"ടൈറ്റാനിയ" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
വരി 1:
{{Distinguish|
{{Infobox planet
| name =
| alt_names =
| adjectives = Titanian
| pronounced = {{IPAc-en|t|ɨ|ˈ|t|ɑː|n|j|ə}} or {{IPAc-en|t|aɪ|ˈ|t|eɪ|n|i|ə}}{{efn | {{respell|ti|TAH|nyə}} or {{respell|ty|TAY|nee-ə}}.<ref name="Webster" /> The former pronunciation is distinct from the adjectival form of Saturn's moon [[Titan (moon)|Titan]].}}
| image = [[File:Titania (moon) color cropped.jpg|260px|alt=A round spherical body is almost fully illuminated. The surface has a mottled appearance with bright patches among relatively dark terrain. The terminator is located near the right edge. A large crater can be seen at the terminator in the upper half of the image. Another bright crater can be seen at the bottom. A large canyon runs from the darkness at the lower-right side to visible center of the body.]]
| caption = ''Voyager 2'' image of Titania's southern hemisphere{{refn | Along the terminator are visible the moon's largest known [[impact crater]], [[Gertrude (crater)|Gertrude]], at upper right and several enormous canyon-like [[graben]]s (the [[Messina Chasma]]ta above, [[Belmont Chasma]] near bottom) at lower right.| group = caption}}
| discovery = yes
| discoverer = [[William Herschel]]
| discovered = January 11, 1787<ref name="Herschel 1787" />
| semimajor = {{val|435910|u=km}}<ref name="orbit" />
| eccentricity = {{val|0.0011}}<ref name="orbit" />
| period = {{val|8.706234|u=d}}<ref name="orbit" />
| avg_speed = 3.64 km/s{{efn|name=calculated|Calculated on the basis of other parameters.}}
| inclination = {{val|0.340|u=°}} (to Uranus's equator)<ref name="orbit" />
| satellite_of = [[Uranus]]
| physical_characteristics = yes
| mean_radius = {{val|788.4|0.6|u=km}} ({{val|0.1235|u=Earths}})<ref name="Widemann Sicardy et al. 2009" />
| surface_area = {{val|7820000|u=km²}}{{efn | Surface area derived from the radius ''r'' : 4π''r''². }}
| volume = {{val|2065000000|u=km³}}{{efn | Volume ''v'' derived from the radius ''r'' : 4π''r''³/3. }}
| mass = {{val|3.527|0.09|e=21|u=kg}} ({{val|5.908|e=-4|u=Earths}})<ref name="Jacobson Campbell et al. 1992" />
| density = {{val|1.711|0.005|u=g/cm³}}<ref name="Widemann Sicardy et al. 2009" />
| surface_grav = {{Gr|3.527|788.4|3}} [[Acceleration|m/s²]]{{efn | Surface gravity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'' : ''Gm/r''². }}
| escape_velocity = {{V2|3.527|788.4}} km/s{{efn | Escape velocity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'' : {{math|{{radical|2Gm/r}}}}. }}
| rotation = presumed [[synchronous rotation|synchronous]]<ref name="Smith Soderblom et al. 1986" />
| albedo =
{{plainlist |
* 0.35 (geometrical)
* 0.17 (Bond)<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" />
}}
| magnitude = 13.9<ref name="Newton Teece 1995" />
| temp_name1 = solstice<ref name="Widemann Sicardy et al. 2009" />
| mean_temp_1 = {{nowrap|70 ± 7}} [[Kelvin|K]]
| max_temp_1 = 89 K
വരി 45:
| note = no
}}
'''ടൈറ്റാനിയ''' [[യുറാനസ്|യുറാനസിന്റെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഉപഗ്രഹം|ഉപഗ്രഹവും]] [[സൗരയൂഥം|സൗരയൂഥത്തിലെ]] എട്ടാമത്തെ സ്ഥാനത്തുള്ള വലിയ ഉപഗ്രഹവുമാകുന്നു. ഇതിന് 1,578 കി. മീ. വ്യാസമുണ്ട്. 1787ൽ [[വില്ല്യം ഹെർഷൽ]] ആണിത് കണ്ടെത്തിയത്. ഷേക്സ്പിയറിന്റെ 'എ മിഡ്സമ്മർ നൈറ്റ്സ് ഡ്രീം' എന്ന കൃതിയിലെ ഫെയറീസിന്റെ ക്യൂനിന്റെ പേരാണീ ഉപഗ്രഹത്തിനു നൽകപ്പെട്ടത്. യുറാനസിന്റെ കാന്തികമേഖലയിൽ ആണിതിന്റെ ഭ്രമണപഥം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.
