വജിറ ചിത്രസേന
ദേശമാന്യ വജിറ ചിത്രസേന (ജനനം 15 മാർച്ച് 1932) ഒരു മുതിർന്ന ശ്രീലങ്കൻ പരമ്പരാഗത നർത്തകിയും നൃത്തസംവിധായികയും ഗുരുവുമാണ്. [1] ശ്രീലങ്കയിലെ ആദ്യത്തെ പ്രൈമ ബാലെരിനയായി വാജിറയെ കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പരമ്പരാഗതമായി പുരുഷന്മാർ മാത്രം നടത്തുന്ന പരമ്പരാഗത കണ്ട്യൻ നൃത്തം പരിശീലിച്ച ആദ്യ ശ്രീലങ്കൻ വനിതയാണ് അവർ. [2] കണ്ടിയൻ നൃത്തത്തിന്റെ സ്ത്രീ ശൈലിക്ക് തനത് രൂപം സൃഷ്ടിച്ചതിനും സ്ത്രീകൾക്ക് ആചാര നർത്തകരാകുന്നതിനുള്ള അവസരം സജ്ജമാക്കിയതിനും വജിറ ഉത്തരവാദിയാണ്. [3] പ്രശസ്ത ഐതിഹാസിക നർത്തകനും നൃത്ത ഗുരുവുമായിരുന്ന ചിത്രസേനനെയാണ് അവൾ വിവാഹം കഴിച്ചത്. [4] 26 ജനുവരി 2020 ന്, ഇന്ത്യയുടെ 71 -ാമത് റിപ്പബ്ലിക് ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച് അന്തരിച്ച പ്രൊഫസർ ഇന്ദ്ര ദസ്സനായകയ്‌ക്കൊപ്പം അവർക്ക് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നാലാമത്തെ സിവിലിയൻ അവാർഡായപത്മശ്രീ അവാർഡ് ലഭിച്ചു. [5] [6]
വജിറ ചിത്രസേന | |
|---|---|
| ജനനം | 15 മാർച്ച് 1932 |
| ദേശീയത | ശ്രീലങ്കൻ |
| വിദ്യാഭ്യാസം | Methodist College, Colombo |
| തൊഴിൽ | dancer, dance teacher |
| സംഘടന(കൾ) | Chitrasena-Vajira Dance Foundation |
| അറിയപ്പെടുന്നത് | first Sri Lankan female Kandyan dancer |
| ജീവിതപങ്കാളി(കൾ) | Chitrasena (m. 1951 – 2004) |
| പുരസ്കാരങ്ങൾ | പത്മശ്രീ (2020) |
ജീവചരിത്രം തിരുത്തുക
1932 മാർച്ച് 15 ന് ജനിച്ച വജിറയെ വളരെ ചെറുപ്പത്തിൽത്തന്നെ അവരുടെ മാതാപിതാക്കൾ കലാരംഗത്തെത്തിച്ചു. [7] കൊളംബോയിലെ മെത്തഡിസ്റ്റ് കോളേജിൽ നിന്ന് അവർ പ്രാഥമിക, സെക്കൻഡറി വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി. 1951 ൽ പതിനെട്ടാമത്തെ വയസ്സിൽ അവർ നൃത്ത പങ്കാളിയായ പരേതനായ ചിത്രസേനനെ വിവാഹം കഴിച്ചു. അവരുടെ ഭർത്താവ് ചിത്രസേന 1943 ൽ ചിത്രസേന നൃത്ത കമ്പനി സ്ഥാപിച്ചു. [8]
കരിയർ തിരുത്തുക
അവരുടെടെ ആദ്യത്തെ ആഭ്യന്തര ഏകാംഗ പ്രകടനം 1943 -ൽ കലത്തറ ടൗൺ ഹാളിൽ അരങ്ങിലെത്തി. അവരും ഭർത്താവ് ചിത്രസേനയും ചേർന്ന് 1944-ൽ ചിത്രസേന-വാജിറ ഡാൻസ് ഫൗണ്ടേഷൻ സ്ഥാപിച്ചു, 1959-നും 1998-നും ഇടയിൽ ഇരുവരും വിവിധ മേഖലകളിൽ നിന്നുള്ള കലാകാരന്മാരുമായി സഹകരിച്ച് നിരവധി തവണ ഇന്ത്യയിൽ പര്യടനം നടത്തി. [9] വാജിറയും ചിത്രസേനയും ഇന്ത്യയുമായുള്ള അടുത്ത ബന്ധത്തിനും കലാരംഗത്ത് ഇരുരാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനും നൽകിയ സംഭാവനകൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ്. [10] 1952 ൽ 'ചണ്ഡാലി' എന്ന ബാലെയിലെ പ്രകൃതിയുടെ വേഷത്തിൽ സോളോയിസ്റ്റായി അവർ അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. അധ്യാപകനായും അവതാരകയായും നൃത്തസംവിധായകനായുമൊക്കെയുള്ള അചഞ്ചലമായ അച്ചടക്കവും അർപ്പണബോധവും വഴി അവരുടെ ഉയർച്ചയോടൊപ്പം, അവർ ഭർത്താവിന്റെ കരിയറും പ്രകാശിപ്പിച്ചു. [11]
നിരവധി പ്രശംസനീയമായ പ്രൊഡക്ഷനുകൾക്ക് കൊറിയോഗ്രാഫി ചെയ്തിട്ടുള്ള അവർ 60 വർഷത്തിലേറെയായി വിദ്യാർത്ഥികളെ നൃത്തം പഠിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അവർ നിൽമിനി ടെന്നകൂൻ, ജീവ റാണി കുരുകുല സൂര്യ എന്നിവരെ പോലെ ഏതാനും പ്രമുഖ നടിമാരെയും പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.
