"അഗ്നിപർവ്വതം" എന്ന താളിന്റെ പതിപ്പുകൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം
Content deleted Content added
വരി 62:
3 സെ.മീ മുതൽ അനേകം മീ. വരെ വ്യാസമുള്ള പൈറോക്ളാസ്റ്റിക് പിണ്ഡങ്ങളാണ് അഗ്നിപർവ്വത ബോംബുകൾ. ഇവ ഖരരൂപത്തിൽതന്നെ വിക്ഷേപിക്കപ്പെടുന്ന മാഗ്മാകഷണങ്ങളാകാം. ചിലപ്പോൾ വായുമണ്ഡലത്തിലേക്ക് ചുഴറ്റി എറിയപ്പെടുമ്പോൾ ഉരുണ്ടുകൂടുന്നതുമാകാം. മിക്കവാറും ഇവയ്ക്കു സരന്ധ്രഘടനയായിരിക്കും ഉണ്ടാവുക. ഭൌമോപരിതലത്തിലെത്തുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ ഇവ ബാഹ്യമായിട്ടെങ്കിലും ഖരീഭവിച്ചിരിക്കും; ചിലപ്പോൾ നീണ്ടുരുണ്ടവയായും കൂമ്പിയും കാണപ്പെടുന്നു; അപൂർവമായി ക്രമരൂപമില്ലാത്തവയും കാണാം. ആകാശത്തുവച്ചുതന്നെ ഘനീഭവിച്ചു സരന്ധ്രങ്ങളായി കാണപ്പെടുന്ന ലാവാക്കഷണങ്ങളെ 'സ്കോറിയ' (Scoria) എന്നു പറയുന്നു. 0.3 മി.മീ. മുതൽ 5 മി.മീ. വരെ വലുപ്പമുളളവ 'ചാര'മായും അതിലും സൂക്ഷ്മങ്ങളായവ 'ധൂളി' ആയും വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. സുഷിരങ്ങളില്ലാതെ പയർമണികളെപ്പോലെയുള്ള ചെറിയ കഷണങ്ങളാണ് 'ലാപ്പിലി' (Lappili). പ്യൂമിസ് (Pumice) ആണ് മറ്റൊരിനം. ശ്യാനതകൂടി രന്ധ്രമയവും വാതകസാന്നിധ്യമുള്ളതുമായ മാഗ്മാക്കഷണങ്ങളാണ് പ്യൂമിസ്. അന്തരീക്ഷത്തിലൂടെയുള്ള യാത്രയ്ക്കിടയിൽ മാഗ്മ പെട്ടെന്നു തണുക്കുമ്പോഴാണ് പ്യൂമിസ് ഉണ്ടാകുന്നത്. പ്യൂമിസ് പൊടിയുമ്പോൾ സ്ഫടികതുല്യമായ ചാരമാകുന്നു. അധിസിലിക മാഗ്മയുടെ വിദരോദ്ഗാരത്തോടനുബന്ധിച്ച് അഗ്നിസ്ഫുലിംഗങ്ങളും [[വിഷം|വിഷ]] [[വാതകം|വാതകങ്ങളും]] ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഭീമാകാരങ്ങളായ ധൂളീമേഘങ്ങളുണ്ടാകുന്നു. ഇവയെ 'നൂയെസ് ആർദെന്റെസ്' (Nuees Ardentes) എന്നു വിളിച്ചുവരുന്നു. മാഗ്മാ ഉദ്ഗാരത്തിനു തൊട്ടുമുൻപായി [[പരൽ|പരൽരൂപത്തിലുളള]] [[ആഗൈറ്റ്]], [[ഫെൽസ്പാർ]] തുടങ്ങിയ [[ധാതു|ധാതുക്കൾ]] വർഷിക്കപ്പെടാറുണ്ട്.
==
ഏതെങ്കിലും രണ്ട് അഗ്നിപർവതങ്ങളിലെ [[സ്ഫോടനം]] ഒരിക്കലും തന്നെ എല്ലാ രീതിയിലും തുല്യമായി എന്നു വരികയില്ല. [[മർദം]], വാതകത്തിന്റെ അളവ്, ലാവയുടെ [[ശ്യാനത]] എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ പ്രത്യേക ഭാവങ്ങൾ പ്രദർശിപ്പിച്ചുകാണുന്നവയെ താഴെപ്പറയുന്നപ്രകാരം വിഭജിച്ചിരിക്കുന്നു.