Line 52 ⟶ 53:
ഇൻഫ്രാറെഡ് സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പി ഉപയോഗിച്ച് പരിശോധിച്ചപ്പോൾ ജല ഐസിന്റെയും തണുത്തുറഞ്ഞ കർബൺ ഡൈ ഒക്സൈഡിന്റെയും സാന്നിദ്ധ്യം മനസ്സിലാക്കി. 1986 ജനുവരിയിൽ യുറാനസിനടുത്തുകൂടി പോയ [[വോയേജർ 2]] ഉപയോഗിച്ചു മാത്രമാണ് ഈ ഉപഗ്രഹത്തെപ്പറ്റി ഒരിക്കലെങ്കിലും പഠിക്കാൻ കഴിഞ്ഞത്. ഇതുവഴി പോയ വോയേജർ 2 ഇതിന്റെ അഹേകം ചിത്രങ്ങൾ എടുത്തു. അവ വച്ച് എതാണ്ട് 40% ഉപരിതലവും മാപ്പു ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞു.
==ചരിത്രം==
1787 ജനുവരി 11 നു[[വില്ല്യം ഹെർഷൽ]] ആണിത് കണ്ടെത്തിയത്. അതെ ദിവസം തന്നെയാണ് യുറാനസിന്റെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ ഉപഗ്രഹമായ [[ഒബെറോൺ]] അദ്ദേഹം കണ്ടെത്തിയത്. പിന്നീട് അദ്ദേഹം 4 പുതിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾകൂടി കണ്ടെത്തി. പക്ഷെ അദ്ദേഹം കണ്ടെത്തിയവ വ്യാജമായാണ് കണക്കുകൂട്ടപ്പെട്ടത്. വില്ല്യം ഹെർഷെൽ കണ്ടെത്തി 50 വർഷത്തോളം മറ്റാരും ഇവ ഒരു ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ചും
വില്ല്യം ഷെക്സ്പിയറൊ അലക്സാണ്ടർ പോപ്പോ എഴുതിയ കൃതികളിലെ കഥാപത്രങ്ങളുടെ പേരു മാത്രമാണ് യുറാനസിന്റെ
==ഭ്രമണപഥം==
ടൈറ്റാനിയ യുറാനസിനെ 436,000 കി. മീ. ദൂരെനിന്നാണു ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നത്. യുറാനസിന്റെ മധ്യരേഖ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തി അതിന്റെ ഭ്രമണത്തിന് വളരെചെറിയ ചരിവു മാത്രമാണുള്ളത്. ടൈറ്റാനിയായുടെ ഒരുവശം എപ്പോഴും യുറാനസിനെ അഭിമുഖീകരിച്ചാണു നിലകൊള്ളുന്നത്.
Line 63 ⟶ 64:
==പര്യവേഷണം==
==ഇതും കാണൂ==
==അവലംബം==
{{reflist
| colwidth = 30em
| refs =
<ref name="Smith Soderblom et al. 1986">
{{cite doi |10.1126/science.233.4759.43 }}
</ref>
<ref name="Karkoschka, Hubble 2001">
{{cite doi |10.1006/icar.2001.6596 }}
</ref>
<ref name="Hussmann Sohl et al. 2006">
{{cite doi |10.1016/j.icarus.2006.06.005 }}
</ref>
<ref name="Jacobson Campbell et al. 1992">
{{cite doi |10.1086/116211 }}
</ref>
<ref name="Grundy Young et al. 2006">
{{cite doi |10.1016/j.icarus.2006.04.016 }}
</ref>
<ref name="Squyres Reynolds et al. 1988">
{{cite doi |10.1029/JB093iB08p08779 }}
</ref>
<ref name="Mousis 2004">
{{cite doi |10.1051/0004-6361:20031515 }}
</ref>
<ref name="Croft 1989">
{{cite conference
| last = Croft
| first = S. K.
| date = 1989
| title = New geological maps of Uranian satellites Titania, Oberon, Umbriel and Miranda
| publisher = Lunar and Planetary Sciences Institute, Houston
| work = Proceeding of Lunar and Planetary Sciences
| volume = 20
| page = 205C
| url = http://adsabs.harvard.edu/abs/1989LPI....20..205C
}}
</ref>
<ref name="Herschel 1787">
{{cite doi |10.1098/rstl.1787.0016 }}
</ref>
<ref name="Herschel 1788">
{{cite doi |10.1098/rstl.1788.0024 }}
</ref>
<ref name="Herschel 1798">
{{cite doi |10.1098/rstl.1798.0005 }}
</ref>
<ref name="Herschel 1834">
{{cite journal
| last = Herschel
| first = John
| authorlink = John Herschel
|date=March 1834
| title = On the Satellites of Uranus
| journal = [[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]]
| volume = 3
| issue = 5
| pages = 35–36
| bibcode = 1834MNRAS...3Q..35H
| ref = harv
}}
</ref>
<ref name="Lassell 1851">
{{cite journal
| last = Lassell
| first = W.
| date = 1851
| title = On the interior satellites of Uranus
| journal = Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
| volume = 12
| pages = 15–17
| bibcode = 1851MNRAS..12...15L
}}
</ref>
<ref name="Lassell 1848">
{{cite journal
| last = Lassell
| first = W.
| date = 1848
| title = Observations of Satellites of Uranus
| journal = Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
| volume = 8
| issue = 3
| pages = 43–44
| bibcode = 1848MNRAS...8...43.