ബഹുമതികൾ തിരുത്തുക
കലയ്ക്ക് നൽകിയ മികച്ച സംഭാവനകൾക്കായി 2004 ൽ ഈജിൾ ഇൻഷുറൻസ് ഈജിൾ അവാർഡ് ഓഫ് എക്സലൻസ് ദമ്പതികൾക്ക് നൽകി. [12] 2013 മാർച്ച് 15 ന് 81-ാം ജന്മദിനത്തിൽ ഇന്ത്യൻ ഹൈക്കമ്മീഷൻ അവരെ ആദരിച്ചു. [13]
2020 ജനുവരിയിൽ ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി, കലയിലെ നേട്ടത്തിന് ഇന്ത്യയുടെ നാലാാമത്തെ ഉയർന്ന സിവിലിയൻ അവാർഡായ പത്മശ്രീ അവാർഡ് നൽകി അവരെ ആദരിക്കും. [14] [15] 2002 ന് ശേഷം ഒരു ശ്രീലങ്കക്കാരന് പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം നൽകുന്ന ആദ്യ സംഭവം കൂടിയാണിത്. [16]
അവലംബം തിരുത്തുക
- ↑ Devapriya, Uditha (2020-02-05). "Vajira". Medium (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2020-06-17. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "Vajira Chitrasena: A story of peerless elegance". Sunday Observer (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2019-03-08. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "A life dedicated to dance". Daily News (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2020-05-11.
- ↑ Kothari, Sunil (2019-08-26). "Sri Lankan dance legend Chitrasena: A contemporary of Uday Shankar". The Asian Age. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ admin (2020-01-26). "Chitrasena, Dassanayake awarded highest civilian award in India | Colombo Gazette" (in ബ്രിട്ടീഷ് ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2020-05-11.
- ↑ says, Laleenie Hulangamuwa (2020-01-26). "Lankans, Vajira Chitrasena and the Late Prof.Indra Dassanayake, get India's Padma Shri award". NewsIn.Asia (in അമേരിക്കൻ ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "ARTRA | Sri Lanka's Art & Design Magazine | OF SPIRITED LEGACY". www.artra.lk. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "Vajira Chitrasena". www.island.lk. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "Two Lankans conferred Padma Shri Awards". CeylonToday (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2020-05-11.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
- ↑ "What's the story behind the accolade?". www.themorning.lk. 2 February 2020. Archived from the original on 2020-02-02. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ MENAFN. "Sri Lanka- Chitrasena, Dassanayake awarded highest civilian award in India". menafn.com. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "BUSINESS TODAY -Eagle Insurance honors Chitrasena and Vajira". www.businesstoday.lk. Archived from the original on 2021-09-26. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "Felicitation of Dr. Vajira Chitrasena by the High Commission of India | Asian Tribune". www.asiantribune.com. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ "India honours Deshabandhu Dr. Vajira Chitrasena and Late Prof. Indra Dassanayake from Sri Lanka with Padma Shri Awards | Asian Tribune". www.asiantribune.com. Retrieved 2020-05-11.
- ↑ late-Prof--Indra-Dassanayake/10405-694720 "India honours Deshabandu Dr. Vajira Chitrasena and late Prof. Indra Dassanayake| Daily FT". www.ft.lk (in ഇംഗ്ലീഷ്). Retrieved 2020-05-11.
{{cite web}}: Check|url=value (help)[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി] - ↑ "Two Sri Lankan women receive Padma awards". newsonair.com. Archived from the original on 2020-01-27. Retrieved 2020-05-11.