[[File:Virupaksha Swamy Temple @ Hampi.jpg|thumbnail|ഹംപിയിലെ വിരൂപാക്ഷ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഗോപുരം]]
1343 മുതൽ 1565 വരെ ദക്ഷിണഭാരതം [[വിജയനഗര സാമ്രാജ്യം|വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ]] ഭരണത്തിലായിരുന്നു. വളരെ വിസ്തൃതമായ ഒരു സാമ്രാജ്യമായിരുന്നു വിജയനഗരം. കർണാടകത്തിലെ വിജയനഗരം (പ്രാചീന നഗരം, ഇന്നത്തെ ഹംപിയുടെ സമീപപ്രദേശം) ആസ്ഥാനമാക്കി രാജ്യം ഭരിച്ച ഇവരുടെ നിർമിതികളിൽ അവശേഷിക്കുന്നവയിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഹംപിയിലാണുള്ളത്. ദക്ഷിണേന്ത്യയുടെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലായി മുൻ നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ വികാസം പ്രാപിച്ച ചാലൂക്യ, വാസ്തുശൈലികളുടെഹോയ്സാല, സമ്മിശ്രരൂപമായിരുന്നുപാണ്ഡ്യ, വിജയനഗരശൈലിചോള വാസ്തുശൈലികളുടെയും സമ്പ്രദായങ്ങളുടെയും ആകർഷകമായ സങ്കലനമായിരുന്നു വിജയനഗര വാസ്തുവിദ്യ. വ്യാളീസ്തംഭങ്ങൾകൊണ്ട് അലങ്കൃതമായ മണ്ഡപങ്ങളും മറ്റുമാണ് വിജയനഗരവാസ്തുവിദ്യയുടെ അനന്യമായ സംഭാവനകൾ. [[കൃഷ്ണദേവരായർ|രാജാ കൃഷ്ണദേവരായരുംകൃഷ്ണദേവരായരടങ്ങുന്ന]]ഈ കൂട്ടരുചേർന്ന്രാജവംശത്തിലെ ദക്ഷിണഭാരതംഎല്ലാ രാജാക്കന്മാരും, ഒട്ടാകെ ദക്ഷിണഭാരതമൊട്ടാകെ വിജയനഗരശൈലിയിൽ അനവധിക്ഷേത്രങ്ങൾഅനവധി ക്ഷേത്രങ്ങൾ പണിതുയർത്തിപണിതുയർത്തിയിട്ടുണ്ട്.
ചാലൂക്യ, ഹോയ്സാല, പാണ്ഡ്യ, ചോള വാസ്തുശൈലികളുടെയും സമ്പ്രദായങ്ങളുടെയും ആകർഷകമായ സങ്കലനമായിരുന്നു വിജയനഗര വാസ്തുവിദ്യ.<ref name="blossom">Art critic, Percy Brown calls Vijayanagar architecture a blossoming of Dravidian style, Kamath, p182</ref><ref name="blossom1">Arthikaje ''Literary Activity''}</ref> നിർവധി കലാകാർന്മാർ വിജയനഗര സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കാലശേഷവും വിജയനഗര പാരമ്പര്യം പിന്തുടർന്നു. അത്യാകഷകരമായ കൊത്തുപണികളോടുകൂടിയ കല്യാണ മണ്ഡപങ്ങളും, വാസന്തമണ്ഡപങ്ങളും, കൂടാതെ രാജകോപുരങ്ങളുമാണ് വിജയനഗരശൈലിയുടെ മികവിന്റെ മുദ്ര. കരിങ്കല്ലായിരുന്നു ഇവരുടെ പ്രധാന നിർമാണ സാമഗ്രി. വിജയനഗര വാസ്തുവിദ്യയുടെ നിരവധി ചരിത്രശേഷിപ്പുകൾ സൂക്ഷിക്കുന്ന ഹംപി ഇന്ന് ഒരു ലോകപൈതൃകകേന്ദ്രം കൂടിയാണ്.