}}
</ref>
<ref name="Plescia 1987">
{{cite doi |10.1029/JA092iA13p14918 }}
</ref>
<ref name="Kuiper 1949">
{{cite doi |10.1086/126146 }}
</ref>
<ref name="orbit">
{{cite web
| title = Planetary Satellite Mean Orbital Parameters
| publisher = Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology
| url = http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_elem
| accessdate = 2009-10-06
}}
</ref>
<ref name="Ness Acuña et al. 1986">
{{cite doi |10.1126/science.233.4759.85 }}
</ref>
<ref name="Lassell, letter 1851">
{{cite doi |10.1086/100198 }}
</ref>
<ref name="Struve1848">
{{cite journal
| last = Struve
| first = O.
| date = 1848
| title = Note on the Satellites of Uranus
| journal = Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
| volume = 8
| issue = 3
| pages = 44–47
| bibcode = 1848MNRAS...8...43.
}}
</ref>
<ref name="Lassell 1850">
{{cite journal
| last = Lassell
| first = W.
| date = 1850
| title = Bright Satellites of Uranus
| journal = Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
| volume = 10
| issue = 6
| page = 135
| bibcode = 1850MNRAS..10..135L
}}
</ref>
<ref name="Lassell 1852">
{{cite journal
| last = Lassell
| first = W.
| date = 1852
| language = German
| title = Beobachtungen der Uranus-Satelliten
| journal = Astronomische Nachrichten
| volume = 34
| page = 325
| bibcode = 1852AN.....34..325.
}}
</ref>
<ref name="Stone 1987">
{{cite doi |10.1029/JA092iA13p14873 }}
</ref>
<ref name="Bell1991">
{{cite conference
| url = http://adsabs.harvard.edu/abs/1991LPSC...21..473B
| title = A search for spectral units on the Uranian satellites using color ratio images
| first = J.F.
| last = Bell III
|author2=McCord, T.B.
| date = 1991
| conference = Lunar and Planetary Science Conference, 21st, Mar. 12–16, 1990
| publisher = Lunar and Planetary Sciences Institute
| location = Houston, TX, United States
| format = Conference Proceedings
| pages = 473–489
}}
</ref>
<ref name="Miller & Chanover 2009">
{{cite doi |10.1016/j.icarus.2008.12.010 }}
</ref>
<ref name="Arlot Dumas et al. 2008">
{{cite doi |10.1051/0004-6361:200810134 }}
</ref>
<ref name="JPLSSD">
{{cite web
| title = Planetary Satellite Physical Parameters
| publisher = Jet Propulsion Laboratory (Solar System Dynamics)
| url = http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par
| accessdate = 2009-05-28
}}
</ref>
<ref name="USGS: Titania: Gertrude">
{{cite web
| author = [[USGS]]/[[IAU]]
| date = October 1, 2006
| title = Gertrude on Titania
| publisher = USGS Astrogeology
| work = Gazetteer of Planetary Nomenclature
| url = http://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/2150
| accessdate = 2012-02-23
| ref = {{sfnRef|USGS: Titania: Gertrude}}
}}
</ref>
<ref name="USGS: Titania Nomenclature">
{{cite web
| author = [[USGS]]/[[IAU]]
| title = Titania Nomenclature Table Of Contents
| publisher = USGS Astrogeology
| work = Gazetteer of Planetary Nomenclature
| url = http://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/TITANIA/target
| accessdate = 2012-02-23
| ref = {{sfnRef|USGS: Titania Nomenclature}}
}}
</ref>
<ref name="Hillier & Squyres 1991">
{{cite doi |10.1029/91JE01401 }}
</ref>
<ref name="Widemann Sicardy et al. 2009">
{{cite doi |10.1016/j.icarus.2008.09.011 }}
</ref>
<ref name="Buratti1991">
{{cite doi |10.1016/0019-1035(91)90064-Z }}
</ref>
<ref name="Webster">
{{cite web
| publisher = Merriam-Webster
| title = Merriam-Webster online dictionary: titania
| url = http://www.merriam-webster.com/dictionary/titania
| accessdate = 2009-09-26
| date = 2009
}}
</ref>
<ref name="Newton Teece 1995">
{{cite book
| last1 = Newton
| first1 = Bill
| last2 = Teece
| first2 = Philip
| date = 1995
| title = The guide to amateur astronomy
| publisher = Cambridge University Press
| isbn = 978-0-521-44492-7
| page = 109
| url = http://books.google.com/?id=l2TNnHkdDpkC
}}
</ref>
<ref name="Strobell & Masursky 1987">
{{cite journal
| last1 = Strobell
| first1 = M.E.
| last2 = Masursky
| first2 = H.
| date = 1987
| title = New Features Named on the Moon and Uranian Satellites
| journal = Abstracts of the Lunar and Planetary Science Conference
| volume = 18
| pages = 964–65
| bibcode = 1987LPI....18..964S
}}
</ref>
}}
| |||