഒരു നഗരത്തിനുള്ളിൽതന്നെ പല ഭാഗങ്ങളിലായി പല പ്രവൃത്തികളും കേന്ദ്രീകൃതമാവുന്ന അവസ്ഥ വന്നുചേരാം. വ്യവസായസ്ഥാപനങ്ങൾ മാത്രമായി ഒരിടത്തും, വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ ഒക്കെയും മറ്റൊരു ഭാഗത്തുമായി സ്ഥാപിതമാകാറുണ്ട്. അതുപോലെതന്നെ നിവാസമേഖലകളും വിനോദശാലകളും പൊതുസ്ഥാപനങ്ങളും പബ്ളിക് മാർക്കറ്റുകളും ട്രാൻസ്പോർട്ട് സ്റ്റാൻഡുകളുമൊക്കെ വെവ്വേറെ കേന്ദ്രങ്ങളിലായി വികാസം പ്രാപിക്കുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ ഭൂവുപയോഗം അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള വിവിധ മേഖലകളായി നഗരം വിഭക്തമാവുന്നു. ഓരോ ആവശ്യത്തിലേക്കും നിർമിക്കപ്പെടുന്നനിർമ്മിക്കപ്പെടുന്ന കെട്ടിടങ്ങളും വാസ്തുശില്പങ്ങളും മറ്റു സംരചനകളും ചേർന്ന് നഗരത്തിനു തനതായ ഒരു മുഖച്ഛായ ഉണ്ടാക്കും. ഒപ്പംതന്നെ നഗരത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേകമായ രൂപഭാവങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിക്കയും ചെയ്യും. സാധാരണയായി വ്യാപാരപ്രമുഖമായ മേഖല നഗരത്തിന്റെ ഏതാണ്ട് മധ്യഭാഗത്തായിരിക്കും സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുക. ഈ ഭാഗത്തെ സെൻട്രൽ ബിസിനസ് ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് എന്നു പറഞ്ഞുവരുന്നു.