മഡോണ ഓഫ് ജാൻ വോസ്

ആദ്യകാല നെതർലാൻഡിഷ് കലാകാരനായ യാൻ വാൻ ഐൿ വരയ്ക്കാനായി ആരംഭിച്ച ഒരു ചെറിയ ഓയിൽ പാനൽ പെയിന്റിംഗാണ് മഡോണ ഓഫ് ജാൻ വോസ്. 1442-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രശാലയാണ് ഇത് പൂർത്തിയാക്കിയത്. പൂർത്തീകരണത്തിനിടെ അദ്ദേഹം മരിച്ചതിനാൽ, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ അവസാന ചിത്രമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

Virgin and Child, with Saints and Donor, 47.3cm × 61.3cm, early 1440s. Frick Collection, New York. Left to right: Saint Barbara, Jan Vos, Virgin and Child, Saint Elizabeth of Hungary

ജാൻ വോസ് ആണ് ഈ പാനൽ നിയോഗിച്ചത്. അദ്ദേഹം 1441 മാർച്ചിൽ, ഒരു കാർത്തൂസിയൻ മൊണാസ്ട്രിയുടെ പ്രിയർ ആയി ബ്രൂഗസിന് സമീപം അധികാരമേറ്റെടുത്തു. മധ്യത്തിൽ മഡോണയുടെയും കുട്ടിയുടെയും ചിത്രം വരയ്ക്കുന്നതിനും മൊത്തത്തിലുള്ള രൂപകൽപന ചെയ്യുന്നതിനും വാൻ ഐക്ക് ഉത്തരവാദിയാണെന്ന് കലാചരിത്രകാരന്മാർ പൊതുവെ സമ്മതിക്കുന്നു. അതേസമയം പശ്ചാത്തലത്തിന്റെ അനുബന്ധ രൂപങ്ങളും വിശദാംശങ്ങളും പഴയ വാൻ ഐക്ക് പെയിന്റിംഗുകളിൽ നിന്ന് സ്വമേധയാ കടമെടുത്ത വർക്ക്ഷോപ്പിലെ ഒരു അംഗം 1443-ൽ പൂർത്തിയാക്കി.

1954-ൽ ന്യൂയോർക്കിലെ ഫ്രിക് മ്യൂസിയം ഈ ചിത്രം ഏറ്റെടുത്തു.

വിവരണം

Detail showing Elizabeth and cityscape with swans

മേരി മഹത്വത്തോടെ കുട്ടി ക്രിസ്തുവിനെ പിടിച്ച് ഒരു പൗരസ്ത്യ പരവതാനിയിൽ നിൽക്കുന്നു. അവൾക്കു ചുറ്റും വിശുദ്ധ ബാർബറ, തടവിലാക്കിയ ഗോപുരത്തിന് മുന്നിൽ നിൽക്കുന്നു. ഹംഗറിയിലെ വിശുദ്ധ എലിസബത്ത് കന്യാസ്ത്രീയുടെ വസ്ത്രം ധരിച്ചിരിക്കുന്നു. ദാതാവായ ജാൻ വോസ് (ഡി. 1462), പ്രാർത്ഥനയിൽ മുട്ടുകുത്തി നിൽക്കുന്ന ഒരു കാർത്തൂഷ്യൻ സന്യാസിയായി ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. ബാർബറയുടെ ഗോപുരത്തിന്റെ ജനലിലൂടെ മാർസിന്റെ പ്രതിമ കാണാം. വോസിന്റെ പോസും മോഡലിംഗും വാൻ ഐക്കിന്റെ മഡോണ ഓഫ് ചാൻസലർ റോളിനിലെ നിക്കോളാസ് റോളിന്റെയും വിർജിൻ ആന്റ് ചൈൽഡ് വിത് കാനൻ വാൻ ഡെർ പെയ്‌ലെയിലെ ജോറിസ് വാൻ ഡെർ പേലെയുടെയും ഛായാചിത്രങ്ങളിലെ ദാതാക്കളോട് സാമ്യമുണ്ട് (രണ്ടാമത്തേതിൽ സെയിന്റ് ബാർബറയുടെ ചിത്രവും ഉണ്ട്). ഈ വസ്‌തുതയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുൻകാല ഛായാചിത്രങ്ങളുമായുള്ള ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പിന്റെ സാമ്യവും, പാനലിന്റെ വശങ്ങൾ വാൻ ഐക്കിയൻ രൂപങ്ങളുടെ മുഖ്യഘടകമാണെന്നും, കഴിവുള്ള ഒരു വർക്ക്‌ഷോപ്പിലൂടെയാണ് പെയിന്റിംഗ് പൂർത്തിയാക്കിയതെന്നും കലാചരിത്രകാരന്മാർക്കിടയിൽ ഒരു പൊതു ധാരണയിലേക്ക് നയിച്ചു. തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് വാൻ ഐക്ക് ഹാൻഡ് വഴിയുള്ള ഭാഗങ്ങൾ കൂടുതലും കേന്ദ്രത്തിലുള്ള കന്യകയെയും കുഞ്ഞിനെയും ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ്.