=== ഹവായിയൻ ===
[[പ്രമാണം:Hawaiian Eruption-numbers.svg|thumb|left|ഹവായിയൻ വിസ്ഫോടനം: <br />1: ചാര പടലം (Ash plume), <br />2: ലാവാ ഫൗണ്ടൻ (Lava fountain), <br />3: വക്ത്രം (Crater), <br />4: ലാവാ തടാകം (Lava lake), <br />5: ബാഷ്പമുഖങ്ങൾ (Fumaroles), <br />6: ഒഴുകുന്ന ലാവ (Lava flow), <br />7 ലാവയുടേയും ചാരത്തിന്റെയും പാളി (Layers of lava and ash) <br />8: പാറനിര (Stratum), <br />9: Sill, <br />10: Magma conduit, <br />11: മാഗ്മ അറ Magma chamber, 1<br />2: Dike]]
ഹവായിയൻ (Hawalian)
=== സ്ട്രോംബോലിയൻ ===
[[File:Strombolian Eruption-numbers.svg|thumb|right|Diagram of a [[Strombolian eruption]]. (key: <br />1. [[Ash plume]] <br />2. [[Lapilli]] <br />3. [[Volcanic ash]] rain <br />4. [[Lava fountain]] <br />5. [[Volcanic bomb]] <br />6. [[Lava flow]] <br />7. Layers of [[lava]] and [[Volcanic ash|ash]] <br />8. [[Stratum]] <br />9. [[Dike (geology)|Dike]] <br />10. [[Magma|Magma conduit]] <br />11. [[Magma chamber]] <br />12. [[Sill (geology)|Sill]]) [[:File:Strombolian Eruption-numbers.svg|Click for larger version]].]]
[[സിസിലി|സിസിലിക്കു]] വടക്കുള്ള ലിപ്പാരിദ്വീപിലെ സ്ട്രോംബോലി
ലാവ അധികം സുചലമല്ലാതിരിക്കുമ്പോഴാണ് സ്ട്രോംബോലിയൻ (Strombolian) രീതിയിലുള്ള സ്ഫോടനം ഉണ്ടാകന്നത്. വാതകങ്ങൾക്കു ശക്തിയായ സ്ഫോടനത്തോടുകൂടി മാത്രമേ ബഹിർഗമിക്കാൻ കഴിയൂ, മാഗ്മയിലുള്ള കുമിളകൾ കൂടിച്ചേർന്നുണ്ടാകുന്ന വലിയകുമിളകൾ<ref name="sci-strom">{{cite journal|coauthors=Mike Burton, Patrick Allard, Filippo Muré, Alessandro La Spina|title=Magmatic Gas Composition Reveals the Source Depth of Slug-Driven Strombolian Explosive Activity|journal=[[Science (journal){{!}}Science]]|year=2007|volume=317|issue=5835|pages=227–230|doi=10.1126/science.1141900|url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/abstract/317/5835/227|accessdate=30 July 2010|publisher=[[American Association for the Advancement of Science]]|issn=1095-9203|bibcode = 2007Sci...317..227B }}</ref> ഉപരിതലത്തിലെത്തി വായുവിലെ മർദ്ദ വ്യത്യാസത്തിനാൽ ശക്താമയ ശബ്ദത്തോടെ പൊട്ടുന്നു.<ref name="hvw-strom"/> ഉദ്ഗാരവസ്തുക്കൾ അധികവും പൈറോക്ളാസ്റ്റികങ്ങളായിരിക്കും; ബോംബുകളും സ്കോറിയകളും ലാപ്പിലിയും ധാരാളമായി പതിക്കുന്നു; ജ്വലിക്കുന്ന ധൂളിമേഘങ്ങളും ഉണ്ടാകാം.
=== വൾക്കാനിയൻ ===
[[File:Vulcanian Eruption-numbers.svg|thumb|left|Diagram of a [[Vulcanian eruption]]. (key: <br />1. [[Ash plume]] <br />2. [[Lapilli]] <br />3. [[Lava fountain]] <br />4. [[Volcanic ash]] rain <br />5. [[Volcanic bomb]] <br />6. [[Lava|Lava flow]] <br />7. Layers of [[lava]] and [[Volcanic ash|ash]] <br />8. [[Stratum]] <br />9. [[Sill (geology)|Sill]] <br />10. Magma conduit <br />11. [[Magma chamber]] <br />12. [[Dike (geology)|Dike]]) [[:File:Vulcanian Eruption-numbers.svg|Click for larger version.]]]]
മുറുകി കുഴമ്പുപരുവത്തിലുള്ള മാഗ്മ ഉദ്ഗമിക്കുന്നവയാണ് വൾക്കാനിയൻ (Vulcanian) ഇനത്തിൽപെട്ട
{{-}}
=== പിലിയൻ ===
[[പ്രമാണം:Pelean Eruption-numbers.svg|thumb|right|Peléan eruption: 1 Ash plume, 2 Volcanic ash rain, 3 Lava dome, 4 Volcanic bomb, 5 Pyroclastic flow, 6 Layers of lava and ash, 7 Strata, 8 Magma conduit, 9 Magma chamber, 10 Dike]]
പിലിയൻ(Pelean)
=== വെസൂവിയൻ ===
{{പ്രലേ|വെസൂവിയസ് പർവ്വതം}}
വെസൂവിയൻ (Vesuvian)
[[പ്രമാണം:Vesuvius1822scrope.jpg|right|thumb|1822 artist rendition of the eruption of Vesuvius, depicting what the AD 79 eruption may have looked like.]]
=== മറ്റിനങ്ങൾ ===
ചില ഉദ്ഗാരങ്ങളിൽ വിസർജിത പദാർഥങ്ങൾക്ക്
== ബാഷ്പമുഖങ്ങൾ ==
|