ആർക്കേഡുകളുടെ ഒരു ശ്രേണിയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഒരു ബാഹ്യ ലോഗ്ഗിയയിലും വിശാലമായ വാൻ ഐക്കിയൻ ലാൻഡ്‌സ്‌കേപ്പിനു മുമ്പും ആണ് ഈ രൂപങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നത്. മേലാപ്പിൽ നെയ്തെടുത്ത ചായം പൂശിയ ലിഖിതങ്ങൾ AVE GRA[TIA] PLE[N]A (കൃപ നിറഞ്ഞ മേരിയെ വാഴ്ത്തുക) എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നു. കലാചരിത്രകാരന്മാർ നഗരത്തെയും കത്തീഡ്രലിനെയും തിരിച്ചറിയാൻ ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ വാൻ ഐക്കിന്റെ മിക്ക പശ്ചാത്തലങ്ങളിലെയും പോലെ, അവ സാങ്കൽപ്പികമായിരിക്കാം.

എക്സെറ്റർ മഡോണ

ദി എക്സെറ്റർ മഡോണ, പെട്രസ് ക്രിസ്റ്റസ്, സി 1450. ജെമാൽഡെഗലറി, ബെർലിൻ

പെട്രസ് ക്രിസ്റ്റസിന്റെ എക്‌സെറ്റർ മഡോണ, 1450-നുശേഷം, ഐക്കിന്റെ വർക്ക്‌ഷോപ്പ് പ്രവർത്തനം അവസാനിപ്പിച്ചപ്പോൾ വോസ് കമ്മീഷൻ ചെയ്തു. അടുത്ത പകർപ്പ് എന്നതിലുപരി വാൻ ഐക്കിന്റെ വ്യാഖ്യാനമായി ഇതിനെ കാണാൻ കഴിയും. കൂടാതെ വാൻ ഐക്കിന്റെ ഈയിടെ നഷ്ടപ്പെട്ട മഡോണ ഓഫ് നിക്കോളാസ് വാൻ മെയിൽബെക്കിൽ നിന്ന് പകർത്തിയതുമാണ്.

സാഹിത്യത്തിൽ

മാർഗരറ്റ് കാംബെൽ ബാർൺസിന്റെ "മൈ ലേഡി ഓഫ് ക്ലീവ്സ്" എന്ന ചരിത്ര നോവലിൽ ഈ ചിത്രം പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു. പുസ്തകത്തിൽ ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നതുപോലെ, ചിത്രം വരച്ച് ഏകദേശം ഒരു നൂറ്റാണ്ടിന് ശേഷം ചിത്രവും അതിന്റെ കലാപരമായ ഗുണങ്ങളും ചിത്രകാരൻ ഹാൻസ് ഹോൾബെയ്നും ഇംഗ്ലണ്ടിലെ രാജ്ഞിയാകാൻ പോകുന്ന ആനി ഓഫ് ക്ലീവ്സും ചർച്ച ചെയ്യുന്നു.

Sources

• Borchert, Till-Holger. Van Eyck. London: Taschen, 2008. ISBN 978-3-8228-5687-1
• Harbison, Craig. Jan van Eyck: the play of realism. London: Reaktion Books, 1997. ISBN 0-948462-79-5
• Ridderbos, Bernhard; Van Buren, Anne; Van Veen, Henk. Early Netherlandish Paintings: Rediscovery, Reception and Research. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2005. ISBN 0-89236-816-0
• Upton, Joel Morgan. Petrus Christus: His Place in Fifteenth-Century Flemish Painting.
• Ward, John. "Disguised Symbolism as Enactive Symbolism in Van Eyck's Paintings". Artibus et Historiae, Volume 15, No. 29, 1994